از چندی پیش که حزب حاکم ترکیه موضوع «طرح اصلاحات دموکراتیک» را با جدیت پیش کشید، مقوله «گشایش در مساله کرد» به یکی از مهم‌ترین بحث‌های جاری در فضای رسانه‌ای و سیاسی این کشور بدل شد. این طرح که اکنون در مجلس ملی ترکیه در حال بررسی است، در برخی موارد با نظر منفی احزاب مخالف دولت این کشور روبرو شده.
آیدین فرنگی نگارنده وب‌لاگ «یادداشت‌هایی برای مخاطب احتمالی» با ذکراین مطلب در ادامه می‌آورد: «روز یازدهم نوامبر رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه با حضور در مجلس ملی کشورش از طرح اصلاحات دموکراتیک دفاع کرد و در سخنرانی خود گفت: «اصلاحات دموکراتیک فقط طرحی برای حل مسایل کردهای ترکیه نیست، بلکه پروژه‌ای است برای تحقق وحدت ملی و برادری.»
به گزارش وب‌سایت تلویزیون دولتی ترکیه، اردوغان افزود: «نیل به استانداردهای بالاتر دموکراسی راهی است که برای تحکیم دموکراسی باید پیموده شود. ما برای تحکیم دموکراسی در تمام بخش‌ها، اقدام به ارایه این طرح کرده‌ایم. طرح اصلاحات دموکراتیک اهدافی را فراتر از پایان دادن به پدیده ترور دنبال می‌کند. طرح اصلاحات دموکراتیک محدود به مسائل کردها نیست، بلکه به مسایل آلبان‌ها، ترک‌ها، آبازها و رومن‌ها نیز می‌پردازد. علاوه براین مسایل سایر اقلیت‌ها و گروه‌های اعتقادی را هم فراموش نکردهایم.»
نخست‌وزیر ترکیه در ادامه سخنان خود تأکید کرد: «ما می‌خواهیم همه مسایل و مشکلات کشور با ارتقا جایگاه و سطح دموکراسی، با توسعه حقوق اساسی، گسترش آزادی‌ها، با عدالت و برابری برای تمامی شهروندان و با به آغوش کشیدن انسان‌های محروم و مظلوم رفع شود. در طول هفت سال گذشته از این هدف عدول نکردهایم. ما برای رفاه اقتصادی همه ۷۲ میلیون شهروند ترکیه تلاش می‌کنیم.»
اردوغان گفت: «امروز روزی است که باید بزرگ بیاندیشیم. هر کس به ندای وجدان خود پاسخ دهد. آیا نوزاد یا کودکی را به صرف نژاد یا مذهب پدر و مادر یا زبان مادری‌اش می‌توان طرد کرد؟ آیا می‌شود او را مورد انتقاد قرار داد؟ آیا می‌توان وی را تحقیر کرد؟ آیا می‌توان انسان‌ها را به صرف مذهب‌شان شهروند درجه دوم یا درجه سوم خطاب کرد؟ امروز روزی سرشار از حماسه و هیجان است. امروز روز چاره‌اندیشی است.»
نخست‌وزیر ترکیه در ادامه از ضرورت مبارزه قاطعانه با تروریسم در کنار طرح اصلاحات دموکراتیک در ترکیه نیز سخن به میان آورد.
متن زیر هم برگردان یادداشت کوتاهی است به قلم روزنامه‌نگار باسابقه ترک، «اردال شفق»(Erdal Şafak) که در تاریخ سیزدهم نوامبر، دو روز پس از سخنرانی اردوغان در مجلس ملی، در روزنامه «صاباح» ترکیه به چاپ رسیده.
اردال شفق، روزنامه صاباح: مساله کرد [در ترکیه] از دو جنبه قابل بررسی است: نخست از جنبه «امنیتی» و دوم از زاویه «آزادی، حقوق بشر و دموکراتیزه شدن». ۳۰ سال تمام دولت‌های ترکیه منظر نخست را مبنای تنظیم سیاست‌های‌شان قرار داده و «مساله کرد» را در «مساله امنیت» خلاصه کردند. برخی نیز گفتند: «پیش از حل مساله امنیتی نمی‌شود در مورد مساله کرد بحث کرد.» علاوه براین آن ها برای حل مساله امنیت به سه راه کار عمده دست یازیدند: «آزادی کم تر»، «فشار بیشتر» و «دموکراسی محدودتر». اکنون نتیجه قابل مشاهده است: تعداد کسانی که بر سر مساله کرد جان خود را از دست داده‌اند بین ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود؛ چندین روستا از روی نقشه پاک شده‌اند و میلیون‌ها نفر سلامت روحی خود را از دست داده‌اند… مقصر کیست؟
از دیگرسو فراموش نکنید که به‌رغم پرداخت این هزینه سنگین، مشکل امنیت هم چنان پابرجا مانده و کسانی هم از نبود امکان حل آن سخن به میان آورده‌اند. همچنین پیش‌بینی می‌شود اصرار به ادامه سیاست‌های گذشته، از جنبه حقوق و توافقات بین‌الملل نیز تبعات سختی برای آنکارا به همراه داشته باشد.
هیچ دولتی به دلیل هر ضرورتی هم که باشد نمی‌تواند بخشی از ملت خود را از حقوق اساسی‌شان محروم کند؛ حقوقی که افراد به محض تولد واجد آن می‌شوند
اکنون موارد بالا زمینه تامین مشروعیت «سیاست گشایش»(اصلاحات دموکراتیک) را فراهم کرده و باعث شده طرح مذکور با حمایت اجتماعی مواجه شود. اصلاحات دموکراتیک قدرت خود را از واقعیت‌های نوین جهانی اخذ می‌کند: هیچ دولتی به دلیل هر ضرورتی هم که باشد نمی‌تواند بخشی از ملت خود را از حقوق اساسی‌شان محروم کند؛ حقوقی که افراد به محض تولد واجد آن می‌شوند. هیچ دولتی نمی‌تواند سرزمین‌های متعلق به خود را مورد بمباران هوایی قرار دهد، جنگل‌هایش را به آتش بکشد، روستاهایش را تخلیه کند، اتباعش را به مهاجرت وادارد و…
فوریت اجرای طرح اصلاحات دموکراتیک، از ضرورت هماهنگی با تغییرات نوین جهانی نشات می‌گیرد. اگر در امر سامان‌دهی به جغرافیایی وسیع شامل بالکان، قفقاز و خاورمیانه، جامعه جهانی نقشی در اختیار ترکیه بگذارد، این کشور بایستی ابتدا شرایط داخلی خود را به سامان رسانده باشد. تحقق این امر بنا به گفته وزیر داخله ترکیه، نیازمند گام‌هایی است جسورانه، صمیمی و باثبات. البته «خونسردی» را هم باید به ویژگی‌های اعلام شده توسط «بشیر آتالای» افزود. ما باید با خونسردی حرکت کنیم. صریح بگویم ما در مسیر اصلاحات دموکراتیک نباید کوچک‌ترین خطایی مرتکب شویم؛ چراکه در واقع فرصتی برای ارتکاب خطا در اختیار نداریم. حال اجرای طرح اصلاحات دموکراتیک را چه حرکت در مسیری طولانی و باریک بنامید و چه «عبور از پل صراط»؛ فرقی نمی‌کند»
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
