اردوان روزبه/ رادیو کوچه
«نوید خانجانی»، شهروند بهایی، یکی از فعالان مدنی و عضو کمیته گزارش‌گران حقوق بشر در ایران و بانی جمعیت مبارزه با تبعیض تحصیلی است.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
روز یک‌شنبه، 12 بهمن 89، با صدور حکمی از سوی شعبه‌ی ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی پیرعباسی، نوید خانجانی، به ۱۲سال حبس تعزیری و جریمه نقدی محکوم شده است.
محکومیت نوید خانجانی، فعال حقوق بشر پس از صدور در دادگاه بدوی از سوی شعبه ۵۴ دادگاه تجدید‌نظر استان تهران نیز عینن تایید شد.
این حکم روز ۱۹ مرداد ماه به وکیل نام‌برده، شیما قوشه، ابلاغ شد.
نوید خانجانی ۱۱ اسفند ماه سال گذشته در اصفهان بازداشت و پس از گذراندن ۶۵ روز حبس موقت در بند دو-الف سپاه زندان اوین، سیزدهم اری‌بهشت سال جاری با قرار وثیقه‌ی ۱۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. این فعال حقوق بشر ۲۵ روز نخست بازداشتش را در سلول انفرادی به سر برده بود.
وی پیش از این در ۲۹ آذرماه سال 89 به اتهام نشر اکاذیب، تشویش اذهان و تبلیغ علیه نظام به واسطه‌ی انتشار اخبار و گزارش‌ها و انجام مصاحبه با تلویزیون و رادیوهای بیگانه، عضویت در شورای مرکزی کمیته گزارش‌گران حقوق بشر و هم‌چنین تشکیل گروه محرومین از تحصیل مورد محاکمه قرار گرفته بود.
حال در آخرین حکم صادره برای آقای خانجانی وی باید دوازده‌سال از عمر خود را در زندان بگذراند. حکمی که حتا گفته می‌شود در مورد جرایم کیفری نیز یکی از بالاترین حد مجازات محسوب می‌شود.
در همین مورد گفت‌و‌گویی کرده‌ام با «آنجلا نوبهار» سخن‌گوی جمعیت مبارره با تبعیض تحصیلی که در پی می‌آید:
ظاهرن در گردش پرونده نوید خانجانی 12 سال زندان برای او به اجرای احکام ابلاغ شده است. دلیل صدور 12 سال زندان برای آقای خانجانی چیست؟
نوید خانجانی به عنوان فعال حقوق بشر و دانش‌جوی محروم از تحصیل بهایی با اتهامات نشر اکاذیب، تشویش اذهان و تبلیغ علیه نظام، انجام مصاحبه با رادیو تلویزیون‌های بیگانه، عضویت در کمیته گزارش‌گران حقوق بشر و هم‌چنین تشکیل گروه محرومیت از تحصیل بازداشت شد و به همین دلیل به او 12 سال حکم تعزیری و 4 میلیون جریمه نقدی تعلق گرفت.
وی به حکم اعتراض کرد و در تجدید نظر نتیجه آن که 19 مرداد ماه صادر شده بود، حدود دوم شهریور ماه تایید حکم را به وکیل وی ابلاغ کردند که هیچ تغییری در حکم صورت نگرفت و هنوز همان باقی مانده است و به اجرای احکام فرستاده شده اما در وضعیت تعلیق است و برای وثیقه‌ای که گذاشته شده قراری صادر نشده و احضاریه کتبی نیز برای او نیامده است. فکر می‌کنم چند هفته پیش یک اخطار تلفنی از ستاد خبری وزارت اطلاعات اصفهان دریافت کرده و علت آن هم شرکت در فعالیت‌های محیط زیستی بوده است که چون اخطار غیر‌قانونی و تلفنی بوده فکر می‌کنم ایشان هم به وزارت اطلاعات مراجعه نکرده‌اند.
آقای خانجانی به چه علت محروم از تحصیل شده‌اند؟
وی به خاطر اعتقاد به دیانت بهایی از تحصیل محروم شدند و فعالیت‌های حقوق بشری هم که این روزها در ایران جرم سنگینی دارد، مزید بر علت شده است.
جز آقای خانجانی با دیگر دوستان هم برخورد شده است. آیا کس دیگری هم از این جمعیت به دادگاه احضار شده است؟
از این جمعیت به طور مشخص آقای «سما نورانی» هستند که ایشان هم خودشان دانش‌جوی اخراجی دانش‌گاه سهند تبریز هستند که در مهندسی پزشکی تحصیل می‌کردند. وقتی دلایل اخراج‌شان از دانش‌گاه را در دادگاه پی‌گیری می‌کردند، چون در زمینه حق تحصیل فعالیت می‌کردند در سال 88 ایشان را بازداشت کردند و 56 روز در حبس بودند و بعد هم یک سال برای وی حبس تعزیری بریده شد و الان هم مشغول سپری کردند حبس‌شان در بند 350 زندان اوین هستند و برادرش آقای «البرز نورانی» هم که دانش‌جوی دانش‌گاه شریف در رشته علوم کامپیوتر بودند، حدود سه هفته (در اوایل شهریور) گذشته به دلیل اعتقادات‌شان به دیانت بهایی از دانش‌گاه اخراج شدند و وقتی پی‌گیری کردند به او گفتند که دستور اخراجش از مقامات بالا صادر و علت آن هم صراحتن اعتقاد به دیانت بهایی عنوان شده است.
جمعیت مبارزه با تبعیض تحصیلی الزامن تنها در رابطه با محرومیت از تحصیل افراد متدین به بهاییت فعالیت می‌کند یا سایرین را هم شامل می‌شود؟
نه خیر فعالیت جمعیت در ارتباط با همه محرومین از تحصیل است. مثل دانش‌جویان اخراجی به هر دلیلی مانند دگراندیشی، فعالیت حقوق بشر و سیاسی، اعتقاد به دیانت بهایی و سایر ادیان. اعتقادات افراد مهم نیست، بلکه مهم این است به هر دلیلی این جوان‌ها از تحصیل جدا شدند و باید صدای‌شان را برسانیم و حق‌شان را بگیریم تا آن‌ها هم مانند سایر افراد در دانش‌گاه‌ها شرکت کنند و از حقوق اولیه خود برخوردار شوند.
در مرحله اول که حکم آقای خانجانی صادر شد، به خاطر دارم میتینگ‌ها و اعتراضاتی در جاهای مختلف برگزار شد اما الان در مرحله اجرای احکام که به مراتب آقای خانجانی در وضعیت خطرناک‌تری قرار دارد، به نظر می‌رسد که بسیاری از فعالان حساسیت به خرج نمی‌دهند و دلیل خاصی در این موضوع می‌بینید؟
حقیقتن این سوال خود من هم هست. فکر می‌کنم در مرحله اول که حکم هم صادر شد، آن‌قدر در این موضوع حساسیت بود که اکثر خبرگزاری‌ها حتا حاضر به کار کردن خبر نشدند و می‌گفتند دوازده سال حکم دروغ و شایعه است و اکثر رسانه‌های اصلاح‌طلب خبر را کار نکردند و بعد از صدور حکم خبر را منتشر کردند.
در همین راستا به عنوان یک فعال حقوق بشر امیدوار‌م که هیچ دلیل خاصی نداشته باشد. حجم زیاد اخبار بعضی وقت‌ها باعث می‌شود که خبری مخفی بماند. فکر می‌کنم همه فعالین حقوق بشر برای حقوق بشر فعالیت می‌کنند و هیچ پس‌زمینه ذهنی دیگری باعث نمی‌شود که روی خبری کار کنند یا نه. در بین ما فعالین حقوق بشر بخش خودی و غیر‌خودی نخواهد بود.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
