سایه کوثری/ رادیو کوچه
مثل بمب منفجرشد. خبر بزرگ‌ترین اختلاس تاریخ ایران. سه هزار میلیارد تومان یا به عبارتی دو هزار و هفتصد میلیون دلار اختلاس بانکی.
روزهای اول که خبراختلاس منتشر شد فردی به اسم امیر منصور آریا در صدر اخبار بود و همه انگشت‌ها برای اتهام به سوی او نشانه رفته بود. فردی که متهم به کلاه‌برداری از بانک‌های کشور بود.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
امیر منصور آریا که بود؟
گفته می‌شود امیر منصور آریا همان کسی است که با ایجاد ارتباطاتی در بانک‌های مختلف توانسته بود ال‌سی‌ها ( اسناد اعتباری) خریده و بدون آن‌که پولی بابت این اسناد بپردازد آن‌ها را پس از دریافت به بانک‌های دولتی و خصوصی دیگر داخلی به قیمتی پایین‌تر از قیمت رسمی LC بفروشد.
پس از آن رییس سازمان حساب‌رسی با اعلام چه‌گونگی اختلاس بانکی حدود ۳ هزار میلیارد تومانی، این حجم از اختلاس را بی‌سابقه دانست و گفت: «در این اختلاس‌ها که عمده آن در سال ۸۹ و امسال رخ داد، نمی‌توان یک بانک را مقصر اعلام کرد و این موضوع به بررسی های قضایی نیاز دارد.»
وی چه‌گونگی این اختلاس بی‌سابقه را اعلام کرد اما گفت نمی‌توان فقط بانک صادرات و یا ۷ بانک دیگر را مقصر دانست و این موضوع باید توسط دستگاه قضایی بررسی و اعلام شود.
سهیلی‌پور در گفت‌وگو با فارس همچنین گفت: «از قرار معلوم شخصی که مرتکب این اختلاس شده از طریق یکی از شعب بانک صادرات و با گرفتن مشاوران و کارشناسان بانکی اقدام به تهیه اعتبار اسنادی خارج از عرف بانک‌داری، خارج از سیستم نرم‌افزاری بانک و حدود اختیارات و بدون ثبت در دفاتر و مسوولیت شعبه، البته با دادن رشوه یک میلیارد تومانی به رییس شعبه می‌کند. در حالی که طبق اعلام بانک صادرات برای صدور اسناد اعتباری بیش از دو میلیارد تومان باید تاییدیه مرکز هم دریافت می‌شد. به هرحال شخص اختلاس‌کننده با دریافت این اسناد اعتباری اقدام به واگذاری و تنزیل در ۷ بانک دیگر کرده و در سر رسید هم با گرفتن اعتبار بیش‌تر نسبت به تسویه اسناد قبلی اقدام می‌کرد و به همین دلیل حجم اختلاس به ۳ هزار میلیارد تومان رسیده است.»
اختلاس چگونه کشف شد؟
مسوولان بانک صادرات در پاسخ به خبرنگاران در مورد چه‌گونگی کشف این اختلاس چنین توضیح دادند: «با بررسی شماره سریال قراردادها و همچنین بررسی و تحلیل حجم اعتبارات و تناسب میزان کارمزدها، کارکنان و مسئولان بانک صادرات متوجه این موضوع می‌شوند. عمده این قضیه هم در سال مالی ۸۹ و جاری رخ داده که به دلیل جعل و تبانی عدم انعکاس رویدادها در دفاتر و عدم دریافت اطلاعات توسط سازمان حساب‌رسی، بعد از رخ دادن آن متوجه شدیم.»
بر اساس اخبار در این اختلاس ۷ بانک دخیل بوده‌اند و رقم اختلاس در سال ۸۸ کمتر از ۸۰ میلیارد تومان، در سال ۸۹ حدود ۸۰۰ میلیارد تومان و در سال ۹۰ نیز ۲۸۰۰ میلیارد تومان بوده‌است.
کشف این اختلاس که بانک صادرات ایران خود را کاشف آن اعلام کرد منجر به لغو مجوز بانک آریا و دستگیری رییس آن امیر منصور آریا و افراد دیگری شده‌است.
پس از آن مشخص شد که بانک ملی، بانک سامان، بانک سپه، بانک صنعت و معدن و بانک پارسیان از جمله بانک‌های درگیر در اختلاس بودند.
موارد مشابهی نظیر اختلاس سه هزار میلیارد تومانی وجود دارد، ولی چون گفته‌اند سخنی نگوییم از بیان آن‌ها صرف نظر می‌کنم. شبیه به تخلف سه هزار میلیارد تومانی باز هم وجود دارد، اما عزمی برای رسیدگی به آن‌ها وجود ندارد
واکنش‌ها
پس از کشف ماجرای اختلاس، مصطفی پورمحمدی با تائید این ماجرا گفت: «سازمان بازرسی کشور از مدت‌ها قبل بانک متخلف را که به شکل غیر قانونی تاسیس شده بود، شناسایی کرده و به بانک مرکزی معرفی کرده بود.»
وی ادامه داد: «جلوگیری از تاسیس بانک، نظم فعالیت گروه را به هم ریخت و این نارسایی سبب شد تا نتوانند بدهی‌های خود به بانک را پرداخت کرده و داستان LC های تقلبی شان لو رفت.»
پس از آن روزنامه‌ها نوشتند که حدود ۲ هزار میلیارد تومان از مبالغ اختلاس شده از کشور خارج شده‌است، اما رییس بانک مرکزی این موضوع را تکذیب کرده و گفت که دلیلی حاکی از خروج مبالغ اختلاس شده از کشور موجود نیست.
پس از رسانه‌ای شدن این اختلاس، سید شمس‌الدین حسینی وزیراقتصاد با حضور در نمایش‌گاه بورس، بانک و خصوصی‌سازی در جمع خبرنگاران ادعا کرد که هنوز هیچ چیز روشن نیست و اگر من هم جای رییس بانک صادرات بودم استعفا نمی‌دادم.
پس از آن جلسه ای غیر علنی برای بررسی موضوع اختلاس تشکیل داد. در این جلسه پورمحمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور با نام بردن از برخی دولت‌مردان به‌عنوان حامیان اختلاس‌گر بزرگ با واکنش منفی یکی از نمایندگان حامی دولت و دولت‌مردان حاضر در جلسه مواجه شد. آنان معتقد بودند که پیش از اثبات در محکمه قضایی نباید نام افراد برده شده و به آنان اتهام وارد شود.
هرچند پیش از آن بیش‌تر مقامات بر بی‌سابقه بودن این اختلاس در کشور تاکید کرده بودند اما رییس کل بانک مرکزی گفت که این اختلاس مسئله مهمی نیست و در همه جای دنیا اتفاق می‌افتد.
محمدرضا تابش عضو فراکسیون اقلیت مجلس نیز در این باره گفت: «موارد مشابهی نظیر اختلاس سه هزار میلیارد تومانی وجود دارد، ولی چون گفته‌اند سخنی نگوییم از بیان آن‌ها صرف نظر می‌کنم. شبیه به تخلف سه هزار میلیارد تومانی باز هم وجود دارد، اما عزمی برای رسیدگی به آن‌ها وجود ندارد.»
محمدرضا خباز نیز گفت: «آقای احمدی‌نژاد و مسوولین دولت ایشان ادعا دارند که پاک‌ترین دولت‌های تاریخ هستند و من می‌خواهم این سوال را مطرح کنم که اگر با این اختلاسی که صورت گرفته این دولت پاک‌ترین دولت است، پس دولت ناپاک را چگونه می‌توان شناخت؟»
احمدی‌نژاد اما در پاسخ به کسانی که دولت را در این اختلاس دخیل دانسته بودند گفت: «ما باز هم سکوت می‌کنیم که به خاطر مقام رهبری است، البته این سکوت وحدت بخش طولانی مدت نخواهد بود.»
فرار مدیر عامل بانک ملی
در اوج و بحبوحه بحث‌ها در مورد این اختلاس ناگهان خبری تیتر یک رسانه‌ها شد: «مدیرعامل مستعفی بانک ملی ایران به کانادا گریخت.»
محمد جهرمی، مدیرعامل برکنار شده بانک صادرات ایران به تندی از برکناری خود به دلیل این ماجرا انتقاد کرده و نوشت که محمودرضا خاوری، مدیرعامل مستعفی بانک ملی، به دلیل «گستردگی فساد در بانک ملی» و از ترس دستگیری به کانادا گریخته است.
اکنون در حالی که دیگر امیدی به بازگشت خاوری به ایران و پاسخگویی او نیست، احمدی‌نژاد تصمیم به سکوت گرفته است و حاضر به گفتن سخنی در این مورد نیست.
از سویی با آن‌که تعداد بسیار زیادی از مسوولان بانک‌های مختلف برکنار شده‌اند اما به نظر می‌رسد اختلاس‌کنندگان واقعی همچنان در پس پرده پنهان شده و قرار هم نیست به این راحتی‌ها دستشان رو شود.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
