«داوری»

شهره شعشعانی/ رادیو کوچه

داستان «داوری» نوشته «فرانتس کافکا» (Franz Kafka) به عنوان یکی از مهم‌ترین و شخصی‌ترین آثار نویسنده‌ی چک نزد منتقدان شناخته شده است. کافکا این داستان را درست صد سال پیش، یعنی درسال 1911 طی یک نشست شبانه نوشت.

فایل صوتی را از اینجا بشنوید

فایل را از این جا دانلود کنید

داستان برای نخستین بار در مجله «آرکادیا» (Arkadia) متعلق به «ماکس برود»  (Max Brod) به چاپ رسید. بسیاری از منتقدان این داستان را تصویری از تنش میان انزوا و بیگانگی هنرمند مدرن با انتظارهای خانوادگی و اجتماعی می‌دانند.

در «داوری» درون‌مایه‌های آشنایی را که بعدها در آثار کافکا مرتبن تکرار شده اند می‌یابیم: مرگ، انزوا، بیهودگی، شکست شخصی، و روابط دشوار میان پدر و پسر. کافکا هم‌چون گئورگ بندمان شخصیت اصلی داستان، میان حرفه‌اش و بلندپروازی‌های ادبی‌، و نیز بی‌تصمیمی‌اش در مورد ازدواج (که باور داشت بیش‌ترین سعادت را به ارمغان می‌‌آورد، هر چند هراس داشت که خلاقیتش را سرکوب کند)، سرگردان بود. برخی شرح‌حال‌نویس‌های کافکا ارتباط او را با «فلیس باوئر»  (Felice Bauer) که به رغم دو بار نامزدی هرگز به ازدواج نیانجامید، منشا‌ باروری یک دوره خلاق ادبی در زندگی نویسنده می‌دانند که با داستان «داوری» آغاز شد. رقابت ادیپ‌گونه گئورگ و پدرش و فضای دور از منطق و رویای کابوس‌وار این داستان به عنوان عناصری بنیادین راه خود را به آثار بعدی کافکا باز کردند.

دوست گئورگ در روسیه، که به تبعیدی خودخواسته تن داده تا بنویسد، به نظر می‌رسد که بخش هنری کافکا را نشان می‌دهد، در حالی‌که گئورگ نماد تمایل کافکا به تشکیل زندگی خانوادگی‌ست.

منتقدان بسیاری داستان داوری را با نام با مسمایش چکیده‌ی تمامی چالش‌های مجموعه‌ی آثار کافکا می‌دانند، مجموعه‌ای آکنده از کهن الگوهای دینی و فرهنگی مثل مناقشه‌ی پدر و پسر، عذاب وجدان، رنج و کفاره و تبعات بی‌شمار این چالش‌ها که مجموعه آثار او را بسیار خواندنی و بحث‌انگیز کرده، تا جایی‌که شاید بتوان گفت درباره‌ی هیچ یک از نویسنده‌های بزرگ قرن بیستم به قدر او کتاب، رساله، مقاله‌‌ی تحلیلی و تحقیقی نوشته نشده است.

کافکا خود داستان داوری را «زندگی درونی رویاگونه» خوانده، جایی که می‌کوشد با احساس گناه و ناامنی کنار بیاید. بسیاری از منتقدان، عظمت کافکا را در توانایی بی‌مانند او در برگردان رنج‌‌های شخصی‌ به داستان‌هایی با اقبال جهانی‌ می‌دانند.

«داوری» توسط «امیر جلال‌الدین اعلم» به فارسی ترجمه شده است.

موسیقی متن:

Edward Elgar; Cello Concerto in E minor, Op.85

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»