سام شریف/ رادیو کوچه
مثالی ترکی می‌گوید: «یک مرد سه‌چیز را نباید از دست بدهد: اسبش، اسلحه‌اش و همسرش»
جنایت‌های ناموسی صورتی از خشونت علیه زنان محسوب می‌شوند. براساس آمار صندوق جمعیت سازمان‌ملل سالانه حدود 5000 زن در قتل‌های ناموسی کشته می‌شوند. اما ایران نیز در زمره کشورهایی محسوب می‌شود که در آن قتل با انگیزه‌های ناموسی از آمار بالایی برخوردار است.
در همین راستا چندی پیش دادستان تهران در پنجمین هم‌اندیشی تدابیر حقوقی کاهش خشونت گفت: «درپی کاهش قتل‌های مبتنی بر جنسیت هستیم تا اجازه ندهیم در حکومت دینی چنین اتفاقاتی بیافتد.»
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
این درحالی است که در ماده 630 قانون مجازات‌های اسلامی مردان را در صورت مواجهه عینی با خیانت همسر مجاز به قتل وی می‌داند. اما درمورد قتل‌های ناموسی رخ داده در 15 استان کشور نشان داده‌شده که در بسیاری از موارد مردان بدون حصول اطمینان از خیانت همسر و به بهانه‌هایی چون نافرمانی، عدم تمکین جنسی، سهل‌انگاری زن در انجام وظایف زناشویی و غیره اقدام به قتل می‌کنند و هم‌چنین می‌توان به ماده 220 قانون مجازات‌های اسلامی اشاره کرد که در آن آمده‌است: هرگاه پدر یا جد پدری مرتکب جنایت شود قصاص نشده و تنها از جنبه عمومی جرم محاکمه و به زندان محکوم می شود.
به‌عبارت دیگر می‌توان گفت که ریشه بسیاری از این قتل‌ها مشروعیت‌دادن قانون به این قتل‌هاست.
به گزارش جامعه‌شناسان بدون‌مرز در طول سال‌های 76 تا 80 بیش از هفت‌‌هزار مورد قتل در ایران صورت‌گرفته که حدود 400 مورد مربوط به قتل‌های ناموسی می‌شود این درحالی است که طی شش ماه سال 87 به نقل از جانشین رئیس پلیس آگاهی ناجا بیش از 50 مورد فقط در تهران بوده‌است و نشان می‌دهد علی‌رغم گفته مسوولان رشد محسوسی داشته‌است.
«سرهنگ رجبی»، معاون امورجنایی پلیس آگاهی بیشترین تعداد قتل‌های ناموسی را مربوط به استان خوزستان می‌داند و به برنا می‌گوید: «بعد از استان خوزستان، استان‌های فارس و آذربایجان شرقی بالاترین آمار قتل‌های ناموسی را دارند. این گونه قتل‌ها علل گوناگونی دارند. قاتلی که خواهر سی و یک ساله خود را با چاقو کشته‌است و هم اکنون در زندان بسر می‌برد درمورد علت و انگیزه‌اش می‌گوید: «وقتی لکه ننگی در خانواده از سوی دختر یا زن ایجاد می‌شود نمی‌توانیم به سادگی از این موضوع بگذریم و تنها را ه‌حل، کشتن اوست زیرا با کشتن اوست که ننگ شسته می‌شود و گرنه باید یک عمر با ننگ و عار زندگی کرد.»
این قاتل که درحال حاضر در زندان به‌سر می برد به 5 سال حبس محکوم شده‌است زیرا طبق قانون وقتی قاتل شاکی خصوصی نداشته‌باشد دولت قاتل را به سه تا هفت سال حبس محکوم می‌کند که مجازات سنگینی نیست.
عرف محلی این نوع قتل‌ها را مجاز می‌داند. به این معنا که کشته‌شدن زنان در این قتل‌ها تاثری ایجاد نمی‌کند و حتی گاهی گفته می‌شود که حق آن‌ها بوده‌است
سال گذشته دکترجعفری رئیس دادگستری استان خوزستان درباره ویژگی‌های این نوع قتل‌ها در همایش «خشونت و جنسیت در نهاد خانواده » گفت: «عرف محلی این نوع قتل‌ها را مجاز می‌داند. به این معنا که کشته‌شدن زنان در این قتل‌ها تاثری ایجاد نمی‌کند و حتی گاهی گفته می‌شود که حق آن‌ها بوده‌است. ضمن این‌که این قتل‌ها بسیار فجیع بوده و برخلاف همه قتل‌ها، قاتل فراری نیست و به راحتی خود را معرفی می کند و خانواده مقتولان نیز معمولن خواستار مجازات قاتل نیستند حتی در مواردی قتل را وظیفه قاتل دانسته و برای کاهش مجازات وی تقاضای عفو می‌کنند. وقوع این قتل‌ها بنا به دستور برخی بزرگان این افراد است البته نه به صورت دستورات کتبی و سازمانی که متاسفانه در پرونده این نوع قتل‌ها آمران آن‌ها مورد تعقیب قرار نمی‌گیرند.»
«حسن‌جهان‌بین»، جامعه‌شناس و کارشناس ارشد مطالعات زنان درباره علل این پدیده می‌گوید: « ریشه قتل‌های ناموسی به نوع نگاه جامعه به قشر زن بر می‌‌گردد. مردی که تمام شخصیت و شان انسانی همسرش را در کارکرد جنسی او می‌داند طبیعی است که در مواردی چون تجاوز، رابطه جنسی غیرمتعارف و غیره اقدام به قتل زن کند.»
پایان دادن به قتل‌های ناموسی در ایران نیاز به عزمی جدی در اصلاح ساختار حقوقی و بافت فرهنگی جامعه دارد و برای این امر نیاز به تدوین قوانینی آزاد و عرفی است تا دیگر یا شاید کم‌تر شاهد ریختن خون‌هایی در تاریکی‌های تردید باشیم.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
