اکبرترشیزاد / رادیو کوچه
شب گذشته و پس از مدتها که سراغ شبکههای ماهوارهای نرفته بودم، از سر بیحوصلگی و مانند کسی که صفحات یک مجلهی رنگی را از سر تفنن و فقط برای گذران وقت ورق میزند، کانالها را یکی پس از دیگری عوض میکردم. صدها کانال تلویزیونی در حال پخش مسابقات ورزشی متنوعی بودند که وجه مشخصهی بسیاری از آنها خشونت و یا رقابتهای سخت و خطرناک بود. از ورزشهای رزمی پربرخورد و بدون کنترلی مانند بوکس و مویتای و MMA گرفته تا مسابقات اتومبیلرانی و موتورسواری که در آنها هر لحظه حادثهای رخ میداد. شمار دیگری از کانالها برنامههایی را نمایش میدادند که بهطور مستقیم و غیرمستقیم هدفی بهجز تبلیغ و تحریک جنسی نداشتند. از نمایش اندامهای نیمهبرهنهی مردان و زنان زیباروی و خوشاندام گرفته تا مسابقات و شوهای تلویزیونی که نفس اجرای آنها، بهانهای بیش برای طرح و به میان کشیدن سکس نبودند.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
برخی دیگر از برنامهها به معرفی مناطق توریستی و هتلها میپرداختند و در آنها شکل و یا شیوههایی از تفریح و زندگی را به مردم نشان میدادند، که مصداق عینی تجمل و مصرفگرایی افسارگسیخته بود. تبلیغ و نمایش کالاهای گرانقیمت، از اتومبیلهای لوکس و خانههای ویلایی آنچنانی گرفته تا رستورانهای مجلل، در مرکز توجه جمعی دیگر از این برنامهها بودند. تعدادی از برنامههای پرمخاطب کانالهای ماهوارهای که در غالب مستندنما تهیه میشوند به بحثهایی میپردازند که از دیرباز جزو رذایل اخلاقی بشر شمرده میشدهاند، از خیانت به شریک جنسی گرفته تا چشم و هم چشمی و بگو و مگوهای خالهزنکی. تحلیل جنایتهای هولناک و پروندههای قضایی دردناک نیز بخش مهم دیگری از زمان برنامههای ماهوارهای را بهخود اختصاص میدهد.
چند دقیقهای که به تماشای این صحنهها نشستم، با خودم فکر کردم که اخلاقیات انسان مدرن چه تفاوت عمدهای با رفتار اجداد خود در سه یا چهار هزار سال پیش کردهاست. بشر غیرمتمدن برای لذتجویی دو یا چند انسان را همچون حیوانات به جان هم میانداخت و از نبرد خونین آنها با یکدیگر لذت میبرد. امروز اما تنها تفاوت در چگونگی نبردهای خونین گلادیاتورهای متمدن با اسلافشان، افزوده شدن بر شمار بینندگانی است که بهطور همزمان در سرتاسر دنیا به تماشای ستیزهایی مینشینند که عاقبتی به جز آسیبهای جدی بدنی و روانی برای مبارزان به ارمغان نمیآورد. بشر مدرن حالا با انواع دوربینهای تلویزیونی و با زاویههای باز و بسته و ریتم تند و آهسته، میتواند تماشاگر خرد شدن بیرحمانهی استخوانهای همنوعانشان در زیر مشتها و لگدهای همدیگر باشند.
آن بلاهایی که روزی آدمی دور از چشم دیگران و در پستوها و خلوت خود بر سر دیگری میآورد اکنون به آسانی تبدیل به سوژهی یک برنامهی تلویزیونی میشود تا برای نمونه میلیونها نفر در سراسر دنیا، همراه پسر یا دختری شوند که قرار است تا مچ شریک جنسی یا همسر خود را در حال خیانت بگیرد و بعد با اشتیاق تماشاگر دعواهای لفظی، برخوردهای بدنی و توهینهای آنها به یکدیگر باشند. فقر اگر روزی بود ناآگاهانه بود ولی انسان گرسنهی امروزی به مدد تکنولوژی ماهوارهای در حالی که از گرسنگی آزار میبیند، با تماشای صحنههای میهمانیهای آنچنانی و غذاهای رنگو وارنگ و متنوع رنجش صدچندان میشود. بیخانمانان مدرن با مشاهدهی هر روزهی تصاویر ویلاها و آپارتمانهای میلیوندلاری جمع اندکی در یک نقطهی دیگر دنیا، جهان به کامشان تلختر میشود.
رسانههای امروز ترویج دهندهی همان اخلاقیات انسان بدوی هستند اما با رنگ و لعابی زیباتر از پیش. این رسانهها قرار است تا با تکنیک و روشهایی تازه، زشتیهای رذایل انسانی را بپوشانند که نسبت به اجدادش انسانتر نشدهاست. شاید اگر روزی نمایش شهوترانی، هوس، حرص، آز، خشونت، شکمبارگی و بسیاری دیگر از رفتارهای زشت آدمی را از این برنامهها حذف کنیم، در عمل چیز زیادی برای تماشا باقی نماند.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
azad
مطلب جالبی بود. حداقل مردم بیشتر جاهای دنیا آزادند کانال های مورد علاقه شان را تماشا کنند و یا از اینترنت هر طور که می خواهند با بهترین سرعت و کیفیت استفاده کنند اما در ایران همه چیز کنترل شده و زیر ذره بین است