سام شریف / رادیو کوچه
«می‌دوم چون باد با سنگینی هر چه تمام‌تر ای کاش لباس‌هایم سبک‌تر بودند»
ورزش بانوان در ایران بیشتر حکم تفریح وسرگرمی دارد تا ورزش حرفه‌ای. ایران به واسطه عدم حضور بانوان در عرصه‌های بین المللی هر ساله فرصت مدال آوری را در بسیاری از رشته‌های ورزشی از دست می‌دهد. عدم حضور زنان دلایل متعددی دارد. مسئله حجاب و پوشش اسلامی از عمده‌ترین این موانع است که زنان ایران را در عرصه ورزش به انزوا برده است و ورزش ایران هر ساله بر اثر عدم حضور در بسیاری از رشته‌های ورزشی شانس مدال آوری را از دست می‌دهد.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
به عنوان مثال در یک مقایسه می‌توان به تیم آمریکا در المپیک 2008 اشاره کرد که با شرکت 285 ورزشکار زن توانست 57 مدال کسب کند اما ایران تنها 3 ورزشکار زن داشت. اما تنها پوشش اسلامی مورد قبول نیست، حجاب اسلامی مورد تایید سازمان تربیت بدنی ایران، با حجاب اسلامی ورزشکاران زن مسلمان بقیه کشورها تفاوت دارد. در ایران فقط پوشش کامل موها و اندام زنان ملاک نیست، مهم این است که لباس‌ها از نوع چسبان نباشد. در عمل، مسوولان ورزش کشور با تناقض‌های بسیاری روبرو هستند.
در حالی‌که ورزش زنان در داخل کشور در سالن‌های پوشیده و دور از چشم مردان انجام می‌شود، ورزشکاران زن در رقابت‌های بین‌المللی مقابل چشم هزاران مرد و صدها دوربین تلویزیونی قرار دارند. امام جمعه‌ی مشهد و عضو مجلس خبرگان، احمد اعلم‌الهدی چندی پیش در یک اظهار نظر گفت : «حضور زنان ورزشکار در ورزشگاه‌های برون مرزی نمایش ناموس مملکت مقابل خارجی‌ها است و نمایش تصویر زنان ورزشکار در تلویزیون از دیدگاه اسلامی حرام است.” اینگونه اظهار نظر ها از سوی مقامات دینی؛ مسئولان سازمان تربیت بدنی را مجبور به واکنش کرده و آنان در بخشنامه های متعددی در طی سالهای اخیر محدودیتهای تازه ای را بر ورزش زنان اعمال کرده اند. به عنوان نمونه می توان به دستورالعمل سازمان تربیت بدنی درباره ممنوعیت استفاده از مدیران ومربیان مرد در تیمها ورزشی زنان اشاره کرد. علیرضا ساور،معاون فرهنگی تربیت بدنی در دولت نهم در گفتگو با ایسنا اظهار کرده بود: «پس از این چگونگی حضور و نوع پوشش ورزشکاران به خصوص بانوان بسیار سنگین خواهد شد.» او بدون تشریح جزییات این نوع پوشش می‌افزاید «لباس‌های متحدالاشکل ورزشکاران ما باید نشانگر یک فرد ایرانی باشد و اصالت ارزش‌های‌‌مان را داشته باشد.» معاون سازمان تربیت بدنی تاکید می‌کند «تا حد امکان تیم‌های ما باید در مسابقات بین‌المللی شرکت کنند که داوران آن نیز زن باشند.» سنگینی لباس ها و نفسگیر بودن پوشش، باعث بقای شش رکورد ملی قبل از انقلاب شده است. ادامه سختگیری در نوع پوشش دختران ایرانی، باعث طول عمر روز افزون رکوردها خواهد شد.
اما محدودیت ها تنها به مسئله پوشش اسلامی محدود نمی شود بلکه عدم پوشش رسانه ای نیز از موانع عمده در راه رشد ورزش زنان محسوب می شود.
در همین راستا تونیا ولی اوغلی که در فاصله سالهای 53تا 76 شمسی رکوردار شنای 100 و 200 متر ایران بود در مصاحبه با شیرزنان در باره وضعیت ورزش زنان قبل و پس از انقلاب می‌گوید :«به هیچ وجه قابل مقایسه نیست. بهتر است بگویم فاجعه است. قبل از انقلاب “ورزش زنان ، ورزش مردان ” وجود نداشت همه چیز با هم بود . اگر خبری بود ، به هر دو می‌پرداخت حالا این روزها من در آلمان هیچ خبر دقیقی به دست نمی‌آورم . اگر هم خبری ببینم خبری کوتاه است که نوشته‌اند فلانی اول شده . اما نمی‌نویسند با چه رکوردی و…»
عدم پوشش رسانه ای باعث می شود که سرمایه گزاران واسپانسرها تمایلی به مشارکت در ورزش زنان نداشته باشند و اکثر باشگاههای و تیم های زنان با مشکلات مالی دست وپنجه نرم کنند به نحوی که ما شاهد حضور مستمر یک باشگاه خصوصی در ورزش زنان نباشیم. برخی از ورزشکاران زن نیز معتقدند که به دلیل آنکه رسانه به ورزش زنان نمی پردازند ،شایسته سالاری حاکم نیست.ورزش زنان در پشت درهای بسته زمینه ایجاد باند بازی را فراهم می کند و بسیاری از استعدادهای ما در این میان به هدر می روند.
در نهایت محدودیت های متعدد بر سر راه ورزشکاران زن ایرانی آنان را رهسپار غربت و پناهندگی کرده است. در سال های اخیر و پس از افزایش تعداد پناهندگی ها، از هر ورزشکار برای تضمین بازگشت به کشور، ۲۰میلیون تومان وثیقه گرفته می شود، اما این کار هم مانع از فرار ورزشکاران نشده است. مربی و سه قایقران زن ایرانی هم در سفر مشابهی به آمریکا پناهنده شدند، در این مورد نیز فدراسیون قایقرانی جمهوری اسلامی، به روشی مشابه متوسل شد وسفر تیم ملی بانوان ایران را خارج از تصمیم این فدراسیون اعلام و گروه مزبور را از تیم ملی محروم کرد پناهندگی مینا علیزاده عضو تیم دراگون بت به آلمان در جریان سفر به چک ،مرضیه سنگوری زاده کاراته باز زن ایرانی و در ادامه پناهندگی ورزشکاران ایرانی به کشورهای غربی، کاراته کاران نیز به آلمان پناهنده شدند و خبر آن را هم بعد از آنکه مدت ها دهان به دهان گشت، خبرگزاری فارس اعلام کرد. در سفر تیم های کاراته کاران زن و مرد در روزهای 17 و 18 آبان به آلمان ،ابتدا فاش شد که کاراته بازان زن بدون حجاب در صحنه رقابت حاضر شده اند. تصاویر مربوط به این صحنه ها هم در خبرگزاری ورزش ایران ،ایپنا ،انتشار یافت. ایپنا یادآور شده بود که «ماموران پرتعداد حراست از اعلام چنین ماجرایی خودداری و مسوولان این سبک کاراته هم تنها روی حضور بانوان محجبه بر روی سکوی قهرمانی مانور کرده اند.»
به نوشته ایپنا، مسوولین ادعا کرده بودند که «حجاب بانوان ایرانی مورد توجه رسانه های بین المللی قرار گرفته است.” پس از انتشار این خبر، سازمان تربیت بدنی تمام دست اندرکاران این رشته ورزشی، از رییس (متقیان نژاد) تا ورزشکاران زن و مرد را ممنوع الفعالیت کرد.»
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
