سیمین/ رادیوکوچه
simin@koochehmail.com
هم زمان با رشد صنعت نوپای گردشگری در جهان، زمینه ایجاد تسهیلات و خدمات گوناگون و متنوع هم به گستردگی فراهم شده است. در این راستا بازار داغ رقابت برای جذب گردشگر سبب بروز نوآوریهای فراوانی شده است.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
یکی از این جاذبههای خلاقانه ساخت ساختمانهای وارونه (Upside Down House) است. بناهایی که سازندگان آن با ایدهها و اهداف متفاوت اقدام به ساخت آنها در مناطق مختلف جهان کردند و هر کدام به صورتی از خانههای مسکونی تا موزه یا رستوران در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفتند. اما آن چه مسلم است این است که همگی سازندگان اعم از افراد یا شرکتها، در یک هدف مشترک بودهاند و آن این که این بناها محلی برای جذب گردشگران باشد.
خانهها یا بناهای وارونه به شکلی ساخته میشوند که گویی دنیا برعکس شده و در واقع به شکل سروته بر روی زمین قرار گرفتهاند. در این حالت سقف خانه بر روی زمین و کف خانه و در ورودی در هواست. در داخل خانه همه چیز به مانند یک خانه معمولی اما در جهت عکس قرار دارد. میز نهارخوری با ظرفهای روی آن، آشپزخانه، اتاق نشیمن، اتاق خواب حتا سرویسهای بهداشتی به نیروی جاذبهی زمین دهن کجی میکنند. گاهی نیز درختانی که ریشههایشان در آسمان است در اطراف خانه طراحی شدهاند و البته اتومبیلی که سروته در پارکینگ خانه پارک شده است. اینها تقریبن یک ترکیب مشترک برای تمامی این بناهاست و البته هر کدام از سازندگان سعی میکنند به شکلی کار خودشان را متفاوت از دیگری بکنند.
البته ساختن یک خانه یا بنای وارونه و عجیب و غریب ایدهی جدید نیست. گفته میشود «سالوادور دالی» نخستین فردی بوده که این ایده را در آثارش بروز داده است و حالا چند سالی است که میتوان این گونه فضاها را در برخی کشورهای اروپا، امریکا و آسیا مشاهده کرد هر چند که تنها چند بنا در این میان به شهرت جهانی رسیدهاند که از جمله آنها میتوان به رستورانی در شهر «ماتسوموتو» (Matsumoto) ژاپن، کلیسا و پارکی در ایالات متحده، خانهای در یکی از جزایر بالتیک، خانهای در وین (Attack) و خانه کاتماندو در جزیره اسپانیایی ماجورکا اشاره کرد.
جدیدترین این خانهها نیز در فوریه 2012 در ایالت شرقی مالزی – صباح – گشایش یافته است. جایی در میان جادهای که به دامنه کوه «کینابالو»، بلندترین کوه منطقه راه مییابد، خانهای (Rumah Terbalik) با بهره گرفتن از نمادهای معماری سنتی منطقه، عنوان نخستین خانه وارونه جنوب شرقی آسیا را به خود گرفته است.
این خانه، همچون دیگر بناهای همتای خود، پیام خاص خود را برای بازدیدکنندگان دارد. به گفته «Alexander Yee» طراح این بنا، فلسفهی ساخت این خانه بیانگر این حقیقت است که چنانچه توسعه بدون کنترل ادامه یابد تاثیرات منفی بر محیط زیست و زندگی مردم خواهد گذاشت و در واقع گویی دنیا وارونه میشود.
او که از حامیان محیط زیست است، امید دارد این مکان را توسعه دهد و آن را به جایی فراتر از یک جاذبه گردشگری تبدیل کند.
و البته نکته جالب در زمینه ساخت چنین فضایی تلاش برای بروز خلاقیت و ایجاد جاذبه جدید در یک منطقه است. این درست است که گردشگران در این منطقه به دیدار طبیعت و جاذبههای طبیعی بورنئو آمدهاند اما گردانندگان صنعت گردشگری منطقه به ایجاد تنوع برای ذائقه گردشگران و ارایه محصولات جدید نیز اندیشیدهاند و از ساخت چنین خانهای حمایت کردهاند. خانهای که در کتاب رکوردها ثبت شده و هر چند که شاید برای برخی این گونه خانه ها چندان جذابیتی نداشته باشد و چنان حس هیجانانگیزی را بر نیانگیزد اما دست کم یک بار هر گردشگری را بر آن میدارد تا بلیطی تهیه کند و از آن دیدن کند!
به هر روی به نظر میرسد که ساخت این گونه بناها ادامه دارد و هر بار سازنده نوآوری خاص خود را برای هرچه عجیب و غریبتر کردن آن به کار میبرد تا بیننده بیشتری را جذب کند هرچند که به نظر من شاید مثلن اگر امکان حرکت وارونه بازدیدکنندگان هم فراهم میشد یا کمی فضاها کاربردیتر میشدند، حس بیشتری القا میشد. نکتهای که سازندگان هتلی وارونه در دوبی تلاش دارند به آن عمل کنند. گویا قرار است در این هتل که 100 اتاق دارد تخت خوابها از سقف آویزان باشند و مسافران هم در همین تختهای وارونه چند ساعتی را به استراحت بپردازند البته تا آن جا که اختلالی در سیستم تعادلی بدنشان ایجاد نشود. این هتل قرار است در سال 2013 گشایش یابد و اگر علاقهمند به تجربه یک شب اقامت در این هتل هستید بهتر است از الان تا یک سال آینده خود را آماده کنید.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»