محبوبه شعاع / رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
بیست‌و‌نهم آبان 1319 خورشیدی برابر با چنین روزی «محمدعلی سپانلو» شاعر، منتقدادبی و مترجم ایرانی در خیابان ری تهران به دنیا آمد. او فارغ‌التحصیل دانش‌کده حقوق دانش‌گاه تهران و از نخستین اعضای کانون نویسندگان ایران نیز است.
سپانلو فعالیت ادبی خودش را در دهه چهل شروع کرد و با منظومه «پیاده روها» شهرت یافت و توانسته تا به حال بیش از شصت جلد کتاب در زمینه‌های شعر و داستان و تحقیق، به صورت تالیف و یا ترجمه، منتشر کند و در بیست سال گذشته وی به عنوان یکی از چند نماینده معدود ادبیات معاصر فارسی در بسیاری از گردهمایی‌های بین‌المللی در اروپا و آمریکا شرکت کرده است که گفته می‌شود سهم بزرگی در معرفی ادبیات ایران به جهانیان دارد.
بسیاری از آثار آقای سپانلو تا به حال به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، هلندی، عربی، و سوئدی ترجمه شده است. کتاب «نویسندگان پیشرو» ایران که گلچینی از آثار داستانی نویسندگان قرن بیستم ایران و به هم‌راه بررسی آن‌هاست، جزو منابع درسی در بسیاری از دانش‌گاه‌های ایران می‌باشد و تا به‌حال فروش بسیار بالایی داشته است.
سپانلو هم‌چنین از معدود شاعران و نویسندگان ایرانی‌ست که در دنیای ادبیات غرب نیز شناخته شده است و توانسته نشان «شوالیه نخل» (لژیون دونور) آکادمی فرانسه که بزرگ‌ترین نشان فرهنگی کشور فرانسه است و جایزه «ماکس ژاکوب» بزرگ‌ترین جایزه شعر فرانسه را نیز دریافت کند.
وی تا کنون در کنار برگردان آثار ادبی، مجموعه‌های شعری از جمله رگبارها، پیاده روها، نبض وطنم را می‌گیرم، تبعید در وطن، ساعت امید، فیروزه در غبار، پاییز در بزرگ‌راه، و قایق‌سواری در تهران را در کارنامه خود دارد. سپانلو آثاری از نویسنده‌های مطرح دنیا مثل «گراهام گرین»، «آلبر کامو» و «ژان پل سارتر» را نیز ترجمه کرده است.
«افسانه شاعر مرده» جدیدترین اثر محمدعلی سپانلوست. این کتاب پس از مدت‌ها و با حذفیات زیاد، موفق به دریافت مجوز انتشار شد و به زودی در بازار نشر عرضه می‌شود. به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدعلی سپانلو در مورد جدیدترین اثر درحال انتشارش گفته: به دلیل اهمیت این اثر برای من، کار تهیه آن در حدود چهارده سال طول کشید و نسخه ارایه شده به ارشاد برای کسب مجوز، حدود صد و سی صفحه بود که پس از طی زمانی طولانی، نهایتن با حذف حدود سی صفحه از کتاب، مجوز انتشار آن صادر شد و انتشارات افق کار انتشار آن را برعهده دارد.
«جمشید برزگر» روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر مسایل ایران در بی‌بی‌سی فارسی درباره زندگى و آثار محمد على سپانلو فیلمی به نام «قایقران رودهای خشک» ساخته است. جمشید برزگر در این فیلم یک عمر فعالیت ادبی سپانلو را بررسی کرده و مهم‌ترین آثارش را مرور می‌کند.
هم‌چنین به گزارش ایسنا، «آرش سنجابی» از کلید خوردن فیلم مستند محمدعلی سپانلو، که مدتی است با بیماری سرطان دست به گریبان است، خبر داده و گفته: این فیلم مستند نود دقیقه ای، «نام تمام مردگان یحیا‌ست» نام دارد که عنوان یکی از شعرهای این شاعر است.
کارگردان این مستند که به زندگی و آثار سپانلو می‌پردازد، توضیح داده: در این اثر تلاش بر آن است که نگاهی دقیق و جامع به شعرها، ترجمه‌ها و تاثیر سپانلو بر نمایش‌نامه‌نویسی معاصر داشته باشیم و چهره‌هایی مانند مسعود کیمیایی، آیدین آغداشلو، شمس لنگرودی، حافظ موسوی، گروس عبدالملکیان، جواد مجابی، علی باباچاهی، ناصر تقوایی، فرزانه کرم‌پور و رضا خندان مهابادی هرکدام از منظری به ویژگی‌ها و مولفه‌های متعدد خلاقیت و زندگی این شاعر، نویسنده، منتقد و مترجم می‌پردازند.
محمدعلی سپانلو این شاعر و مترجم بزرگ که هفتاد و دومین سال زندگی خود را پشت سر می‌گذارد درباره آخرین شرایط جسمانی خود گفت: فعلن داروهای زیادی را مصرف می‌کنم، اما دیگر به صورت درمان کلینیکی کاری انجام نمی‌دهم و به قول معروف فعلن مدتی را از بیماری مرخصی گرفته‌ام.
منبع ها:
انتشارات کتاب کارون
ویکی‌پدیا
بی‌بی‌سی فارسی
همشهری
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
