محبوبه شعاع / رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
«پرویز شهریاری» ریاضی‌دان، مترجم، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی ایرانی و از چهره‌های ماندگار در زمینه دانش و آموزش ایران، در دوم آذرماه سال 1305 در کرمان و در خانواده‌ای زرتشتی زاده شد. گفته شده دوران کودکی وی دوران سختی از نظر معیشتی برایشان بود. وی تحصیلات خود را تا سال آخر دبیرستان در کرمان گذارند و برای گرفتن دیپلم و ادامه تحصیل راهی تهران شد و در رشته ریاضی از دانش‌گاه تهران فارغ التحصیل شد.
او هنگام تحصیل در دانش‌گاه، در دبیرستان‌های و آموزشگاه‌های مختلف ریاضی تدریس می‌کرد و هم‌زمان به روزنامه‌نگاری نیز می‌پرداخت. نوشتن برای روزنامه «قیام ایران»، سردبیری هفته‌نامه «وهومن» و انتشار ماهنامه «اندیشه ما» از جمله فعالیت‌های مطبوعاتی او تا پیش از فارغ‌التحصیل شدن بوده است.
شهریاری نخستین کلاس کنکور ایران را به نام «گروه فرهنگی خوارزمی» پایه‌گذاری کرد و چندین سال سردبیر مجله «سخن علمی» نیز بود، نشریه‌ای که تا فروردین‌ماه سال ١٣۴٩ منتشر شد. وی هم‌چنین دبیرستان‌های «خوارزمی»، «مرجان» و «مدرسه عالی اراک» را نیز بنیان‌گذاشت.
این استاد، با نگارش کتاب‌های ریاضی در طول سال‌های ١٣٣۵ تا ١٣۵٢ خورشیدی برای دانش‌آموزان و دانش‌جویان ایرانی، نقش مهمی در آموزش ریاضیات در ایران را ایفا کرد. او که دکترای افتخاری ریاضیات خود را در سال ١٣٨١ خورشیدی از دانش‌گاه کرمان گرفته بود، صد‌ها کتاب نوشته و برگردان کرده است وی با سردبیری مجله‌های «وهومن» و «چیستا»، سهم به‌سزایی را در گسترش فرهنگ و دانش در ایران داشته است. وی توانست در سال ١٣۴۵ خورشیدی نشان درجه یک علمی را دریافت کند و در سال ١٣٨۴ به عنوان چهره ماندگار علمی در رشته ریاضیات برگزیده شد.
اما در مورد فعالیت‌های سیاسی وی، شهریاری در ابتدا از پیروان «احمد کسروی» بود و سپس به جمع هواداران حزب توده پیوست و در طول دوران زندگی‌اش سه بار زندانی شد. در سال ۱۳۲۸ به مدت سه سال، در سال ۱۳۳۲ به مدت یک سال و نیم و در سال ۱۳۶۱ به علت عضوت در کانون نویسندگان به مدت یک سال و نیم، او زبان روسی را هم در زندان فرا گرفت و دست به تالیف و ترجمه زد و توانست «تاریخ حساب تانون» را در زندان ترجمه کند.
پرویز شهریاری در فیلم مستند «فانوس گلستان» که در اوایل دهه هشتاد خورشیدی درباره او ساخته شده بود، گفته بود: «همیشه در زندگی خودم در بیم و امید به سر می‌بردم همیشه حتا حالا نمی‌توانم خودم را آزاد به معنی واقعی احساس کنم و همیشه حس می‌کنم که کسی یا چیزی دارد مرا می‌پاید.»
سرانجام «استاد پرویز شهریاری» در سن هشتاد و شش سالگی و در بامداد روز جمعه بیست‌و‌دوم اردیبهشت ۱۳۹۱ به علت مشکل تنفسی در بیمارستان جم تهران زندگی را بدرود گفت و در عصر همان روز در آرام‌گاه «قصر فیروزه زرتشتیان» واقع در شرق تهران با حضور جمعی از دوست‌دارانش به خاک سپرده شد.
ویکی پدیا
انتخاب
بی‌بی‌سی
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
