سام شریف / رادیو کوچه
sam@koochehmail.com
ایران رتبه دهم قابلیتهای جذب گردشگری در جهان را دارا است اما با این حال از نظر جذب توریست در رتبه هشتادم جهان قرار دارد. ایران در حالی رتبه آخر را در جذب گردشگر در دنیا دارد که با توجه به جمعیت کشور بیشترین آمار تور خروجی در دنیا متعلق به کشور ما است.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
حسین ذوالفقاری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این مطلب گفت: «هر ساله تعداد زیادی از مردم ایران برای گردش به خارج از کشور سفر میکنند و بیشتر به کشورهای همجوار ترکیه و دبی میروند.»
بسیاری از مردم ایران شاید تنها چند شهر را در کشور دیده باشند و این امر نیز بدلیل تبلیغات و تسهیلات کمی بوده که برای سفر مردم فراهم شده است و از سویی دیگر تبلیغات منفی و عدم وجود زیر ساختهای لازم نیز مانع ورود توریستها و رشد صنعت گردشگری شده است.700 میلیارد دلار درآمد جهانی صنعت گردشگری است. درحالیکه درآمد ایران به طور نسبی کمتر از یک میلیارد دلار در سال است.
صنعت توریسم بخشی است که بیش از 200 میلیون نفر را در سراسر جهان شاغل کرده و تا 10 سال آینده از 300 میلیون نفر فراتر خواهد رفت. بیتردید در صنعت نفت تنها کشورهای دارنده از آن میتوانند استفاده کنند، اما داشتن مناطق ویژه گردشگری مانند تخت جمشید، طاق بستان، میدان نقش جهان و بسیاری از پهنههای تاریخی مختص ایران است که در تمام دنیا بینظیر و بیمانند است.
گسترش صنعت توریسم نیازمند برنامهریزی و گسترش فرهنگ گردشگری و جهانگردی در کشور است.از طرفی وضعیت هتلهای کشور اصلن قابل مقایسه با دیگر کشورها نیست ولی به لحاظ قیمت این هتلها هیچ فرقی با همتایان خارجی ندارند، به طور مثال هتلهای دبی در رده بهترینهای جهان قرار دارند و اولین هتل 7ستاره که بلندترین هتل جهان نیز هست، در این کشور قرار دارد. این در حالی است که این کشور به تازگی توانسته است در حوزه توریسم رشد قابل توجهی داشته باشد. به نحوی که امروزه دبی دارای 272 هتل با بیش از 30 هزار اتاق، 30مرکز خرید و سالانه حدود 5 میلیون نفر گردشگر خارجی است.اما مدیریت ناکارامد نیز یکی از مشکلات عمده بر سر راه توسعه گردشگری است.در همین راستا سال گذشته دکتر ماهاتیر محمد ،نخست وزیر سابق مالزی ،در سفر به ایران گفت:«ا گر مدیریت جاذبههاى توریستى استان اصفهان در اختیار مالزى قرار گیرد، سالانه برابر با ارز آورى نفت براى ایران سودآور خواهد بود.»
بدون شک مشکلاتی چون مشخص نشدن سهم بخش خصوصی، کمبود فضاهای اقامتی، ضعف سیستم حملونقل و ضعف گردشگری داخلی از کمبودهای موجود برای جذب توریست است. اما عمدهترین مشکل، نگاه گردشگران جهانی به ایران است.
مالزی در رتبه بندی سازمان جهانی توریسم رتبه یازدهم جذب توریست در سال 2007 با جذب 21 میلیون توریست را کسب کرده است. در واقع مالزی بعد از چین و ترکیه رتبه سوم کشور های آسیایی در جذب توریست را به خود اختصاص داده است. در همین سال کشور صاحب تاریخ و تمدن چند هزارساله ایران با کسب رتبه هشتاد علی رغم آنکه یکی از ده کشور برتر دنیا ازلحاظ قابلیت جذب توریست می باشد،کمتر از یک ملیون توریست جذب نموده است.
به گفته آقای دکتر نهاوندیان «رئیس وقت اتاق بازرگانی ایران»درآمد توریسم در ایران در این سال فقط 350000 دلار بوده است.این درامد نسبت یک به جهل هزار نسبت به درامد مالزی دارد.»
سازمان جهانی توریسم در سال 1975تاسیس گردیده و دارای 154 عضو میباشد. جالب است بدانید ایران در همان سال تاسیس به عضویت این سازمان درآمده است در حالیکه مالزی در سال 1991 یعنی شانزده سال بعد به این سازمان پیوسته است.مالزی در این سالها چنان گوی سبقت را از ایران ربوده است که درآمدش از توریسم بیش از چهل هزار برابر درآمد ایران از توریسم است.
بدون شک مشکلاتی چون مشخص نشدن سهم بخش خصوصی، کمبود فضاهای اقامتی، ضعف سیستم حملونقل و ضعف گردشگری داخلی از کمبودهای موجود برای جذب توریست است. اما عمدهترین مشکل، نگاه گردشگران جهانی به ایران است. آنها بر این باورند که در اینجا عدمثبات سیاسی و امنیتی و احساس مخاطره برای گردشگران جهانی وجود دارد. درواقع ما خود را از ثروت و سرمایه اقتصادی بسیار بزرگی به نام صنعت توریسم محروم کردهایم چون ما نفت داریم، در حالی که امارات با وجود برخوردار بودن از منابع عظیم نفت به صنعت توریسم و گردشگری هم پرداخته و دبی ترافیک گردشگری دارد و میزان اشغال هتلها و مهمانپذیرها در دبی ۸۴ درصد است که هتلهای نیویورک و سنگاپور در ردههای بعدی قرار دارند.
به تازگی مدیرکل دفتر آمار اطلاعات و برنامهریزی سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد ۳ میلیون گردشگر ایرانی در سال به خارج سفر میکنند و ۷۰۰ هزار نفر گردشگر خارجی وارد کشور میشوند، به عبارتی سالیانه حدود ۵/۱ میلیارد دلار از کشور خارج و فقط ۳۵۰ میلیون دلار ارز از گردشگران دریافت میشود. این ارقام نشان میدهد که تراز اقتصادی گردشگری کشور منفی است.
اما یکی دیگر از مشکلاتی که باعث کاهش رونق صنعت توریسم در ایران می شود ایدئولوژیک بودن حکومت کشور میزبان است.چرا که ما در کشورهای ایدئولوژیک همواره با یک تقسیم بندی انسانها به خوب و بد و سیاه و سفید دیدن مواجه ایم و مفاهیمی مانند کشورهای مستکبر و یا ابر قدرتهای استعماری،باعث جدایی و افتراق میان توریست و مردم کشور میزبان می شود.دیدار وزیر گردشگری اسرائیل با مسوولین غرفه ایران در اسپانیا فارغ از جنجالهای رسانه ای شاید گامی مثبت برای شکست این فضای ایدئولوژیک در صنعت توریسم بود.
ایران مطابق با برنامه چشم انداز بیست ساله در پی دستیابی به جذب 20 میلیون جهانگرد می باشد.هدفی که با شرایط کنونی مانند یک رویای شیرین است.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»