محبوبه شعاع / رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
«بیژن کامکار» نوازنده دف، رباب، خواننده ایرانی و از اعضای «گروه کامکارها» در بیست‌و‌هشتم آذر سال 1328 در شهر سنندج و در خانواده‌ای هنرمند و آشنا به موسیقی زاده شده است.
وی مانند دیگر اعضای خانواده‌اش از کودکی نزد پدرش مرحوم «حسن کامکار» به فراگیری موسیقی پرداخت و اولین فعالیت حرفه‌ای خود را در رادیو سنندج به عنوان خواننده آغاز کرد. اولین سازی که وی برگزید تنبک بود اما پس از آن با سازهای ملودیکا و تار به نوازندگی در گروه خانوادگی کامکارها پرداخت. «گروه سنتی کامکار» خانوادگی‌ترین گروه سنتی ایرانی بود که این گروه موسیقی در سال 1344 برای نخستین بار در سنندج، به عنوان گروهی خانوادگی به سرپرستی «استاد حسن کامکار»(ویلن) و عضویت «هوشنگ»(آکاردئون)، «بیژن»(خواننده)، «پشنگ»(سنتور)، «قشنگ»(خواننده و ویلن) و «ارژنگ»(تمبک) تشکیل شد وبرنامه‌های متعددی را در باش‌گاه افسران، مدارس و تالارهای شهر سنندج اجرا کرد.
گفته‌شده که کامکارها اولین تمرینات خود را شب‌ها در کنار حوض کوچک حیاط منزل‌شان انجام می‌دادند و با بزرگ شدن فرزندان، به تدریج این گروه موسیقی کامل‌تر شد و انسجام بیش‌تری پیدا کرد و در سال 1348 با اعضای خود، هوشنگ(ویلن)، بیژن(تار و خواننده)، پشنگ (سنتور)، قشنگ (خواننده)، ارژنگ (تمبک)، ارسلان (عود) و اردشیر (کمانچه) کنسرت‌هایی را به صورت رسمی در برخی از شهرهای کردستان و هم‌چنین شهر ارومیه برگزارکرد.
بعد از سال 1350 برخی از افراد خانواده از جمله هوشنگ، بیژن، پشنگ و ارسلان برای فراگیری موسیقی آکادمیک به تهران رفتند و در دانش‌کده هنرهای زیبا به تحصیل مشغول شدند پس از آن بیژن با «محمدرضا لطفی» آشنا شد که به گفته خود وی، نقطه عطفی در زندگی هنری او به شمار می‌رفت چرا که بعد از پدر نقش به سزایی در آشنایی وی با تار و موسیقی ایرانی داشته است.
بیژن به پیش‌نهاد محمدرضا لطفی وی از ساز دف در یکی از کنسرت‌های گروه استفاده کرد که با استقبال فراوان علاقه‌مندان مواجه شد و پس از چندی کامکارها به اتفاق محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان و تنی چند از دیگر هنرمندان، گروه‌های شیدا و عارف را تشکیل دادند.
گفتنی است که بیژن کامکار تنها کسی است که پس از سال‌ها مهجور بودن ساز عرفانی دف که هم به دلیل ناشناخته بودن ظرفیت‌های وسیع صوتی این ساز و هم به دلیل نبودن نوازنده زبده، استفاده چندانی نداشته، با مهارت و تکنیک فوق‌العاده وی در نواختن این ساز، دف توانست جای‌گاه واقعی خود را در موسیقی سنتی به‌دست آورد و هم‌چنین امسال کتاب آموزشی «دف» به کوشش این استاد به دو زبان فارسی و انگلیسی به هم‌راه دو حلقه سی دی در قطع رحلی با هم‌کاری موسسه فرهنگی، هنری ققنوس منتشر شد.
بیژن کامکار در پیش گفتار این کتاب آورده است: «نوشتن کتابی درباره دف نوازی مدت‌هاست که از دغدغه‌های اصلی من بوده است، اما این مهم بنا به دلایل مختلفی انجام نشد و مهم‌ترین دلیل آن که همیشه بر این باور بوده و هستم که سابقه طولانی در تدریس، مهم‌ترین ویژگی نگارندگان چنین آثاری به حساب می‌آید. اصولن نوازندگی و تدریس، دو مقوله کاملن مجزا از یک‌دیگرند، هر چند که نوازنده مهارت بسیاری در نواختن ساز داشته باشد. شیوه‌ای که برای نوازندگی دف در این کتاب آمده است حاصل تجربه چهل ساله من در عرصه نوازندگی و تدریس است.»
بیژن کامکار هم‌چنین در زمینه خوانندگی، آثاری از «هوشنگ کامکار» مانند: «کجایید ای شهیدان» و «قطعه حصار» از حسین علیزاده و «زردی خزان» از ارسلان کامکار و چند کاست دیگر را اجرا کرده است . وی در خلال سال‌های بعد از انقلاب کنسرت‌های بسیاری در ایران و خارج از ایران در آلمان، سوئیس و بلژیک برای معرفی دف و موسیقی سنتی ایرانی داشته که خوانندگان آن «محمدرضا شجریان» و «شهرام ناظری» بوده‌اند.
او علاوه بر اجراهای متعدد هم‌راه با گروه‌های موسیقی داخل و خارج کشور، در مقام نوازنده و خواننده در بیش از ۱۲۰ آلبوم حضور داشته است. از نمونه این آثار می‌توان به ئاگری زیندو، شلیره، گل صدبرگ، دف و رباب، دف و نی، افسانه تنبور و حصار (اثر حسین علیزاده) اشاره کرد.
منبع‌ها:
ویکی‌پدیا
سایت فرارو
تالار گفتگوی ایرانیان
خبرگزاری بین‌المللی کرد پرس
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
