نویسنده‌ی وبلاگ «روبوسی» به نقل از وب‌سایت «یافته‌های دنیای مجازی» به معرفی و تاریخچه‌ی سرود «ای ایران» پرداخته است که خواندن آن خالی از لطف نیست.
سرود «ای ایران» دقیقا در ۲۷ مهر ماه سال ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی (دانشکده افسری فعلی) و در حضور جمعی از چهره‌های فعال در موسیقی ایران متولد شد.
شعر این سرود را «حسین گل گلاب» استاد دانشگاه تهران سروده بود، و از ویژگی‌های آن، اول این است که تک‌تک واژه‌های به کار رفته در سروده، فارسی است و در هیچ‌یک از ابیات آن کلمه‌ای معرب یاغیر فارسی وجود ندارد. سراسر هر سه بند سرود، سرشار از واژه‌هاى خوش‌تراش فارسى است. زبان پاکیزه‌اى که هیچ واژه بیگانه در آن راه پیدا نکرده است، و با این همه هیچ واژه‌اى نیز در آن مهجور و ناشناخته نیست و دریافت متن را دشوار نمى‌سازد.
دومین ویژگی سرود «ای ایران» در بافت و ساختار شعر آن است، به‌گونه‌ای که تمامی گروه‌های سنی، از کودک تا بزرگ‌سال می‌توانند آن را اجرا کنند. همین ویژگی سبب شده تا این سرود در تمامی مراکز آموزشی و حتی کودکستان‌ها قابلیت اجرا داشته باشد.
و بالاخره سومین ویژگی‌ای که برای این سرود قائل شده‌اند، فراگیری این سرود به لحاظ امکانات اجرایی است که به هر گروه یا فرد، امکان می‌دهد تا بدون ساز و آلات و ادوات موسیقی نیز بتوان آن را اجرا کنند. آهنگ این سرود که در آواز دشتی خلق شده، از ساخته‌های ماندگار «روح‌الله خالقی» است. ملودی اصلی و پایه‌ای کار، از برخی نغمه‌های موسیقی بختیاری که از فضایی حماسی برخوردار است، گرفته شده.
این سرود در اجرای نخست خود به‌صورت کر خوانده شد. اما ساختار محکم شعر و موسیقی آن سبب شد تا در دهه‌های بعد خوانندگان مطرحی همانند «غلامحسین بنان» و نیز «اسفندیارقره‌باغی» آن را به‌صورت تک‌خوانی هم اجرا کنند. در سالهای اولیه پس از انقلاب، این سرود برای مدت کوتاهی به‌عنوان «سرود ملی» از رادیو و تلویزیون ایران پخش می‌شد.
این سرود در سال ۱۹۶۰ در کنفرانس بین‌المللی بررسی سرودهای ملی یکی از پرتاثیر ترین سرودهای ملی کشورها انتخاب شد.
| ای ایران ای مرز پرگُهر | ای خاکت سرچشمهٔ هنر | |
| دور از تو اندیشهٔ بَدان | پاینده مانی تو جاودان | |
| ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای من آهنم | جان من فدای خاک پاک میهنم | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
| سنگ کوهت درّ و گوهر است | خاک دشتت بهتر از زر است | |
| مهرت از دل کِی برون کنم | بَرگو بی مهرِ تو چون کنم | |
| تا گردش جهان و دور آسمان به‌پاست | نورِ ایزدی همیشه رهنمای ماست | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
| ایران ای خرّم بهشت من | روشن از تو سرنوشت من | |
| گر آتش بارد به پیکرم | جز مهرت در دل نپرورم | |
| از آب و خاک و مهرِ تو سرشته شد گِلم | مهر اگر برون رود تهی شود دلم | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما |
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
mojtaba
من هم مانند میلیونها ایرانی دیگر به این سرود عشق می ورزم .البته دو واژه عربی در این شعر حماسی و زیبا هست:”فدا” و “دور” , که بنظر بنده به هیچ روی از ارزش آن نمی کاهد.
پاینده و سرفراز باد ایران
mm
ey iran