محبوبه شعاع / رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
بیستوهشتم دیماه 1391 خورشیدی برابر شد با درگذشت استاد «همایون خرم» نوازنده نامدار ویولن، موسیقیدان و آهنگساز موسیقی ایرانی.
همایون خرم در سال ۱۳۰۹ خورشیدی در بوشهر زاده شد گفته شده از آنجا که مادرش از شیفتگان موسیقی اصیل ایرانی بود و از بین مقامهای موسیقی ایرانی، به دستگاه «همایون» علاقهای وافر داشت، نام همایون را برای فرزند خود انتخاب کرد.
استاد خرم موسیقی را از هفت سالگی با نی آغاز کرد و از سن یازده سالگی به مکتب استاد «صبا» راه یافت و چند سال بعد به عنوان نوازنده چهارده ساله، در رادیو به تنهایی به اجرا پرداخت. او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق ادامه داد و دارای مدرک درجه یک هنری (معادل دکترا) از شورای ارزشیابی هنرمندان کشور بود. وی در بسیاری از برنامههای موسیقی رادیو، به خصوص برنامه گلها، به عنوان آهنگساز، سولیست ویولن و رهبر ارکستر آثار ارزشمندی را ارایه داد.
همایون خرم نزدیک به هفت دهه در عرصه موسیقی ایرانی فعال بود، وی بنیادهای علمی آهنگسازی را آموخته بود و بر آنها تسلط داشت. خوش سلیقگی و نوآوریهای او در تنظیم کارهایش بسیار شنیدنی است. شیوه تقسیم ملودی و همراهی سازها نزد او بسیار حساب شده و پرداخت کار بینقص است. قدر مسلم اینکه بخش گستردهای از آثار خرم حافظه موسیقایی حداقل سه نسل از ایرانیان را در سیطره خود دارد و کمتر ایرانیای یافت میشود که نتواند «امشب در سر شوری دارم» را زمزمه کند.
وی با تواناترین و حرفهایترین خوانندگان دو دهه طلایی موسیقی ایران همچون «حسین قوامی»، «الهه»، «مرضیه»، «دلکش»، «پروین»، «هایده»، «شجریان»، «گلپایگانی» و «ایرج» همکاری نزدیک داشته است.
همچنین طی بیش از سه دهه تدریس، جوانان بسیاری از محضر درس وی بهرمند شدند که امروز امانتدار مکتب استاد خود هستند. در جلد سوم کتاب «موسیقیدان ایرانی» نوشته «پژمان اکبرزاده» آمده: «پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، فعالیتهای اجرایی همایون خرم دچار وقفهای چندین ساله شد. اوقات او از آن پس، بیشتر صرف تدریس خصوصی ویلن و فعالیتهای پژوهشی درباره موسیقی ایرانی شد.»
اما سرانجام استاد همایون خرم که در ماههای آخر عمر به بیماری سرطان روده مبتلا شده بود و تحت شیمی درمانی قرار داشت، در شامگاه بیست و هشتم دیماه سال ۱۳۹۱ خورشیدی در سن هشتادودو سالگی و در بیمارستان دی تهران درگذشت و یکشنبه یکم بهمنماه، با بدرقه انبوهی از مردم و به همراه سخنرانی و آوازخوانی هنرمندان، پیکرش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا آرام گرفت.
از مشهورترین آثار وی میتوان به: تو ای پری کجایی با صدای «حسین قوامی»،امشب در سر شوری دارم (غوغای ستارگان) با صدای «پروین»،ساغرم شکست ای ساقی (طاقتم ده) خواننده «مرضیه»، رسوای زمانه منم با صدای «الهه»، افسانه شیرین خواننده «هایده»، خدا کند عاشق شوم «دلکش»، شهزاده رویا با صدای «یاسمین»، قصهگو خواننده «هوشمند عقیلی» و باز آمدی با صدای «عهدیه» اشاره کرد.
وی در سالهای بعد از انقلاب نیز به فعالیتهای خود ادامه داد و در سالهای اخیر نیز آهنگسازی آلبوم «تنها ماندم» با صدای «محمد اصفهانی» باقطعات اوج آسمان، روزی تو خواهی آمد، فریاد، تنها ماندم، مهر و ماه، پریشان و تو ای پری کجایی(1379)، ترانه «بوی باران» با صدای محمد اصفهانی، آهنگسازی آلبوم «رسوای زمانه» (۱۳۸۸) با صدای «علی رضا قربانی». وی همچنین در دهههای بیست تا پنجاه خورشیدی با هنرمندانی چون «جواد معروفی»، «جلیل شهناز»، «فرهنگ شریف»، «مجید نجاحی»، «منصور صارمی»، «جهانگیر ملک» و «امیر ناصر افتتاح» همنوازی داشته است.
همایون خرم دو سال پیش کتاب خاطرات خود را با عنوان «غوغای ستارگان» منتشر کرد که برخی منتقدان فرهنگی این کتاب را بخشی از تاریخ معاصر موسیقی ایران میدانند.
منبع ها:
ویکیپدیا
همشهری
بخش خبر رادیو کوچه
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»