اکبر ترشیزاد/ رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
به زودی و با تصویب کنگره ملی خلق چین، سیستم کهنهی «بازپروری از طریق کار» در این کشور ملغا خواهد شد. پیشینهی این قانون به سال ١٩۵٧ برمیگردد که در آن «مائو» برای خلاص شدن از شر مخالفانش به پلیس این اختیار را داده بود که بدون برگزاری هیچگونه دادگاه و یا حتا اتهام رسمی آنها را به چهار سال کار با اعمال شاقه محکوم کند. با استفاده از این قانون و در طول چند دهه صدها هزار شهروند ناراضی چینی از روسپیان و معترضان به بیعدالتی گرفته تا اعضای فرقهی «فالون گنگ» و حتا امضاکنندگان طومارهای اعتراضی، برای ماهها و سالها در این جهنمهای فراقانونی عذاب کشیدهاند و شمار بسیاری جان باختهاند و اکنون هیچ اصلاحی بهتر از حذف این قانون به نظر نمیرسد.
دولت چین البته هنوز ماده قانونی را که به «ماده ٧٣» مشهور است برای مجوز برخوردهای فراقانونی خود حفظ کرده است. این قانون به حکومت اجازه میدهد تا در جرایم مربوط به امنیت ملی، تروریسم و یا فساد جدی و گستردهی مالی، افراد را بدون مجوزهای لازم بازداشت کند. با استفاده از همین قانون بود که هفتهی گذشته پلیس یک کنشگر چینی را به جهت اعتراض و پرسش دربارهی مرگ مشکوک یک ناراضی چینی دیگر بازداشت کرد. «شی جین پینگ» رهبر جدید حزب کمونیست چین با فشارهای شدید و فزایندهای برای انجام اصلاحات اساسی و ریشهای روبرو است. این فشارها نه تنها از جانب جوانان، هنرمندان و روشنفکران بلکه از سوی برخی از مقامات ارشد و اصلاحطلب خود حزب کمونیست نیز به او وارد میشوند. در این میان و با همان شدت نیز مقاومتهایی از سوی مخالفان این اصلاحات وجود دارد که گمان میکنند انجام چنین تغییرات وسیعی در نهایت به قیمت از بین رفتن حاکمیت قانون و قدرت حزب تمام خواهد شد.
نخستین حرکتهای «شی جین» که در پاییز سال گذشته انجام شد در جهت ترمیم چهرهی خدشهدار شدهی حزب کومنیست در دیدگاه مردم بود. فساد گسترده و سوءاستفاده از قدرت و انجام جرم و جنایتهای آشکار از جمله قتل منتقدین، در میان مقامات بالا و پایین حزب چیزی نبود که در چین برکسی پوشیده مانده باشد. رهبر چین اقدامات خود را با تشکیل یک کمپین ضدفساد آغاز کرد که در آن با سوءاستفادهی مقامات از قدرت مبارزه و آنها را مانند دیگر شهروندان عادی چینی ملزم به رعایت قانون میکرد.
در واکنش به این اقدامات «پینگ» بسیاری از روزنامههای طرفدار اصلاحات در این کشور اقدامات شجاعانهی او را ستودند. گرچه که برخی از روزنامهها هم از رهبر حزب خواسته بودند تا اقدامات عملی و فراتر از شعارهای تبلیغاتی برای اجرای دقیق قانون اساسی و حفاظت از حقوق شهروندان انجام دهد. شماری از این روزنامهها البته بعدها از سوی حکومت مورد توبیخ قرار گرفتند. یکی از این روزنامهها در سرمقالهی خود نوشته بود که فقط زمانی میتوان به اجرای قانون اساسی دلخوش کرد که شهروندان عادی بتوانند بدون هیچ ترس و واهمهای صدای خود را به انتقاد از حکومت بلند کنند، این نویسنده ادامه داده بود که آزادی در درون قلب هر فرد و بدون ابراز آن هیچ ارزشی ندارد.
دغدغه کنونی رهبران حاکم بر پکن فقط سرگردانی و تردید میان داشتن یک پلیس خشن یا اهل مدارا نیست و مشکل ریشهایتر از این حرفهاست. به هر حال گرچه که «شی جین پینگ» تلاش میکند تا در سخنرانیهایش تصویری آرام و مطمئن از خود و صدالبته از آنچه که در درون چین میگذرد به مردم این کشور و دنیا ارایه دهد اما ترس و هراس از نتایج اصلاحات اکنون بیش از هر زمان دیگری بر رهبران حزب کمونیست چین سایه افکنده است.
بایگانی کوچه:
«برنامههای پیشین پسنشینی تند را اینجا بخوانید و بشنوید»
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»