«درگذشت راضیه شعبانی، نخستین زندانی سیاسی زن»

خبر / رادیو کوچه

روز دوشنبه نهم بهمن‌ماه (٢٨ ژانویه) «راضیه غلامی شعبانی» فعال سیاسی و اجتماعی و یکی از اعضا و حامیان «کمپین یک‌میلیون امضا» طی سال‌های اخیر، در سن ٨٧ سالگی در آلمان درگذشت. وی را که نخستین‌بار در سال ١٣٢۵ زندانی شد، اولین زندانی سیاسی زن تاریخ معاصر ایران می‌دانند.

گروه «حامیان مادران پارک لاله»(مادران صلح دورتموند) با اعلام این خبر گفت که وی حوالی ظهر دوشنبه فوت کرده است.

«راضیه غلامی شعبانی» متولد سال ١٣٠۴ در تبریز، از شانزده‌سالگی با خانواده‌اش به تهران رفت و در آن‌جا با «رضا ابراهیم‌زاده» ازدواج کرد. همسر وی یکی از دستگیرشدگان در گروه چپ‌گرای ۵٣نفر بود که سال ١٣١۶ بازداشت و به جرم «داشتن عقاید اشتراکی» زندانی شدند.

خانم شعبانی در ٢١ سالگی  برای نخستین‌بار در تاکستان قزوین دستگیر شد و پس از اعتصاب غذا آزاد شد ولی چند ماه بعد، در بهمن ١٣٢۵ بازداشت و به اتهام همکاری با «فرقه دموکرات آذربایجان» تا اسفندماه ١٣٣١ را در زندان‌های تهران و تبریز گذراند. وی هنگام دستگیری باردار بود. گفته می‌شود که در آن هنگام، چند زندانی سیاسی زن در زندان تبریز بازداشت بودند اما در تهران، هیچ زنی به اتهام‌های سیاسی زندانی نبود و راضیه جوان در کنار زندانیان عادی دوره حبس خود را تحمل کرد.

وی که حدود سه دهه از دوران تبعید خود را در «اتحاد جماهیر شوروی» گذرانده بود، پس از انقلاب ۵٧ به ایران برگشت اما با تنگ‌شدن عرصه بر اعضای حزب توده، برای بار دوم وادار به ترک کشور شد.

این فعال سیاسی و اجتماعی، شرح زندگی خود را در کتابی با عنوان «خاطرات یک زن ایرانی» به تفصیل نوشته‌است. این کتاب توسط نشر آیدا در آلمان منتشر شد اما پیش از آن، با عنوان «خاطرات یک زن توده‌ای» در تهران نیز چاپ و منتشر شده بود که کمی بعد ممنوع و پس از آن با یک ویرایش و بازبینی قابل توجه توسط نشر آیدا بازنشر شد.

«راضیه شعبانی» ماه ژوئن سال ۲۰۰۶ در هفدهمین کنفرانس «بنیاد پژوهش‌های زنان ایران» با عنوان «فمینیسم سکولار، انقلاب مشروطه، شرایط و چالش‌های کنونی» در شهر مونترال کانادا به عنوان زن برگزیده شناخته شد.

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»