محبوبه شعاع / رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
«مینا کشور کمال» فعال سیاسی، نویسنده، شاعر و بنیان‌گذار اولین تشکل مستقل زنان افغانستان به نام «جمعیت انقلابی زنان افغانستان» (راوا)، در سال 1333 در کابل زاده شد. در دوران تحصیل‌اش افغانستان درگیر تحولات وسیعی شده و جامعه‌ای سیاسی بود. مینا نیز در این شرایط رشد کرد و شخصیت سیاسی‌اش با مطالعه عمیق‌تر و درگیری عملی در مبارزات استقلال‌طلبانه کشورش شکل گرفت.
وی که مبارزه اثربخش و انقلابی زنان را بدون داشتن تشکل مستقل آن‌ها فاقد ارزش می‌دانست در سال ۱۳۵۹ هم‌راه با زنان هم‌فکرش «جمعیت انقلابی زنان افغانستان» را در کابل بنیان نهاد. گفته شده وی هنگام حمله نیروهای روس به افغانستان دانش‌جوی دانش‌کده الهیات بوده است، که در آن زمان او تحصیل را متوقف می‌کند و به یاری نیروهای نظامی افغان می‌رود. وی هم‌چنین در سازماندهی تظاهرات وسیع دختران مدارس کابل علیه استعمار نقش داشت و دو تن از یاران‌اش به نام‌های «ناهید» و «وجیهه» به ضرب گلوله کشته شدند و تعدادی نیز زندانی و شکنجه شدند.
مینا کمال پس از آن در سال ۱۳۶۲ اولین شماره نشریه «پیام زن»، ارگان «جمعیت انقلابی زنان افغانستان» را منتشر کرد و هم‌چنین شب‌نامه‌هایی را نیز می‌نوشت و پخش می‌کرد.
گفته شده وی که از سوی احزاب بنیادگرا هم‌واره تهدید می‌شده است، توانست در ۱۳۶۳ به عنوان نماینده مقاومت افغانستان به دعوت حزب سوسیالیست فرانسه در کنگره حزب در فرانسه شرکت کند و بعد به چندین کشور دیگر اروپایی رفت و با رجال و سران احزاب این کشورها دیدارهایی را انجام داد. او طی این سفر‌های تاریخی با شایستگی پرافتخاری، صدای به‌حق مقاومت ملت افغانستان و نقش عظیم زنان را دراین مقاومت به گوش جهانی‌ان رساند.
مینا که در پاکستان برای داخل کشورش فعالیت می‌کرد، نمی‌توانست مشکلات و مسایل مهاجرین زن را از یاد ببرد بنابراین با تکیه روی کوشش‌های خستگی ناپذیر اعضای «جمعیت انقلابی زنان افغانستان» موفق شد در برپایی یک بیمارستان، آموزش‌گاه پرستاری، یک کارگاه و دو مدرسه در پاکستان برای مهاجرین زن نقش داشته باشد. او شاعر نیز بود و شعر می‌سرود و یکی از اشعار معروف‌اش «هرگز بر نمی‌گردم» است .
مینا کمال که با دکتر «فیض احمد»، رهبر سازمان رهایی افغانستان ازدواج کرده بود، در کتابی از «آن برودسکی»، نویسنده پژوهش‌گر آمریکایی درباره تاریخچه این جنبش و درباره این زوج آورده: «هردوی آن‌ها به اهداف مجزای خود بسیار معتقد بودند. تا جایی که وقت کمی با هم صرف می‌کردند و حقیقتن، نسخه‌های بسیار متفاوتی از آینده جامعه افغانستان در سر داشتند.»
اما سرانجام مینا کشور کمال این زن فمنیست افغان که دوازده سال تمام از عمر کوتاه‌اش را وقف مبارزه برای وطن و مردم‌اش ساخته بود. در تاریخ پانزدهم بهمن سال ۱۳۶۵ در شهر کویته پاکستان توسط افراد سازمان «خاد» (خدمات امنیت دولتی) افغانستان به قتل رسید. جمعیت انقلابی زنان افغانستان دست، حزب اسلامی «گلبدین حکمت‌یار» سیاستمدار و نخست‌وزیر سابق افغانستان را در قتل مینا دخیل دانستند.
پس از پانزده سال از ترور مینا دو تن از متهمان اصلی قتل وی، «احمدسلطان» و «محمد همایون خادی» در روز هفتم می سال ۲۰۰۲ برابر با سال 1380 خورشیدی به حکم دادگاه عالی پاکستان به دار آویخته شدند.
مجله «تایم» نیز در سیزدهم نوامبر ۲۰۰۶ در میان «شصت قهرمان آسیایی» به معرفی مینا کشور کمال پرداخت و نوشت: «مینا هرچند فقط سی سال داشت که کشته شد، اما او قبلن بذر جنبش آزادی‌خواهانه زنان افغان را کاشته بود که بنیادش را نیروی دانش تشکیل می‌داد.»
منبع‌ها:
ویکی پدیا
جمعیت انقلابی زنان افغانستان
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
