Saturday, 18 July 2015
29 September 2023
به بهانه درگذشت «داریوش صفوت»

«روزنگاشت / به سر آمد روزگارش»

2013 April 19

محبوبه شعاع / رادیو کوچه

mahboobeh@koochehmail.com

بیست‌و‌هفتم فروردین‌ماه برابر شد با درگذشت «داریوش صفوت» از اساتید بزرگ موسیقی سنتی ایرانی. استاد داریوش صفوت در هفتم آذرماه سال 1307 خورشیدی در شیراز و در خانواده‌ای که چند نسل‌، علم روز و هنر موسیقی را در خود حفظ کرده بودند، متولد شد. به واسطه‌ی شغل پدر وی، تا هفت‌ سالگی در شیراز ماند و بقیه‌ی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران، در مدرسه‌ی دارالفنون و مدرسه‌ی دارایی به پایان رساند.

فایل صوتی را از اینجا بشنوید

 

فایل را از این جا دانلود کنید

وی ابتدا فراگیری ویولن و سه‌تار را نزد پدر آغاز کرد و سپس «حبیب سُماعی» آموزش سنتور را به وی عهده‌دار شد. سال 1326 در وزارت دارایی مشغول به کار شد و تحصیلات دانشگاهی را در رشته‌ی حقوق دانشگاه تهران را نیز آغاز کرد.

20130419_safvat3_koocheh

در ادامه به تکمیل هنر موسیقی نزد استاد «ابوالحسن صبا» پرداخت و این ارتباط را به مدت ده سال، یعنی تا پایان عمر استاد صبا، ادامه داد. اندیشه‌های ماتریالیستی آن روز بر وی نیز بی‌‌تاثیر نبود، به‌طوری که مقالاتی را با نام خود یا با نام مستعار، در مورد مسایل روز و هم‌چنین موسیقی در مجلات و روزنامه‌ها منتشر کرد.

در سال 1339، «موسی‌خان معروفی» او را با استاد «نورعلی الهی»، عارف، فیلسوف و موسیقی‌دان بزرگ معاصر آشنا کرد و این آشنایی مسیر فکری و اعتقادی و به‌تر گفته شود زندگی او را تغییر داد. در اواخر سال 1339 برای تدریس در مرکز مطالعات موسیقی شرقی در انستیتو موزیکولوژی سوربن به فرانسه رفت و به موازات آن، در رشته‌ی حقوق بین‌الملل توانست دکترای خود را دریافت کند.

داریوش صفوت سپس در اولین بازگشتش به ایران در سال 1342، ازدواج کرد و برای تکمیل تحصیلات و تحقیقاتش دگربار به فرانسه رفت. او در آن‌جا به تشویق و کمک شرق‌شناس فرانسوى «نلى کارن» که شاگرد سه تار و سنتور وی نیز بود، کتابى به زبان فرانسه درباره موسیقى ایران نوشت که ذیل مجموعه کتاب «سنت‌هاى موسیقى» در سال ۱۳۴۴ انتشار یافت. وی در آن کتاب موقعیت اجتماعى موسیقى در آن دوران را شرح داده و راه‌کار حفظ و احیاى موسیقى قدیم ایران را، تاسیس یک مرکز باستان‌شناسى موسیقى دانست. استاد صفوت در اواخر سال 1344 به ایران بازگشت  و با تاسیس مرکز حفظ و اشاعه‌ی موسیقی اصیل ایرانی در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران و سپس تدریس و مدیریت در گروه موسیقی دانشکده‌ی هنر دانشگاه تهران، یکی از تاثیرگذارترین شخصیت‌های موسیقی در ده‌های اخیر شد.

20130419_safvat2_koocheh

هم‌چنین وی  شاگردان برگزیده دپارتمان موسیقى دانشگاه تهران را نیز با هم‌کارى «نورعلى خان برومند»، موسیقی‌دان شاخص دوران که مدرس دانشکده بود، به مرکز آورد و واسطه پیوند نسل قدیم موسیقی‌دانان ایران با این نسل نوجو و جوان شد.

برخى از آثار مکتوب وی عبارتند از:

خصوصیات موسیقى سنتى ایرانى (به زبان فرانسه) ۱۳۴۵

موسیقى ایران (به زبان فرانسه تحت نظارت شوراى بین المللى موسیقى یونسکو) ۱۹۶۶

رساله عرفان موسیقى ایران ۱۳۴۸

موسیقى سنتى و عرفان شرقى (نیویورک) ۱۹۸۵

از دکتر صفوت دوتکنوازى سه تار و سنتور و نیز ردیف آوازى موسیقى ایران با صداى «حاتم عسگرى» نیز منتشر شده است.

استاد داریوش صفوت این موسیقیدان بزرگ ایرانی که نقشی ارزنده‌ای در شکل‌گیری موسیقی سنتی داشت، سرانجام در دهمین دقیقه بامداد بیست‌و‌هفتم فروردین‌ماه  سال 1392 و در سن هشتاد‌و‌پنج سالگی درگذشت و امروز جمعه سی‌ام فروردین در قبرستان بی‌بی سکینه شهرستان کرج به خاک سپرده شد.

منبع‌ها:

ویکی‌پدیا

وبسایت داریوش صفوت

همشهری

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»

|

TAGS: , , , , , , , ,