کیومرث، شهلا/ دفتر تاجیکستان/ رادیو کوچه
در چند سال آخر در تاجیکستان مشاهده می‌شود، که ساکنان مسلمان این کشور برای زیارت روحانیان معروف رفته، به عنوان احترام دست آن‌ها یا کتفشان را می‌بوسند. چنین حالت‌هایی هم کم نیستند که والدان طفل نوزاد از روحانیان معروف می‌خواهند، تا به دهان کودک آن‌ها آب دهان خود را بیندازند.
هرچند گروهی از ساکنان اجرای چنین عمل‌ها را هم‌چون رمز احترام و بزرگی روحانیان عنوان می‌کنند، اما صاحب‌نظران می‌گویند، حرمت به دین و مقدسات آن نباید با دست و کتف‌بوسی چین کرده شود.
«عیدی بیک زیایف»، معاون رهبر دانشگاه اسلامی تاجیکستان می‌گوید: در سال‌های آخر ساکنان حتا آب دست روحانیان معروف را با خود می‌گیرند، که توسط آن بیماری را شفا بخشند و یا فرزندشان دانا و کامیاب شود. در حالی‌که به گفته او، این عمل بیش‌تر از یک باور ساخته ساکنان نیست.
مردم‌شناس تاجیک «دلشاد رحیم‌اف» هم بوسدن دست و متعانه تعظیم کردن ساکنان در نزد روحانیان را به فرهنگ اسلامی بیگانه دانست. او گفت، تا زمان ظهور دین اسلام تنها دست شاهان را می بوسیدند و از آن‌ها امداد می‌خواستند.
«این عمل برای ما، برای فرهنگ ما بیگانه است. خوب می‌شد، که مناسبت صمیمی را ما با سخن بیان کنیم، نه به درجه‌ای که دست آن‌ها را ببوسیم. همه این نشانه شخص‌پرستی است. ما هم‌چون یک بتی به آن‌ها سجده می‌کنیم، هم‌چون یک بتی آن‌ها را می‌پرستیم.»
مردم‌شناس «دلشاد رحیم اف» از دید و مشاهده‌های خود گفت، دست‌بوسی پیشوایان مذهبی عمل رایج در تاجیکستان نیست. بل‌که به گفته او، یک گروه خردی آن را مثل بوسیدن خاک مزار گذشتگان و یا امداد‌طلبی از سنگ و مقبره‌ها تا هنوز حفظ کرده، اجرای این عمل‌ها را راه نجات خود و پیشرفت کارشان می‌دانند.
این در حالی است، که سال ٢٠٠٩ میلادی شورای علمای تاجیکستان، نهاد صادر‌کننده فتوا در تاجیکستان دست‌بوسی روحانییان را جایز نشمرده و گفته بود، از چنین عمل در مظهر عام خودداری شود. «ایشان نورالدین»، یکی از روحانیان سر‌شناس کشور هم در بعضی موعظه‌های خود از مردم خواسته بود، دست او و برادرانش را نبوسند، چون به گفته او احتمال سرایت بیماری‌ها از این طریق وجود دارد. چون به گفته او، در یک وقت ده‌ها نفر دست آن‌ها را می‌بوسند، که کسی نمی‌داند، کدامی از آن‌ها حامل چه بیماریند.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
