«بهترین تفریح از نظر ایرانی‌ها»

شهروز فرهمند / رادیو کوچه

در صورتی که مقاله های قبلی را مطالعه نکرده اید، می توانید از اینجا آغاز کنید.

فایل صوتی را از اینجا بشنوید

فایل را از این جا دانلود کنید

تحقیق اول: موارد ضروری برای گذران این روزها!

تحقیق دوم: احساس ایرانی ها نسبت به پلیس

سوال این تحقیق: بهترین تفریح به نظر من…

 جمعیت مورد آزمایش: ۷۱۲۰۵ نفر

در جامعه‌ای که روابط شخصی، لباس پوشیدن، نوشیدنی، غذا و حتی مدل موی سر باید بر اساس قوانین «من در آوردی» باشد و با توجه به اینکه قوانین صرفن به دلیل ایجاد فشار و تنش بر مردم وضع گردیده نتایج چنین سوالی می‌تواند حقایق تلخی را آشکار سازد.

اولین انتخاب جمعیت مورد آزمایش، انتخابی معقول و دل‌خواه است، «مسافرت». اما تنها حدود ۲۸% از این جمعیت را شامل می‌شود. عدم انتخاب «مسافرت» برای بسیاری از مردم ایران دارای دلایل متعددی است که مهم‌ترین آن‌ها «هزینه» است. با تورم ۳۲.۳% اعلام شده در فروردین ماه ۱۳۹۲، توسط بانک مرکزی و عدم تطابق این تورم با میزان حقوق و درآمدهای یک خانواده، این گزینه اولین گزینه‌ای خواهد بود که از سبد حقوق اولیه خانوار حذف می‌شود، چرا که بدون مسافرت هم می‌توان زنده ماند! از طرفی ناتوانی دولت در تثبیت قیمت‌ها بخصوص در بازار مسکن باعث شده که هزینه اقامت در هتل‌ها و ویلا‌ها بسیار سرسام آور باشد تا فقط قشر بسیار مرفه جامعه توان پرداخت این هزینه گزاف را داشته باشند.

 دکتر مجید ابهری، آسیب‌شناس اجتماعی، به خبرگزاری مهر گفته است که ۸۵ درصد زوج‌ها در پنج سال نخست زندگی از یکدیگر جدا می‌شوند و ۳۵ درصد از آنان نیز دارای یک تا دو فرزند هستند

دلیل دیگر می‌تواند عدم احساس امنیت و آرامش در طول سفر باشد حتی در اماکن خصوصی نظیر ویلا‌ها، باغ‌ها و… بار‌ها و به کراّت گزارشاتی از برهم زدن مهمانی‌های خانوادگی و خصوصی، عروسی‌ها و… خوانده یا شنیده‌ایم و چه بسا که دیگر برایمان امری عادی گشته است.

در رتبه بعدی، با وجود تنوعات بسیار برای تفریح، «خواب» قرار گرفته است. آیا به واقع خواب گزینه‌ای مناسب برای تفریح است یا زمانی است که برای رفع خستگی و به طور معمول در شب اتفاق می‌افتد؟ آیا انتخاب این گزینه برای فرار موقتی از مشکلات، ناراحتی‌ها و فشارهای اجتماعی نیست؟ چه اتفاقی می‌تواند مسبب انتخاب این گزینه توسط ایرانیان بخصوص قشر جوان این‌جامعه شود؟

از دیدگاه روان‌شناسی، «خواب اختیاری» و خارج از نرم عوامل متعددی دارد که مهم‌ترین آن‌ها گذراندن زمان برای فرار از چیزی، حسی یا کسی است و در مواقعی رخ می‌دهد که شخص یا انتخاب دیگری ندارد و یا در صورت وجود گزینه‌های دیگر برای انتخاب، توانایی تشخیص نداشته و یا امکانات مورد نیاز انتخاب را در خود نمی‌بیند. این امکانات می‌تواند مواردی نظیر پول، دوستان، خانواده حمایت کننده و بخصوص انگیزه باشد.

در رتبه سوم، به «سکس» و روابط جنسی می‌رسیم. امری بدیهی که چه بسا در بسیاری از جوامع آزاد و نیمه آزاد در رتبه اول قرار گرفته است. از منظری، در صورتی‌که سکس را از تفریحات بدانیم، در شرایط ایده‌آل بهتر بود که این گزینه حداقل در رتبه دوم قرار گیرد اما به دلایلی که عنوان خواهد شد این اتفاق صورت نگرفته است.

در اینجا به حقایقی جالب از تحقیقی از خبرگزاری دویچه وله می‌پردازیم:

       طبق آخرین آمار منتشر شده در سایت‌های داخل ایران، هر روز ۳۸۱ زوج از هم جدا می‌‏‌شوند که البته ۹۰ تای آن‌ها ساکن تهران هستند.

       در هر ساعت ۱۶ زوج در ایران طلاق می‌گیرند

       دکتر مجید ابهری، آسیب‌شناس اجتماعی، به خبرگزاری مهر گفته است که ۸۵ درصد زوج‌ها در پنج سال نخست زندگی از یکدیگر جدا می‌شوند و ۳۵ درصد از آنان نیز دارای یک تا دو فرزند هستند.

       نکته دیگری که در آمار طلاق به آن اشاره شده، این است که بیشتر تقاضاهای طلاق از سوی زنان ارایه می‌‏‌شود. تحقیقات دانشگاهی می‌‏‌گویند ۹۰ درصد تقاضاهای طلاق از سوی زنان است.

       طلاق عاطفی دوبرابر طلاق واقعی (طلاق عاطفی یا طلاق خاموش حالتی است که در آن هرچند زن و مرد همچنان به زندگی در زیر یک سقف ادامه می‌دهند، اما از نظر عاطفی نسبت به یکدیگر سرد شده و اعتماد به هم و جذابیت برای یکدیگر را از دست می‌دهند.)

       هر چند آمار رسمی از میزان طلاق عاطفی در ایران وجود ندارد، اما کار‌شناسان تخمین می‌زنند که میزان طلاق عاطفی دو برابر میزان طلاق رسمی در کشور باشد.

«مهرداد درویش‌‏پور»، جامعه‏‌شناس مقیم استکهلم اظهار می‌دارد: «برای مثال برای یک زن ابدا ساده نیست که به دادگاه برود و بگوید به دلیل عدم تفاهم جنسی با شوهرش خواستار جدایی است و دادگاه هم رای به جدایی دهد. مردان هم که به سادگی رضایت به جدایی همسرشان نمی‌دهند. بنابراین نداشتن حق طلاق برای زنان باعث می‌‏‌شود که بسیاری از آن‌ها مدت‌ها در کنار همسرشان بسر برند بی‌آنکه رابطه جنسی و عاطفی داشته باشند. تنها پس از گذشت زمان‌گاه طولانی، مردانی که در می‌‏‌یابند جدایی عاطفی بازگشت ناپذیر شده است، به جدایی رسمی تن در می‌‏‌دهند.»

و نیز آمار و اطلاعات جالبی از دلایل طلاق با عنوان «سکس؛ از عوامل اصلی طلاق در ایران» از بی‌بی سی:

       برخی تحقیقات میدانی که در نقاط مختلف ایران انجام شده است، مسایل جنسی را مهم‌ترین عامل طلاق آن دسته از زوج‌ها در ایران معرفی می‌کند که کمتر از پنج سال پس از ازدواج از هم جدا می‌شوند.

       کار‌شناسان در ایران ناتوانی جنسی در مردان و سرد مزاجی در زنان را به عنوان رایج‌ترین مشکلات جنسی مطرح می‌کنند.

       در کنار علت‌های گوناگون فیزیکی و روانی، نقش جامعه، الگوهای تربیتی و باورهای سنتی – مذهبی را هم در بروز مشکلات جنسی نباید نادیده گرفت.

مطالب فوق و نیز آمار ۱۳ درصدی این تحقیق نشان می‌دهد که این امر تنها توسط عده‌ای معدود و صرفن به دلیل تفریح و نه به عنوان اصلی پایه، برای زندگی شناخته شده و عدم آموزش صحیح و اصولی به دلایل متعدد دینی، مذهبی و سنت‌های قدیمی خانواده‌ها باعث چنین فاجعه‌ای در جامعه ایران گشته است. تصور کنید: «در هر ساعت ۱۶ زوج در ایران طلاق می‌گیرند»

گزینه مورد بحث دیگر «کار» است. آیا به راستی «کار» تفریح محسوب می‌شود؟ و گزینه‌ای مشابه و جایگزین برای «خواب» می‌تواند محسوب گردد؟ آیا در صورتی که میزان درآمد خانواده مکفی بوده و تفریحات واقعی دیگری وجود داشته باشد این گزینه در جایگاه چهارم قرار خواهد گرفت؟

و مورد پنجم که بسیار رقت انگیز و ناراحت کننده است با بیش از هشت درصد آرا به «اذیت و آزار دیگران» اختصاص یافته است. این نوع تفریح! می‌تواند سطوح گوناگون داشته باشد ولی هر چه که هست آزار دیگران هیچ قبحی در این افراد نداشته و اینان لذت خود را در آزار دیدن دیگران یافته‌اند

و مورد پنجم که بسیار رقت انگیز و ناراحت کننده است با بیش از ۸% آرا به «اذیت و آزار دیگران» اختصاص یافته است. این نوع تفریح! می‌تواند سطوح گوناگون داشته باشد ولی هر چه که هست آزار دیگران هیچ قبحی در این افراد نداشته و اینان لذت خود را در آزار دیدن دیگران یافته‌اند. و باز‌‌ همان سوال تکراری… چه عاملی باعث شده که این گزینه جزو تفریحات اصلی ما ایرانیان قرار گیرد؟ دولت چه نقشی در این زمینه ایفا کرده و چگونه می‌تواند تفریحات سالمی فراهم آورد تا آزار و اذیت دیگران وسیله خوشی و تفریح ۸% از جوانان ایران زمین نباشد؟ متاسفانه تا حال که جوابی نداشته‌اند! یا به عبارت دیگر به هدف خود رسیده و نیازی به جوابگویی ندارند.

نکته جالب اینجاست که تفریحات واقعی که در سراسر دنیا نیز تفریح محسوب می‌شود همانند خوردن، مهمانی و مطالعه در آخرین سطوح قرار گرفته‌اند و جمعیت بسیار ناچیزی نسبت به صدر جدول با این‌گونه تفریحات سالم خو گرفته‌اند.

با نگاه اجمالی به این آمار و نیز مباحث مطرح شده قبلی و مطالعاتی که در آینده نزدیک مطرح خواهند شد، علت اصلی این انتخاب‌ها و اولویت‌هایشان، مشکلات مالی و پول در جامعه است، چرا که «پول» شرط لازم برای اکثر تفریحات نظیر مسافرت، خوردن و مهمانی است که اکثریت جامعه ایرانی از داشتن آن به میزان لازم محروم است.

در این بین علاوه بر نقش خود مردم برای ایجاد تعدیل، مهم‌ترین و اصلی‌ترین نقش را دولت و برنامه‌هایش تبیین و تعیین می‌نماید که البته سال‌هاست که این منوال ادامه داشته و به زعمی، می‌توان این عدم تعادل در بخش مالی جامعه را از اهداف دولت دانست که بسیار خوب به آن دست یافته، در غیر این صورت کنترل قیمت مسکن، خودرو، مواد خوراکی و بسیاری موارد دیگر مفاهیم اولیه در کشورداری بوده و بسیاری از کشورهای دنیا این امر را برای جامعه خود می‌سر نموده‌اند. حال، ما یعنی جامعه ایران، باید با چشمانی باز‌تر مراقب انتخاب‌هایمان باشیم.

منابع:

اینجا

اینجا

اینجا

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»