اردوان روزبه / رادیو کوچه
ardavan@koochehmail.com
پس از آغاز به کار شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، برای نخستین بار از سال 2006 تا کنون جلسه‌ای برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران تشکیل شده است .این جلسه‌ها که هر چهار سال یکبار نوبت یک کشور می‌رسد در روز پانزدهم ماه جاری به ایران رسیده است .
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
نماینده ایران اگر چه نظرات مختلف خود را در ارتباط با وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز کرده است اما به نظر بسیاری از فعالان مدنی این نظرات تامین کننده جامعه بین‌المللی نبوده است.
امروز در ساعتی که این گزارش تهیه می‌شود پرونده ایران در جهت بررسی و اعلام نظر در مورد شورا در حال حاضر در مقر شورای سازمان ملل متحد در ژنو است. بسیاری از فعالان معتقد هستند که فرصت بوجود آمده فارغ از آنکه چه نظری از سوی جامعه بین‌المللی خواهد داشت، شرایطی را فراهم کرده است که ایرانی‌ها برای اولین بار در کنار یکدیگر و با وحدت یکپارچه نسبت به شرایط ایران پیگیری کنند. در خصوص این بحث با انور میرستاری فعال مدنی ایرانی که در محل شورای سازمان ملل حضور داشته و از بروکسل به این محل آمده است گفت‌و‌گو کرده‌ام.
آقای میرستاری به عنوان یکی از فعالین مدنی ایران در اروپا می‌خواستم خواهش کنم به ما بگویید وضعیت پرونده حقوق بشر ایران که از روز پانزدهم در ژنو در حال بررسی است امروز روزی است که نتایج بررسی کنندگان اعلام خواهد شد. ارزیابی شما از این برنامه چیست؟ آیا فکر می‌کنید در تغییر وضعیت حقوق بشر در ایران مثمر‌ثمر خواهد بود؟
اگر اجازه دهید من مثالی بزنم شاید بتوانیم در این مورد بیشتر به نتیجه برسیم. می‌گویند یک نفری در بیابان و سنگ‌لاخ‌ها دو کارگر گرفته بود و می‌گفت:«در این کویر سنگ‌ها را بکنید می‌خواهم چاه آب در بیاورم.» آن دو کارگر هر روز در آن گرمای شدید کویری زمین را می‌کندند و سنگ می‌شکاندند. روزی یکی از این دو نفر به رفیقش گفت:« صاحب کار ما واقعن دیوانه است.» طرف گفت:«چرا؟» گفت:« در این سنگ که آب در نمی‌آید.» طرف مقابل گفت:« تو چه کار داری. اگر از اینجا آب در نیاید برای من و تو که نان در می‌آید.»
حالا ممکن است نتیجه رای سازمان ملل برای مسایل حقوق بشر در ایران مثبت نباشد. ولی برای ما که فعال حقوق بشر چه در ایران و چه در سراسر دنیا هستیم از این نان در می‌آوریم. اصطلاح نان که می‌گویم منظورم این است که باعث شد ما ایرانیانی که پراکنده بودیم بار دیگر مصمم در کنار هم باشیم و در ژنو گام‌های بزرگی به سوی وحدت، که نیاز اصلی ما است، برداشته شد. حتا احزاب سیاسی دموکراتیک ایران که برای دفاع از حقوق بشر، برای افشای رژیم جمهوری اسلامی و اینکه بگویند چه جنایت‌هایی شده، در آنجا آمده بودند.
هر کدام یک گوشه بودند و شعار خودشان را می‌دادند و شعار دیگر گروه‌ها را که گوش می‌کردند می‌دیدند که همان شعار را می‌دهند، در نتیجه از ساعت 1 بعدازظهر ما با یک سری از بچه‌ها از کانادا، ژنو، پاریس، برلینو هلند ارگانیزاتور برنامه بودیم.که خود همین دوستان تمام امکاناتشان را در اختیار ما گذاشتند و در کنار ما ایستادند و همه با هم شعارهای مشترکی دادیم و تمام نیروهایی که آنجا بودند در کنار هم با عقاید و نظرات و گرایش‌های مختلف سخنرانی کردند ولی اگر تمام این سخنان را جمع‌بندی می‌کردید تمام آن در یک راستا بود که مسایل حقوق بشر در ایران رعایت نمی‌شود و در درجه اول تعیین کننده در ایران ملت ایران است و در عین حال کمک نیروهای مردمی و احزاب دموکرات جهان را رد نمی‌کنیم و از سازمان ملل می‌خواهیم که حتمن مسایل حقوق بشر را در ایران رعایت کنیم.
آنچه که در داخل سازمان ملل گذشت که از قبل هم قابل پیش‌بینی بود، برای بعضی از کشورها نوعی نان قرض دادن بود چون پرونده خودشان هم سیاه است. بعضی از کشورها که احتیاج به نفت و گاز یا بازار ایران دارند، یک رای سیاسی دادند و بعضی هم حتا به نماینده ایران در سازمان ملل متاسفانه خوش‌آمد گفتند و خیلی تعریف و تمجید کردند.
ولی آنچه که در داخل سازمان ملل گذشت که از قبل هم قابل پیش‌بینی بود، برای بعضی از کشورها نوعی نان قرض دادن بود چون پرونده خودشان هم سیاه است. بعضی از کشورها که احتیاج به نفت و گاز یا بازار ایران دارند، یک رای سیاسی دادند و بعضی هم حتا به نماینده ایران در سازمان ملل متاسفانه خوش‌آمد گفتند و خیلی تعریف و تمجید کردند.
دولت ایران حرف‌ها و دروغ‌های شاخ‌داری گفت که حتا سخنگوی هیتلر هم هرگز در زمان جنگ جهانی دوم نگفته بود. مثلن گفتند که ما در سال گذشته پنج هزار اجازه قانونی برای تظاهرات دادیم. شاید در دهاتی که مراسم سینه زنی بوده را جزو تظاهرات قانونی خودش حساب کرده است! وقتی نماینده هلند از اومی‌پرسد که« در کهریزک چه گذشت و چرا این کار را کردید؟» می‌گوید:« شما چرا از ابوغریب صحبت نمی‌کنید؟» وقتی زمانی است که مساله گوانتاناما و ابوغریب است، از آن صحبت می‌کنیم ولی وقتی از کهریزک و کشتار در ایران باید صحبت شود، دولت ایران به جاهای دیگر حواله می‌دهد.
برای اینکه می‌خواهد برای خودش سپری درست کند و از مسایل نقض حقوق بشر در ایران طفره رود که سعی کرد همین کار را هم بکند. ما به عنوان فعالین حقوق بشر هیچ انتظاری نداشتیم که دست و پای مامورین دولت ایران را بگیرند یا ببندند. بیش از این هم نمی‌شد به دولت ایران فشار آورد یا در دنیا از نظر مسایل حقوق بشری بی‌اعتبارش کرد. از نظر اینکه به کشتار ادامه می‌دهد، آزادی مطبوعات نیست ، روزنامه‌نگاران ما در زندان هستند، فعالین زن ، مادران داغدار که بچه‌هایشان را از دست دادند و وقتی نسبت به کشتن فرزندشان اعتراض می کنند، خود آنها را نیز زندانی می‌کنند.از این نظر ما خیلی موفق بودیم
دیدیم که کشورهای دموکراتیک دنیا مسایل ایران را از نزدیک دنبال می‌کنند و در جریان امور هستند و سوال‌های دقیق از دولت ایران می‌پرسند. این باید برای دولت ایران درس بزرگی باشد که امروز نمی‌تواند مثل ده، پانزده یا بیست سال پیش در دورترین نقطه ایران در کردستان و بلوچستان یا غیره، کاری کند که از دید مردم جهان مخفی بماند. مردم جهان می‌بینند و وحدت آنها هم با ما زیاد شده است.
خانم باربارا لوخبیلر «Barbara Lochbihler»، نماینده عالی‌رتبه پارلمان اروپا در مورد امور ایران است پیامی ویدیویی فرستادند و خودشان نتوانستند بیایند. برای اینکه از قبل برنامه‌ریزی شده بود در کوزوو باشد. نمایندگان دیگر هم نتوانسته بودند بیایند و همه حمایت کرده بودند. نماینده حزب سبز سوییس هم در بین ما بود و برای سخنرانی آمده بود. ولی متاسفانه کار ما نقص فنی داشت و دستگاه‌های برقی چادر بزرگی که زده بودیم به سیستم برقی میدان که زیر نظر شهرداری ژنو بود نخورد و نتوانستیم یک دستگاه دیگری را پیدا کنیم که این دوتا را بهم وصل کند. به این خاطر بعضی از سخنرانان ما به دلیل عقب افتادن کار ما به خاطر اینکه هواپیمایشان را از دست ندهند نتوانستند سخنرانی کنند ولی اعلام حمایت کردند. مانند خانم شادی صدر یا نماینده حزب سبز سوییس که نتوانست بماند.
حرف‌هایم راخلاصه می‌کنم که برای فعالین حقوق بشر و برای کسانی که دلشان برای آزادی انسان‌ها در ایران و جهان می‌تپد یک موفقیت بزرگی بود.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
