روشنک آسترکی/ رادیو کوچه
تماس تلفنی مابین روسای جمهور دو کشور ایران و امریکا در آخرین ساعات حضور «حسن روحانی» در امریکا را میتوان مهمترین خبر هفته گذشته دانست. این گفتگوی تلفنی اولین ارتباط رسمی میان مقامات ایران و امریکا پس از ۳۴ سال بود.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
در ایران پیش از رسیدن روحانی به تهران موضع گیری اصولگرایان به سر کردگی جریان طرفدار مصباح یزدی آغاز شده بود تا جایی که عدهای با تخم مرغ و لنگه کفش به استقبال رییس جمهور یازدهم رفتند. برخی رسانههای درون ایران مخالفان را بسیجی و عدهای دیگر آنها را از طرفداران احمدینژاد معرفی کردند. در مقابل اصولگرایان برخی اصلاحطلبان و کاربران شبکه های اجتماعی از این تماس تلفنی ابراز خرسندی کرده و این اقدام را به نفع ایران اعلام کردهاند.
خبرگزاری مهر از حضور حدود ۱۰۰ تن از مخالفان رییس جمهوری در فرودگاه مهرآباد خبر داد. همچنین در خبرها آمده است که یکی از محافظان رییس جمهوری نیز مورد ضرب و شتم مخالفان قرار گرفته است. در مقابل رفتارهای خشونت آمیز تندروها طرفداران آقای روحانی برای ورود او حلقه انسانی تشکیل دادند.
رسانههای تندرو آقای روحانی را هدف انتقادات شدید خود قرار دادهاند، مانند سایت رجانیوز که این مکالمه را به «معامله» بر سر ایران تشبیه کرده است.
وبسایت خبری تابناک نیز در گزارشی از رویدادهای دیروز فرودگاه مهرآباد مینویسد که مخالفان آقای روحانی در مسیر حرکت اتومبیل او به اقامه نماز ظهر پرداختند که در نتیجه باعث توقف آن شدند.
این سایت از مخالفان به عنوان «نیروهای خودسر» نام میبرد که در میان آنان «چهرههای شناخته شدهای از برخی گروههای سیاسی» نیز به چشم میخوردند.
گفتنی است اصطلاح «نیروهای خودسر» از زمان قتلهای زنجیرهای در اوایل دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی باب شد که اشاره به برخی عوامل وزارت اطلاعات ایران داشت که مرتکب این قتلها شدند. این اصطلاح پس از آن به نیروهایی مانند انصار حزبالله نیز اطلاق میشود.
سایت رجانیوز مکالمه حسن روحانی با باراک اوباما را به «معامله» بر سر ایران تشبیه کرده است
عبدالرضا مصری، سخنگو هیات رییسه مجلس، در خصوص مذاکرات روحانی و هیات همراه با مقامات آمریکایی در نیویورک گفت: «آنچه که امروز انجام شده گفتوگو بوده برای ارزیابی مذاکره، گفتوگو با آمریکا به معنای برقراری رابطه نیست و بعید میدانم با توجه به پیشینه تاریخی ایران و آمریکا دوستی محقق شود این تعامل فقط برای دفع شر و ضرر است.»
علی مطهری روز شنبه ششم مهرماه گفته است: به نظر من رفتار هیات ایرانی خصوصا آقای رییسجمهور در نیویورک رفتار متین و پسندیدهای بود. ایران متناسب با انعطافی که آمریکاییها نشان دادند و لحن آشتیجویانه آقای اوباما با حفظ عزت خود انعطاف نشان داد و نرمش قهرمانانه مورد نظر رهبری تحقق پیدا کرد.
اشاره آقای مطهری به اظهارات «آیت الله علی خامنهای» در ۲۶ شهریور ماه سال جاری است که گفته بود، با «حرکتهای صحیح دیپلماسی» مخالفتی ندارد و به «نرمش قهرمانه» اعتقاد دارد.
با این حال «علی مطهری» میگوید: «معتقدم نقش بیش از حد قائل شدن برای تاثیر بهبود روابط با غرب در بهبود وضع اقتصادی کشور و همه چیز را به برقراری رابطه با آمریکا مربوط کردن یک اشتباه و یک تهدید است و باید از آن پرهیز کنیم.»
این نماینده مجلس با بیان اینکه قرار نبود قطع رابطه با آمریکا ابدی باشد اضافه کرده است: برخی کشورها مثل شوروی سابق و امروز روسیه و چین بهره اقتصادی زیادی از این قطع رابطه بردهاند و امروز هم کشورهایی مثل ترکیه و امارات این بهره را میبرند و کشورهای دیگری مثل عربستان و اسرائیل هم از این قطع رابطه، استفاده سیاسی زیادی میکنند.»
«علی مطهری» در همین حال تاکید کرده است: البته ممکن است عدهای باشند که منافع اجتماعی و سیاسیشان در نداشتن رابطه با غرب و آمریکا باشد و شاید این فضا را بیشتر دوست دارند تا اینکه یک ارتباط معقول بین ایران و آمریکا برقرار شود ولی این دوستان هم باید به فکر منافع و پیشبرد انقلاب اسلامی باشند و اینکه انقلاب از چه راهی بهتر میتواند توسعه پیدا کند و نگاه دقیقتر و عمیقتری به این مساله داشته باشند.
علی مطهری: به نظر من رفتار هیات ایرانی خصوصا آقای رییسجمهور در نیویورک رفتار متین و پسندیدهای بود
سایت «بیباک نیوز» وابسته به «مصباح یزدی» نیز با انتشار یادداشتی نوشته که «گفتگو با مقامات آمریکایی از عهده رهبران بیکفایت عربی هم بر میآید.»
این سایت افزوده است: «عدهای سعی دارند تا با برقراری ارتباط با آمریکا، مقدمات سازش با رژیم منحوس صهیونیستی را فراهم نمایند.»
سایت «تریبون مستضعفین» نزدیک به سعید جلیلی نیز نوشته که «نفس مذاکره امتیاز بزرگی بود که اوباما از حسن روحانی گرفت.» این سایت از روحانی پرسیده که «در مقابل این امتیاز بزرگ، یعنی تحقق آرزوی آمریکا در مذاکره با ایران آن هم در سطح رئیس جمهور چه امتیازی گرفتهاید؟ آیا اصلا امتیازی گرفتهاید؟»
سایت «خیبر آنلاین» دیگر سایت محافظهکار نزدیک به جریان احمدینژاد و مصباح یزدی نوشته که «رفتار عجیب و خارج از مسیر انقلابی روحانی موجی از ناراحتی را با خود همراه کرده است.» این سایت پرسیده که روحانی «براساس کدام دلیل عقلی، به قول خودش دست به اقدامی زد که حاصل جمع آن صفر میشود؟ او باید توضیح دهد که عایدات این گفتگوی تلفنی برای انقلاب اسلامی چیست؟»
این سایت ادامه داده است: «چنین رفتار نسنجیدهای در هفته دفاع مقدس و آغاز ۸ سال جنگ تحمیلی توسط صدام و با حمایت مستقیم آمریکای جنایتکار، دارای چه پیغامی است؟» «خیبر آنلاین» در پایان یادداشت خود آورده «حسن روحانی باید بداند که امت انقلابی از این اقدام وی کاملا متاسف است و در انتظار پاسخهای قانع کننده او میماند.»
«جعفر شجونی»٬ عضو جامعه روحانیت مبارز اعلام کرد تماس تلفنی باراک اوباما با حسن روحانی نشانه «احترام» رئیس جمهوری آمریکا به ایران است و این تماس نشان میدهد «کینهای» وجود ندارد.
آقای شجونی روز شنبه، ششم مهر به سایت «آریا» گفته که «تماس تلفنی اوباما به منزله احترامی است که به ایران گذاشتهاند لذا قطعا این احترام دو جانبه خواهد بود و نشان میدهد کینهای وجود ندارد.»
وی اظهار امیدواری کرده آمریکا در آینده «سر عقل» بیاید چرا که «دنیا تغییر کرده و بنابراین امید ما بیشتر شده که آمریکاییها قابل اعتماد شوند.»
از سوی دیگر امام جمعه اصفهان پس از تماس تلفنی روسای جمهور ایران و امریکا اظهار داشت: باید توجه داشت خیلی راه مانده تا رابطه تبدیل به روابط شود و تبادل سفیر صورت گیرد ولی در کل ایران از مواضع نباید کوتاه بیاید و مشکلات را کم کند و سیاست، سیاست کاهش است. ما مدتی شعار مرگ بر شوروی نیز سر میدادیم و اگر رابطه ایران و آمریکا مثل روسیه شودو آمریکا حسن نیت نشان دهد، این مشکل نیز حل میشود. در ضمن آیه قران نازل نشده است که شعار مرگ بر آمریکا را همیشه سردهیم و همانطور که در آن روزها با روسها برخورد کردیم و دیگر شعار ندادیم با آمریکا نیز همان طور برخورد میکنیم.
در آخرین اقدام اصولگرایان در واکنش به تماس تلفنی «حسن روحانی» و «باراک اوباما»، «حسین نقوی»، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته است که «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه آن کشور، روز سه شنبه، نهم مهر در خصوص سفر حسن روحانی، رییس جمهور، به نیو یورک به مجلس توضیح خواهد داد.
در پایان گفتنی است تماس تلفنی میان روسای جمهوری ایران و امریکا را میتوان آغاز فصل جدید در روابط میان دو کشور و مسائل خاورمیانه دانست.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»