اکبر ترشیزاد/ رادیو کوچه
گرچه که سفر باراک اوباما به منطقهی آسیای جنوب شرقی تحت تاثیر مشکلات داخلی این کشور لغو شد
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
اما اصل این موضوع نشان از استراتژی جدید ایالات متحده برای نفوذ و تاثیر هر چه بیشتر بر بخشی از آسیا است که در سالهای اخیر یکی از بیشترین میزانهای رشد اقتصادی را در جهان به خود اختصاص داده است، جایی که پای چین، رقیب دیرینهی آمریکا بیش از هر کشور دیگری در آنجا سفت و محکم است.
در غیبت هفتهی گذشتهی اوباما، ژی جینپینگ رییس جمهور چین، در اندونزی حضور یافت تا خبر معاهدهی ٣٠ بیلیون دلاری خود با این کشور و سپس امضای پیمان جامع استراتژیک و تحکیم ارتباط نظامی پیشین خود با مالزی را اعلام کند. در حالیکه رییس جمهور آمریکا در این منطقه حضور نداشت، مقامات چینی یکی پس از دیگری کشورهای منطقهی آسیا-پاسیفیک را در مینوردیدند تا بر گستره و نفوذ قاطعانهی دریایی خود بیافزایند.
شکی نیست که کار آمریکا در منطقهای که از سال ٢٠١١ بیشترین میزان سرمایهگذاریهای خارجی در آن سهم چینیها بوده و با فاصلهی بسیار پس از آن اروپا و ژاپن قرار دارند بسیار مشکل است اما شاید آنچه کار را برای ایالات متحده سختتر میکند تحرکات ضعیف دیپلماتیک این کشور در این منطقهی حیاتی است. این یک واقعیت است که مردم این ناحیه به طور سنتی رابطهی مناسبی با آمریکاییها ندارند. حالا چینیها با تقویت ناوگان دریایی خود و تجهیز و مدرنسازی قایقهای تندروی موشکاندازشان تلاش میکنند تا بر قدرت نظامی خود نیز در این مناطق بیافزایند.
چینیها هوشمندانه تلاش کردهاند تا از قدرت دریایی خود برای جلب اعتماد همسایگانشان استفاده کنند. کشتیهای چینی در سال گذشته به کمک هزاران نفر از بیماران و سرگشتهگان دریایی در مناطقی از میانمار، کامبوج و اندونزی شتافتهاند. فراموش نباید کرد که روش گام به گام چینی در این مناطق بسیار موثر بوده است کافیستکه که مواضع چند سال پیش مالزی را در واکنش به رقابت آمریکا و چین را به یاد بیاوریم که با هر گونه اقدامی که باعث از بین رفتن امنیت در منطقه میشد مخالف بود زیرا رقابت آمریکا و چین در منطقه جنوب شرق آسیا را به ضرر ثبات در این منطقه میدانست اما اکنون آنها چشمشان را بر روی حضور پرقدرت چینیها در آبهای این ناحیه بستهاند.
با توجه به این واقعیتهاست که میشود فهمید لغو سفر چند روزهی اوباما به این مناطق چقدر میتواند برای ایالات متحده گران تمام شود. آمریکا چاک هیگل وزیر دفاع و جان کری وزیر امور خارجه را به کرهجنوبی و ژاپن فرستاد تا پیمانهای نظامی با این کشورها را تجدید کنند اما طبیعی است که هیچکس جای رییسجمهور را پر نخواهد کرد. آمریکا همچنین به همپیمانانش قول داد تا بر شمار نیروهایش در فیلیپین بیافزاید و مانورهای نظامیاش را در این مناطق افزایش دهد. ایالات متحده با نزدیک شدن به کشورهایی مانند فیلیپین، به چین و همپیمانان او هشدار میدهد که ایالات متحده اقدامات آنها را به خوبی رصد میکند و در مقابل تلاشهای قدرتطلبانه آنها میایستد اما واقعیت این است که آمریکا تنهاست. آنها بودجهای 30 میلیون دلاری را به حمایت از ساخت و توسعهی رادارهای دریایی در این مناطق اختصاص دادهاند اما آنچه که میتواند جای پای آمریکاییها را در جنوب شرق آسیا مستحکم کند چیزی فراتر از سرمایهگذاریهای نظامی و پیمانهای امنیتی است. دسترسی به بازارهای داخلی این کشورها به تلاشی بیش از این نیاز دارد، چیزی که به نظر میرسد آمریکاییها تاکنون از پسش بر نیامده باشند. اوباما به همکاری کنگره و در حقیقت تصویب قوانین جدیدی از سوی قوه مقننه احتیاج دارد تا بتواند راه را برای نفوذ بیشتر در این مناطق باز کند و آنچه که بدیهی به نظر میرسد این است که ایالات متحده به عمل بیش از لفاظیهای بیحاصل نیاز دارد.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»