محمد جاهدی فرد / رادیو کوچه
پشت صفحه کامپیوتر خود می‌نشینید و قصد دارید چرخی در دنیای وب بزنید. با باز کردن مرورگر خود احتمالن اولین نکته‌ای که توجه شما را به خود جلب می‌کند سرعت بسیار پایین اینترنت است. اما مشکلات اینترنت در کشور از کجا آب می‌خورد؟ به راستی مردم ایران در حوزه اینترنت با چه مشکلاتی رو به رو هستند و منبع این مشکلات از کجاست؟
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
انحصار واردات پهنای باند مساوی است با کندی سرعت
تامین و توزیع پهنای‌باند توسط شرکت‌های خصوصی می‌تواند بازار اینترنتی ایران را رقابتی‌تر کند، این موضوع علاوه بر این‌که روی سرعت اینترنت تاثیر می‌گذارد باعث کاهش قیمت این خدمت در کشور می‌شود. در حال حاضر انحصار ورود پهنای باند به کشور به دست شرکت ارتباطات زیر ساخت است که یک نهاد حاکمیتی است. به گفته عده‌ای از کارشناسان این نهاد پهنای باند را با قیمتی چند برابر به شرکت‌های خصوصی می‌فروشد.
البته در این رابطه شرکت زیرساخت ادعا می‌کند که توزیع پهنای باند را به شرکت‌های خصوصی واگذار کرده است و دیگر نیازی به ورود بخش خصوصی نیست ولی باید تامین کننده پهنای باند خصوصی شود تا مشکلات از بین برود.
درکنار این موضوع باید توجه داشته که شرکت ارتباطات زیرساخت در ١٠٠ روز اول کار دولت جدید افزایش ۴٠ گیگابایتی پهنای باند را در دستور کار خود قرار داده بود.
این‌که در رسانه‌ها گفته می‌شود زیرساخت توانایی لازم برای تهیه پهنای باند را ندارد به هیچ وجه درست نیست
در این رابطه روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت با رد هرگونه کم‌کاری از طرف زیرساخت برای تامین پهنای باند مطرح می‌کند: این‌که در رسانه‌ها گفته می‌شود زیرساخت توانایی لازم برای تهیه پهنای باند را ندارد به هیچ وجه درست نیست. اگر امروز پهنای باند کشور ٨٢ گیگ است به خاطر این است که فقط در همین حد تقاضا وجود دارد.
البته این را هم نمی توان انتظار داشت که با برداشتن انحصار پهنای باند ناگهان شاهد شکست قیمت سرویس‌های اینترنتی باشیم. این موضوع تنها 20 درصد روی قیمت نهایی که کاربران پرداخت می‌کنند تاثیر می‌گذارد.
انحصار کابل‌های مسی برابر است با ضربه به شرکت‌های خصوصی
اما تنها پهنای باند عامل وضعیت آشفته اینترنت در کشور نیست. بسیاری از مدیران شرکت‌های خصوصی هنگامی که نام شرکت مخابرات را می‌شنوند، حرف‌های شنیدنی برای گفتن دارند.
زیرساخت مسی کشور از گذشته توسط شرکت مخابرات تامین می‌شد این شرکت در گذشته دولتی بود و وظیفه تامین زیرساخت کشور را به گردن داشت. بعد از خصوصی شدن شرکت مخابرات، این اپراتور اقدام به ارایه خدمات اینترنتی در کشور کرد. چون زیرساخت از قبل توسط خود مخابرات ایجاد شده بود قیمت سرویس‌های اینترنتی مخابرات در مقایسه با شرکت‌های خصوصی پایین‌تر در می‌آید و رقابتی ناعادلانه ایجاد می‌کند.
شرکت‌های خصوصی در مواقعی نیاز به مراجعه به شرکت مخابرات دارند و این موضوع سبب می‌شود که این شرکت در مواردی همکاری‌های لازم را انجام ندهد. برای مثال محدود شدن امکان توسعه پورت‌ها و وضعیت پهنای باند یکی از این مشکلات است که شرکت‌های خصوصی درحقیقت باید تعریفی در رابطه با نحوه استفاده از امکانات زیرساختی کشور تنظیم شود که درحال حاضر چنین چیزی وجود ندارد.
تامین و توزیع پهنای‌باند توسط شرکت‌های خصوصی می‌تواند بازار اینترنتی ایران را رقابتی‌تر کند
در بسیاری از کشورها چنین موضوعی در نظر گرفته شده است. وقتی سیم مسی تبدیل به یک وسیله عمومی می‌شود باید تمامی افراد حق یکسان از استفاده آن را داشته باشند. قانون در رابطه با این موضوع ضعف دارد و با خصوصی شدن شرکت مخابرات عملن رقابتی ناعادلانه در رابطه با اینترنت در کشور به وجود آمده است.
به گفته او باید سازمانی ایجاد شود که مزیت رقابتی را برای بعضی از شرکت‌ها که دارای زیرساخت‌های لازم هستند از بین ببرد زیرا شرکتی که خود زیرساخت‌های لازم را فراهم کرده همیشه از سایرین از لحاظ قیمت و رقابت جلوتر است.
پس برای بهبود وضعیت اینترنت در کشور باید اپراتورهایی که خدمات اینترنتی را به مشتریانشان ارایه می‌دهند، زیرساخت را بصورت مواد اولیه نداشته باشند. یعنی اگر زیرساخت پهنای باند را ارایه می‌کند، خودش فروش پهنای باند نداشته باشد یا مخابرات خود سرویس اینترنت پرسرعت را مستقیم به مردم ارایه نکند.
کم فروشی اینترنتی مساوی است با ضایع کردن حق کاربر
البته نباید این موضوع را فراموش کرد که در این بین بعضی از شرکت‌های خصوصی با اعمال ضریب اشتراک بالا روی پهنای باند ارایه شده به کاربران، باعث کاهش کیفیت سرویس‌ها می‌شوند.
بهترین راه حل در این زمینه آگاه ساختن کاربران اینترنت است. اگر مصوبات سازمان تنظیم مقررات ارتباطات را بررسی کنیم، ضریب اشترک هر سرویس مشخص شده به علاوه مبحثی که باید در این بین به آن توجه کرد بحث اطلاع رسانی و آگاهی مردم نسبت به حقوقشان است. اگر مردم از حقوق خود آگاه باشند با مراجعه به مراجع قضایی مربوط می‌توانند حق خودشان را بگیرند.
در حال حاضر انحصار ورود پهنای باند به کشور به دست شرکت ارتباطات زیر ساخت است که یک نهاد حاکمیتی است
فیلترینگ
با چنین مقولاتی اگر وضعیت سرعت اینترنت نیز بهبود پیدا کند، هنوز دسترسی به بسیاری از سایت‌ها برای کاربران ایرانی غیر ممکن خواهد بود. به نظر می‌رسد باید در حوزه فیلترینگ در کشور تا حدودی تجدید نظر شود چرا که بسیاری از درگاه‌های فیلتر شده از لحاظ اخلاقی مشکل خاصی ندارند.کشورهایی همچون چین، عربستان سعودی، کره‌ی شمالی و ایران به سیاه‌چاله اینترنتی شهرت دارند. سیاه‌چاله‌های اینترنتی کشورهایی هستند که در آنها شدیدترین نوع فیلترینگ اعمال می‌شود. بر اساس اطلاعات تارنمای پیوندها، در جوامع شرقی و مذهبی فیلترینگ فراتر از موارد فوق است و نظارت شدید بر اشاعه افکار و عقاید سیاسی در شبکه جهانی را نیز شامل می شود.
با تمام این حرف‌ها هنوز بسیاری از کاربران در کشور از سرعت پایین اینترنت، قیمت بالا و وضعیت فیلترینگ رنج می‌برند. با این حال باید منتظر ماند و دید که آیا دولت جدید کلیدی برای بازکردن در افزایش سرعت اینترنت و بازتر شدن این حوزه در کشور دارد یا همانند دولت‌های گذشته این در همچنان بسته خواهد ماند.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
فاطمه
خیلی خوب بود اینترنت ما هم وضعیتش خیلی داغونه