برگردان: اردوان روزبه / رادیو کوچه
به تازهگی طی گزارشی در «واشینگتن پست» به وجود یک بازداشتگاه فوق امنیتی سازمان مرکزی امینت ایالات متحده در قلب جنگلهای کشور لهستان به کد شناسایی «کوارتز» اشاره شده است.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
این بازداشتگاه پس از حمله تروریستی به برجهای تجارت جهانی در نیویورک با هدف آزادی عمل برای اعترافگیری و در صورت ضرورت استفاده از شکنجه افراد متهم به فعالیتهای تروریستی طراحی مهیا شده بوده است. افشای وجود این مجموعه در خاک لهستان، که بنابر گفته دو مقام ارشد سابق «سی آی ا» برای بازجویی و اعتراف متهمان با روشهایی نظیر «اعدام ساختهگی، روش خفهگی مصنوعی با آب» استفاده میشد، موجب تهیه گزارشی بلند از سوی کمیتهای در سنای آمریکا شد. البته انتشار این گزارش منجر به اخراج دو مامور ارشد فوق نیز شده است.
سازمان مرکزی امنیت آمریکا این مرکز را پس از ناکامی در تهیه مکانی مناسب در کشورهای کامبوج و تایلند انتخاب کرده است
بنابر گفته این ماموران سابق، سازمان مرکزی امنیت آمریکا این مرکز را پس از ناکامی در تهیه مکانی مناسب در کشورهای کامبوج و تایلند انتخاب کرده است. آنها میگویند: «کامبوج پر از مار و تایلند هم فقط یک قفس مرغ بازسازی شده در اختیار ما گذاشته بود». «سی آی ا» این ساختمان دو طبقه را از سازمان امنیت لهستان با پرداخت مبلغ ۱۵ میلیون دلار به عاریت گرفته بود. ماجرا بر میگردد به سال ۲۰۰۲ که این سازمان دو فرد شناخته شده از گروه القاعده به نامهای «زینالعابدین محمد حسین» و «عبدالرحیم النشیری» که هردو مظنون به رابطه نزدیک با رهبران این گروه بودند، را دستگیر میکند. سیا به دلیلهای زیادی از جمله محدودیتهای پیشبینی شده در قوانین مدنی این کشور مایل نبود آنها را وارد خاک آمریکا کند به همین دلیل چنین مکانی در لهستان انتخاب شد.
در آن زمان سازمان «سیا» یک افسر کارآزموده خود به نام «مایک سیلی» را برای مدیریت کد «کوارتز» روانه لهستان میکند. درست در شرایطی که تکنیکهای خشن بازجویی مساله آفرین میشود. منابع واشینگتن پست اشاره میکنند علیرغم اعمال تکنیکهای خشن، نقش کلیدی آقای «النشیری» در جریان حملههای یازده سپامبر ۲۰۰۱ اثبات نمیشود. گروهی حتا تیم بازجویی را متهم به بیمهارتی میکنند، اتهامی که خود این تیم قبول ندارد. واشینگتن پست اشاره میکند: «برای تحقیق بیشتر تصمیم به اعزام یک مترجم زبان مامور در سیا که پیشتر در اف بی آی کار کرده بود، گرفته شد.
در موقعیت «کوارتز» همچنین «خالد شیخ محمد» که «مغز متفکر» حمله یازده سپتامبر خوانده میشود نیز مورد بازجویی و اعتراف گیری به روش خفهگی مصنوعی قرار گرفته است
«آلبرت الجمیل» یک مترجم مصری تبار بود که با تسلط کامل به زبان عربی به این ماموریت اعزام شد. اگرچه که او در مورد تکنیکهای بازجویی اطلاعات فنی نداشت. اما به گفته چند مقام سابق این سازمان امنیتی، او دست به عمل بازجویی با روشهای اعدام غیر واقعی و حتا استفاده از مته بر روی جمجمه آقای نشیری کرده است. بعد از آن که بازرسان این سازمان اقدام به گزارش فعالیتهای این دو فرد یعنی آقای «الجمیل» و «سیلی» در این پایگاه پنهان در کشور لهستان میکنند و از سویی به قولی زنگهای خطر به صدا در میآید، در ماه ژانویه سال ۲۰۰۳ این دو از کشور لهستان اخراج شده و پس از مدتی سازمان مرکزی امنیت آمریکا را نیز ترک میکنند.
در موقعیت «کوارتز» همچنین «خالد شیخ محمد» که «مغز متفکر» حمله یازده سپتامبر خوانده میشود نیز مورد بازجویی و اعتراف گیری به روش خفهگی مصنوعی قرار گرفته است. ماموران میگویند: «اگرچه شیخ محمد در ابتدا مقاومت میکرد اما در نهایت اطلاعات مفیدی در اختیار ماموران سیا قرار داده است.» یک افسر این سرویس امنیتی میگوید که او در بین بازجوییها و اعترافگیری بر روی تخته آب -به احتمال زیاد همان تختهای که فرد متهم را بر روی آن خوابانده و روش ایجاد خفهگی با آب را بر روی وی اجرا میشود- خوابش میبرده که از خواب او جلوگیری میشده تا در نهایت به دلیل محرومیت طولانی از خواب مقاومت او شکسته شده و اطلاعات زیادی در اختیار ماموران قرار داده است. این وابسته امنیتی همچنین اشاره میکند که آقای «شیخ محمد» بسیار پر حرف بوده و علاقه زیادی به سخنرانی کردن برای افسران «سیا» داشته و تصور میکرده که برای این افسران سودمند بوده است. او هم چنین علاقه به این داشت که با روحیه تفتیش عقاید خود مبارزه کند.
به هر روی گروه تحقیق سنای آمریکا گزارشی در خصوص روشهای شکنجه در قالب یک گزارش شش هزار صفحهای تهیه کردهاند که به استناد آن میخواهند دولت را مورد پرسش قرار دهند. از سویی دیگر وکیلهای لهستانی نیز در حال حاضر مشغول تحقیق در مورد موقعیت «کوارتز» هستند. دولت لهستان تا ماه مارچ ۲۰۱۲ وجود چنین مکانی در خاک کشورش را انکار میکرد که با ورود این وکلا پای این دولت هم به پرونده کشیده شده است. به گزارش رویترز «رادسلاو سیکورسکی» وزیر امور خارجه لهستان در گفتوگویی اشاره کرده که این گزارش فقط بر پایه «حدس و گمان» تهیه شده و واقعیت ندارد.
دولت لهستان تا ماه مارچ ۲۰۱۲ وجود چنین مکانی در خاک کشورش را انکار میکرد که با ورود این وکلا پای این دولت هم به پرونده کشیده شده است
در نهایت اگر چیزی اثبات شود این مقامات اطلاعاتی و امنیتی هستند که باید در مقابل در اختیار قرار دادن این محل برای شکنجه و بازداشت غیر قانونی آمریکاییها پاسخ گو باشند.
بر اساس گزارش «وایر» سازمان سیا به طور کامل سال ۲۰۰۳ این مکان را تخلیه کرده و بعد آن هم ۲۰ میلیون دلار بابت یک زندان در مراکش پرداخته است که البته هیچگاه از آن استفاده نکرد. در سال ۲۰۰۶ میلادی تمامی زندانیان در زندانهای سیاه نظیر کد «کوارتز» به «گوانتانامو» منتقل شدهاند و به دستور رییس جمهوری امریکا، باراک اوباما برنامه بازجویی از تمامی زندانیان گوانتانامو در سال ۲۰۰۹ به پایان رسید اما گزارشها هنوز خبر از وجود شکنجه در بازداشتگاهها میدهد.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»