سعید برین دوست / رادیو کوچه
هنوز کمیسیون تلفیق به بند مناقشه‌آمیز لایحه بودجه سال 89 درباره درآمد یارانه‌ای دولت رسیدگی نکرده است، اما خبرها حکایت از کاهش رقم پیشنهادی دولت در کسب درآمد از هدفمندسازی یارانه‌هادارد. چنان‌چه رییس کمیسیون بررسی طرح تحول، مصباحی‌مقدم از یک رای‌گیری غیر‌رسمی خبر داد که این رقم به همان میزان 20هزار میلیارد تومان، قانون مصوب کاهش یافته بود. قانونی که اتفاقن رییس دولت درست در همان روزی که بودجه 89 را به مجلس ارایه می‌کرد به دست خود آن را برای اجرا امضا و ابلاغ کرد. در قانون هدفمندسازی یارانه‌ها سقف درآمد دولت در سال اول از آزاد‌سازی قیمت‌ها 20هزار میلیارد تعیین شده بود ولی دولت رد‌بوجه این رقم را دوبرابر کرد. حال معاون پارلمانی رییس‌جمهور می‌گوید: «در صورت عدم تصویب پیشنهاد 40 هزار میلیاردی دولت، قانون یارانه‌ها قابل اجرا نیست.»
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
پیش از این احمد توکلی چهره شاخص اصول‌گرای مجلس در انتقادی شدید از احمدی‌نژاد گفته بود هنوز مرکب قانون خشک نشده لایحه برخلاف آن می‌آورند.
تهدید به پس گرفتن لایحه، عدم اجرای مصوبه مجلس، شانه خالی‌کردن از مسولیت‌پذیری رخدادها‌ی اقتصادی ومسوول دانستن مجلس، روش‌های شناخته شده احمدی‌نژاد و دولتش در قبال مجلس بوده که به‌طور عجیبی هر‌بار به نتیجه مطلوب خود دست یافته است. بر اساس آن‌چه خبرگزاری مهر به نقل از میرتاج‌الدینی نوشته است، «دولت معتقد است با 20 هزار میلیارد تومان درآمد یارانه‌ها نمی‌تواند این قانون را اجرایی کند و برای آن نیز دلیل‌های مختلفی دارد.» وی توجیهات دولت را این‌گونه توضیح داد: «رقم 20 هزار میلیارد تومان زمانی که به تصویب رسید، برای 5 دهک جامعه بود که این رقم در صحن مجلس شامل همه اقشار شد، پس طبعن این مبلغ کفاف نمی‌دهد.» به گفته معاون پارلمانی احمدی‌نژاد، «در صورت تصویب 20 هزار میلیارد تومان، رقمی‌که به خانوارها برای جبران خسارت اجرای هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها تعلق خواهد گرفت، رقم ناچیزی خواهد بود. این در حالی است که دولت همه ابعاد تورمی و مدیریت مسایل را در همه بخش‌ها با آماده کردن 10-12 بسته سیاستی کامل مورد بررسی و توجه قرار داده است.»
او در پاسخ به‌این سوال که «برای اجرای قانون ابتدا باید قیمت‌های حامل‌های انرژی اصلاح شود، تصمیم دولت برای اصلاح قیمت‌ها چیست؟» هم گفت: «دولت منتظر تصویب سقف درآمد یارانه‌ها است تا پس از آن در خصوص اصلاح قیمت‌ها تصمیم‌گیری کند. قانون مصوب سناریوهای مختلفی را برای اجرای این قانون در خدمت دولت قرار داده است.»
از سوی دیگر ایرج ندیمی(که زمانی جز نمایندگان اصلاح طلب بود)، واکنون مشاور میرتاج‌الدینی ، دلایل دولت را برای اصرار بر درآمد 40 هزار میلیارد تومانی این گونه توصیف کرد: «اگر دولت بخواهد طرح هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها را مدیریت کند، باید توان لازم را در‌این زمینه داشته باشد. باید توجه داشته باشیم که دولت نمی‌خواهد با درآمد 40هزار میلیارد تومانی از محل هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها در سال اول، پول بیشتری در بیاورد، بلکه می‌خواهد پول بیشتری خرج کند؛ تا هرجایی با مشکل مواجه شد، حمایت لازم را صورت داده و بتواند تورم را کنترل نماید.
وی بدون اشاره به اینکه مجلس قانونی در این زمینه تصویب کرده است ودولت همان را برای اجرا ابلاغ کرده است، عمده‌ترین دلیل دولت را برای اصرار بر درآمد سال اول اجرای هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها، آثار اجرای آن در اقتصاد ایران با توجه به شرایط اقتصادی کشور خواند و تاکید کرد: «دولت برای اجرا لایحه هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها به خصوص در سال اول باید شرایط حمایتی از مردم و صنعت را فراهم ببیند، ضمن اینکه این حمایت درباره دولت هم باید صادق باشد.
مشاور معاون پارلمانی رییس‌جمهور با بیان اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند بزرگ و پرریسک بودن لایحه هدف‌مند‌کردن یارانه‌ها را نفی کند، گفت: «دولت در صورتی شجاعت و ریسک‌پذیری لازم را برای اجرای این لایحه از خود نشان خواهد داد که شرایط حمایت از خود را فراهم ببیند.
عجیب‌ترین گفته به باور بسیاری از نمایندگان و روزنامه‌نگاران در تهران، کم‌مایه‌ترین توجیه دولت در خصوص افزایش دو برابر ی درآمد این نوع جملات است، ندیمی در پاسخ به این سوال که «آیا درآمد 40هزار میلیارد تومانی از هدف‌مندی یارانه‌ها در سال اول و هزینه کرد آن از سوی دولت باعث ایجاد تورم نخواهد شد؟» عنوان کرد: «آن‌چه دوستان در این زمینه می‌گویند، بیشتر بر اساس نوع محاسبات است که اگر فلان مبلغ بر قیمتی افزوده شود، چه مقدار تورم در پی خواهد داشت که این موضوع در فرمول‌های اقتصادی دنیا استاندارد نیست.
هرچند معاون پارلمانی رییس‌جمهور روز گذشته در مصاحبه‌ای دیگر با ایسنا، درباره تغییراتی که در ردیف‌های درآمدی توسط کمیسیون تلفیق در بودجه 89 اعمال شده است، گفت: «دولت از لایحه خود دفاع می‌کند اما در نهایت آن‌چه که در مجلس تصویب شود، مورد اجرا قرار می‌گیرد،» ولی شاید اظهارات تازه محمدرضا میرتاج‌الدینی زمینه‌ساز گشوده شدن دوباره بحث تعویق اجرای قانون یارانه‌ها باشد؛ بحثی که در ماه‌های اخیر و با نزدیک‌تر شدن زمان اجرای قانون یارانه‌ها چند باری مطرح شده، اما هر بار به دلیلی منتفی شده است.
آیا باز هم پیغامی در راه است؟
البته برخی ناظران نیز معتقدند این نوع اظهار‌نظرها با هدف تاثیرگذاری بر روند تصویب لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس بیان می‌شود. به اعتقاد این گروه از ناظران، همان‌گونه که دولت در روند تصویب قانون یارانه‌ها در صحن علنی مجلس با تهدید به بازپس گرفتن لایحه، موفق شد نظر خود را در ایجاد ساز‌و‌کار مستقل برای این قانون به کرسی بنشاند، در مورد درآمد یارانه‌ای قانون بودجه نیز می‌خواهد از همین روش استفاده کند. هرچند با منتفی شدن حضور محمود احمدی‌نژاد در کمیسیون تلفیق – که هفته گذشته شایعه آن منتشر شده بود – به‌نظر می‌رسد حتا اگر دولت به دنبال این موضوع باشد، ترجیح می‌دهد تلاش خود را به زمان بررسی لایحه بودجه 89 در صحن علنی معطوف کند. در واقع مجلس دوباره با دولت وارد یک رقابت نفس‌گیر شده است رقابتی که می‌تواند چشم‌انداز چینش سیاسی را روشن کند دولت و احمدی‌نژاد نشان داده‌اند که از خود قدرت زیادی برای پیشبرد اهدافشان ندارند و در بزنگاه‌های مهم از رهبری مایه می‌گذارند مثل کسب رای‌اعتماد برای کردان ،و مهم‌تر از آن کسب رای اعتماد برای کابینه دهم. تردیدی نیست مجلس اجازه نمی‌دهد قانونی که همین یک ماه پیش تصویب شده بود به شکلی عجیب از سوی دولت نادیده گرفته شود اما آیا توان ایستادن جلوی خواست‌های دولت را دارد؟ و آیا باز به‌خاطر حفظ مصالح نظام و کشور و عدم سواستفاده اجانب و بیگانگان یک پیغام حکومتی برای تایید دولت از راه نمی‌رسد؟
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
