شادیار عمرانی/ رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
سلام، صدای من را از بوخارست میشنوید.
اینجا، جایی است، انقلابی در انقلاب.
گاه صدای این بلند است و گاه آن.
و این سوال که آیا صدای انقلاب در رومانی تنها دو بار شنیده شده است؟
دوران حکومت چاوشسکو، چهرهای که حزب کمونیست رومانی را سیاه کرد، همراه بود با تبعید هنرمندان کمونیست. درست مثل رهبران کمونیست رومانی که در دوران جنگ جهانی دوم تبعید میشدند. درست مانند گئورگی اپوستول در دوران چائوشسکو، درست مثل خیلی از انقلابیون که در دوران فرا-استالینی چائوشسکو حذف شدند.
از هنرمندان انقلابی تبعیدی رومانی میشه به «نیکولای کوواچیو» اشاره کرد. کواچی، رهبر گروه موسیقی فونیکس، از مبارزان کمونیست و هنرمندان راک دهه ۶٠ بود، که همراه با «فلورین بوردیانوو» گروه «استیفینتچی» یا قدیسین را با بازخوانی آثار گروههای راک معترضی مثل بیتلها، هوو، و رولینگ استون، بنیان گزارد.
اما، پس از تهدیدهای بسیار دولت چائوشسکو به ممنوع کردن این گروه به خاطر اسم مذهبی آن، کواچی نام گروه را به ترانسسیلوانیا فونیکس تغییر داد. از آن گذشته، دولت چائوشسکو سیاست جدیدی را در صدور مجوز برای انتشار آثار هنری و موسیقی اتخاذ کرد که انتشار هنر غربی و موسیقی راک را در صورتی مجاز میکرد که با موسیقی فولکلور درآمیزد. و این خود آغاز سبک موسیقی راک اعتراضی جدیدی در رومانی شد با پیشتازی گروه فونیکس.
اما این گروه به دلیل ادبیات انتقادی خود و همچنین محبوبیت بسیاری که در بین نسل جوان آن روزهای رومانی داشت به شدت تحت فشار و تهدید دولت چائوشسکو قرار گرفت و از این رو به طور پنهانی و غیرقانونی به آلمان غربی فرار کردند. این فرار نه تنها باعث نشد که گروه فونیکس موفقیتهای بیشتری را کسب کند بلکه به شدت محبوبیت آنها را کاهش داد.
اما آیا رومانی دو بار انقلاب کرد؟ دسامبر ١٩۴٧ کمونیستها علیه شاه مایکل اول؛ ١٩٨٩ علیه دولت چائوشسکو؟ آیا انقلاب تمام شد؟ پیروز شد؟ موفق شد؟ و از آن روز همه با شادی و خوشی و خوشبختی زندگی کردهاند؟ البته که نه.
نهتنها همین امروزی که با شما صحبت میکنم بلکه از همان اولین روزهای سال ١٩٩٠ سوسیالیستها به مبارزه برای برقراری آزادی و برابری تلاش کردهاند. گروههای راک مردمی هر روزه از میان خیل تودهی مردمی که قربانی سیاستهای دولتهای رومانی هستند سرفراز میکنند و به قول کوواچی از سایهی خرس بزرگ میگویند. آنجا که تودههای ناراضی به هم بپیوندند و شکم پرخور این خرس بزرگ را بشکافند.
بین این گروههای بسیار میتوان به گروه «تروپا» یا «تروپرز» اشاره کرد. یکی از مشهورترین گروههای هوی متال و راک اعتراضی که از ١٩٩۵ تا به امروز صدرنشین محبوبترین گروههای مردمی رومانی بودهاند. این گروه ریفها و ملودیهای خود را ملهم از آیرن میدن و جوداس پریست میدانند و ممنوعترین قطعههای متال را مینوازند. به « نبردی دیگر »، از آلبوم سال ٢٠٠٢ آنها گوش میدهید:
نبردی دیگر، برای کی؟
ما رویاهایمان را باختیم
تنها قلب احساس میکند
درد عمیق تو را
رویای من را
با سیگنال ممنوعی دیگر میهمان شما بودیم از رومانی، و راه میکشیم همراه با فریادی که فرو برده نمیشود. ما ممنوعها را صدا میشویم. تا هفتهی آینده، در اروپای ممنوعی دیگر.
مطالب مرتبط
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»