نقیبه بارکزی / رادیو کوچه/ بخش افغانستان
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
به تعویق افتادن کار این پروژه سالانه دست افغانستان را از ۳۰۰ملیون دالر آمریکایی کوتاه ساخته است.
چهارکشور آسیایی- ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند- دردسامبر سال ۲۰۱۰ م باهم توافق کردند تا گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به کشورهای پاکستان و هند انتقال یابد.
طبق توافق طرفین، قرار بود کار پروژه پایپ لاین انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هند در سال ۲۰۱۲میلادی آغاز و تا ۲۰۱۴ به پایه اکمال برسد.
که در این‌صورت حال باید کار عملی این پروژه در شرف اکمال می‌بود، اما تاهنوز که هنوز است خبری از آغاز کار این پروژه نیست.
مسوولان وزارت خارجه افغانستان تاخیر ۳ ساله در آغاز کار عملی پروژه تاپی را تایید می‌کنند.
می‌گویند: کارعملی پروژه تاپی- پروژه پایپ لاین انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند- با سه سال تاخیر از اوایل سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز خواهد شد.
«سراج الدین سراج» معاون سخن‌گوی وزارت امور خارجه افغانستان یکی از عوامل به تعویق افتادن کار عملی این پروژه را مداخله کشورهای همسایه خواند اما از کشور مشخصی نام نبرد.
به گفته‌ای آقای «سراج» اگر کار عملی پروژه پایپ لاین گاز در سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز یابد تا ۲۰۱۷ تکمیل می‌شود.
این پروژه‌ای اقتصادی برای افغانستان نیز ارزش زیاد دارد زیرا۹۰۰ کیلو متر این پایپ لاین از خاک افغانستان می‌گذرد.
تکمیل شدن این پروژه هزینه هنگفتی را می‌طلبد.
«عبدالجمیل الیاسی» رییس اداره معادن وپطرولیم در هرات می‌گوید: بیشترین سرمایهگذاری این پروژه را بانک انکشاف آسیایی به عهده گرفته و بین شش و نیم تا هشت ملیارد دالرآمریکایی از هزینه این پروژه را بانک جهانی می‌پردازد.
گفته می‌شود با تکمیل شدن این پروژه اقتصادی پرهزینه ۳۰ الی ۳۳ سال، سالانه یک ملیارد متر مکعب گاز ترکمنستان به کشورهای افغانستان، پاکستان و هند ترانزیت می‌شود.
با تکمیل شدن کار عملی پروژه تاپی، گاز ترکمنستان از طریق هرات، فراه، هلمند و ولسوالی سپین بولدک قندهار به پاکستان و از آنجا به هندوستان امتداد خواهد یافت.
اولین ولایتی که کار پروژه تاپی قرار است در سال آینده میلادی آغاز شود هرات است.
مسوولان محلی این ولایت از آغاز کار این پروژه اقتصادی ابراز بی‌خبری می‌کنند.
«سید فضل‌اله وحیدی» والی هرات می‌گوید: تا کنون کار آن چنانی به منظور تطبیق این پروژه بزرگ در ولایات صورت نگرفته است.
آقای وحیدی تاکید دارد در صورتی که کار این پروژه بزرگ در هرات آغاز شود از هر نوع دخالت جلوگیری کرده و تدابیر خاصی را جهت تطبیق کار پروژه تاپی اتخاذ خواهد نمود.
مسوولان امنیتی هرات نیز می‌گویند: تا کنون از سوی وزارت داخله هدایتی مبنی بر تامین امنیت پروژه تاپی نرسیده است.
«عبدالروف احمدی» سخن‌گوی فرمانده‌هی پولیس ولایت هرات می‌گوید: نیروهای امنیتی هرات توانایی تأمین امنیت انتقال پایپ لاین گاز را دارند و به هیچ فرد و یا گروهی اجازه دخالت و یا تهدید نخواهند داد.
از سوی هم برخی از آگاهان اقتصادی و سیاسی در غرب کشور به این متعقدند که کشمکشهای سیاسی قدرتهای منطقوی، پروژه انتقال پایپ لاین گاز ترکمنستان از افغانستان را تحت تأثیر قرار داده است.
«محمد رفیق شهیر» رییس شورای متخصصان هرات می‌گوید: کشور هند نیز یک سری مشکلات با پاکستان دارد که این کشور هراس از آن دارد با انتقال این پایپ لاین از طریق خاک پاکستان، یکی سری باج گیریها توسط اسلامآباد صورت بگیرد.
پروژه پایپ لاین گاز از دولت آباد ترکمنستان شروع و به پاکستان می‌رسد، ۱۶۸۰ کیلومتر طول دارد و حدود بیست و پنج تا سی میلیون مترمکعب گاز طبیعی ترکمنستان را از طریق افغانستان به پاکستان و هندوستان انتقال می‌دهد.
با تکمیل شدن این پروژه نیاز مردم افغانستان از گاز مایع تا حدودی مرفوع خواهد شد زیرا علاوه بر به‌دست آوردن ۳۰۰ ملیون دالر آمریکایی در هر سال مقدار قابل توجهی گاز رایگان نیز به این کشور داده می‌شود.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
