«تقویم تاریخ بیست و چهارم خرداد»

مریم/رادیوکوچه

maryam.m@koochehmail.com

فایل صوتی را از اینجا بشنوید

فایل را از این جا دانلود کنید

• 732 میلادی – امپراتور وقت چین از دودمان «تانگ» در این‌روز طی صدور فرمانی ترویج آیین «مانوی» را که ایران زادگاه و گهواره آن بوده در قلم‌رو چین بلامانع اعلام داشت. پیروان این آیین در سال 705 میلادی چنین درخواستی را داده بودند که به‌سبب وقوع کودتا در چین و برکناری ملکه این کشور، کار رسیدگی آن به‌تعویق افتاده بود. «مانی» اندیش‌مند بزرگ در نیمه قرن سوم میلادی آموزش و اندرزهای خود را در ایران‌زمین مطرح ساخت که از ایران تا اروپا گسترش یافت.

• 1288 خورشیدی – با ورود مجاهدان گیلان از قزوین و مجاهدان بختیاری از راه اصفهان و فتح شهر تهران در این‌روز، محمدعلی شاه قاجار پس از یک دوره سلطنت کوتاه، ولی بسیار پرکشمکش، از اریکه قدرت سقوط کرد و دوران استبداد صغیر پایان یافت.

• 1302 خورشیدی – «مشیرالدوله» رییس‌الوزرا وقت 24 خردادماه دکتر «محمد مصدق» را به‌عنوان وزیر امورخارجه ایران به مجلس معرفی کرد.

• 1335 خورشیدی – نخستین دوره آموزش روزنامه‌نگاری در ایران 24 خرداد با استفاده از استادان داخلی و خارجی در ساختمان موسسه مطبوعاتی اطلاعات آغاز به‌کار کرد. مدیریت وقت موسسه اطلاعات برگزاری امتحان انتخاب دانش‌جو برای این دوره آموزشی را به‌دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران سپرده بود. مواد امتحان کتبی عبارت بود از معلومات عمومی، هوش و نیز سنجش استعداد.

• 1834 میلادی – کاغذ «سمباده» اختراع شد.
• 1936 میلادی – «ماکسیم گورکی» نویسنده بزرگ روس که دردهای مردم و دشواری‌های جوامع را در قالب داستان بازتاب می‌داد تا برایشان راه‌حل پیدا شود در مسکو درگذشت. تاریخ عمومی ادبیات از ماکسیم گورکی به‌عنوان نویسنده حامی ستم‌دیدگان و استثمارشدگان یاد کرده است.

• 1928 میلادی – زادروز دکتر «ارنستو چه‌گوارا» پزشک آرژانتینی و از انقلاب‌گران بزرگ قرن 20 است که در این‌روز به‌دنیا آمد. وی یک سوسیالیست بود و در جریان انقلاب‌کوبا دست‌یار «فیدل کاسترو» بود. چه‌گوارا در سال 1967 در جریان کمک به‌انقلاب کشاورزان بولیوی کشته شد. تا سال 2010 درباره اندیشه و کارهای چه‌گوارا و چگونگی مرگ او سه هزار و 119 کتاب انتشار یافته است.

• 1924 میلادی – «ژاک‌ژان دومورگان» باستان‏شناس معروف فرانسوی درگذشت. وی پس از طی تحصیلات خود در مهندسی معدن در فرانسه، انگلستان، بلژیک، اتریش و آلمان به‌تحقیقات زمین‏شناسی پرداخت و گزارشاتی در این زمینه منتشر کرد. این سفرها باعث جلب توجه او به آثار ما قبل تاریخ انسان شد. دومورگان در 32 سالگی به‌نمایندگی از دولت فرانسه به‌آسیا سفر نمود و پس از بازدید از هند و قفقاز و ارمنستان، به‌مدت سه سال در ایران اقامت کرد. او در ایران، ضمن انجام تحقیقات زمین‏شناسی، برای نخستین‌بار به‌کشف معادن نفت در ایران نایل شد و گزارشی در این باب به‌فرانسه فرستاد. بر اثر همین گزارش بود که دارسی، سرمایه‏دار انگلیسی، امتیاز استخراج نفت را از دولت ایران گرفت و موفق به‌استخراج نفت شد. وی پس از چندی بار دیگر راهی ایران شد و با انجام حفرهای متعدد، هزاران قطعه از اشیای نفیس باستانی را در مناطق فارس، لرستان و خوزستان کشف کرد. ادامه این کشفیات باعث شد که دولت فرانسه با انعقاد قراردادهای ناعادلانه با ایران، زمینه انتقال اشیای قیمتی ایران زمین به موزه‏های فرانسه را مهیا سازد. از آن سو، پادشاهان نادان قاجار، بدون خبر از ارزش این آثار باستانی، این قراردادها را با شرایطی آسان تایید کردند تا در قبال آن، فرانسوی‏ها مخارج دربار ایران را فراهم سازند.

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»