«تقویم تاریخ یکم تیر»

مریم/ رادیوکوچه

maryam.m@koochehmail.com

فایل صوتی را از اینجا بشنوید

فایل را از این جا دانلود کنید

• 921 قمری – «زین‌العابدین عبدی‌بیک‌شیرازی» ملقب به «نویدی» در شیراز به‌دنیا آمد. او از کاتبان و نویسندگان دیوان شاه‌ طهماسب صفوی بود و به‌ادب فارسی علاقه داشت. بزرگ‏ترین اثر این مورخ ایرانی، کتابی درباره‏ی حکومت سلسله‏ی صفویه در ایران می‏باشد. او در این کتاب، اخبار صفویان را از آغاز تا 978 قمری نگاشته است. از دیگر آثار نویدی، جام‌جمشید به‌صورت منظوم می‏باشد. عبدی‌بیک با پیروی از خمسه‏ی نظامی گنجوی، پنج مثنوی سروده است.
• 654 میلادی – شهر «کرمان» در نخستین روز تابستان به‌تصرف عرب درآمد که «مجاشع‌بن مسعودسلمی» فرماندهی آن‌ها را برعهده داشت. هنگام تصرف کرمان، هنوز «یزدگردسوم» شاه ساسانی زنده و در شهر مرو بود که وی نیز در همین سال ترور شد. مجاشع پس از تصرف کرمان و دعوت شهروندان به‌اسلام، به‌دلایل امنیتی اجازه نداد که سپاهیانش در شهر مستقر شوند. زیرا شنیده بود که کرمانیان به‌آیین زرتشت تعصب می‌ورزند و شدیدن ناسیونالیست هستند. بنابراین، لشکریان او در یک روستای کوچک در چهار فرسنگی جنوب شهر کرمان خیمه زدند و مستقر شدند.
• 1756 میلادی – به‌دستور «سراج‌الدین نواب بنگال» 146 شبه‌نظامی انگلیسی را در یک اطاق کوچک حبس کردند که برخی از آنان را از سوراخی که در سقف ایجاد کرده بودند به‌داخل اطاق و بر سر دیگران می‌انداختند و این عمل باعث خفه‌شدن 123 تن از انگلیسی‌ها شد. مورخان انگلیسی در تالیفات خود از این اطاق به‌عنوان «سوراخ سیاه جهنم» نام برده‌اند. در پی قتل نادرشاه افشار در کودتای دهم ژوئن 1747 در نزدیکی قوچان، انگلیسی‌ها جرات یافته و برای استعمار هند متوسل به‌نیروی مسلح شده بودند. آن‌ها قبلن به‌بهانه تجارت و تحت نام کارکنان کمپانی هندشرقی، در برخی از نقاط بندری هند استقرار یافته بودند. پس از آن‌که انگلیسی‌ها بر شبه قاره هند مسلط شدند، هرگاه که با قیام مسلحانه هندیان به‌ویژه در قرن نوزدهم روبه‌رو می‌شدند آنان را پس از سرکوب و دست‌گیری به‌دهانه لوله توپ می بستند و سپس توپ را شلیک می کردند تا فرد مخالف هنگام خروج گلوله قطعه – قطعه شود. اصطلاح به «دهانه توپ بستن» از همان زمان رایج شده است که ظالمانه‌ترین نوع اعدام شناخته شده است.
• 1650 میلادی – «اتودو گریک» صنعت‌گر آلمانی موفق شد ماشین «تخلیه هوا» را اختراع کند. وی از جمله صنعت‌گرانی بود که اختراعش به‌عنوان بزرگ‌ترین اختراع قرن هجدهم میلادی قلم‌داد شد و تحول عظیمی در علم و صنعت آن زمان جهان، به‌وجود آورد. از ماشین تخلیه هوا در صنایع سنگین و امور الکتریسیته استفاده فراوان می‌شود.
• 1429 میلادی – «غیاث‌الدین جمشیدکاشانی» ریاضی‌دان و اخترشناس ایرانی درگذشت. وی در دوران فعالیت علمی‌اش به‌تالیف کتاب‌های متعددی در زمینه ریاضیات و نجوم پرداخته است. مهم‌ترین این آثار عبارت‌اند از: «زیج خاقانی، مفتاح‌الحساب و رساله محیطیه»
• 1319 خورشیدی – امروز زادروز «عباس کیارستمی» فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده و کارگردان سینمای ایرانی است که آثار وی اغلب با استقبال فراوان منتقدان روبه‌رو شده است. کیارستمی از سال 1349 خورشیدی در عرصه سینما فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از ۴۰ فیلم سینمایی، کوتاه یا مستند را ساخته، نوشته، یا تهیه کرده ‌است. از مهم‌ترین آثار وی می‌توان به «سه‌گانه زلزله، طعم گیلاس و باد ما را خواهد برد» اشاره کرد.
• 1949 میلادی – زادروز «مری استریپ» که با نام مریل استریپ شناخته می‌شود، بازیگر آمریکایی است که در زمینه تاتر، تلویزیون و سینما فعالیت می‌کند. مریل استریپ کار سینما را در سال 1977 با فیلم «جولیا»شروع کرد. او تاکنون شانزده بار کاندید جایزه اسکار شده است و دوبار آن‌را دریافت کرده است.

«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»