مطلب‌هایی که در این بخش تارنمای رادیو کوچه منتشر می‌شود یا بر اساس ارسال مدیر وبلاگ و یا انتخاب دبیر روز است و نگاهی بی‌طرفانه در آن حاکم است که می‌تواند از هر گروه یا دسته و یا مرامی باشد. این رادیو باز نشر وبلاگستان را فرصتی برای نقد و بررسی آن می‌داند. این بخش با هدف ایجاد فرصت نقد و بررسی در فضای رسانه‌ای وب منتشر می‌شود و بی‌شک نظر نویسندگان آن است و نه رادیو کوچه. کوچه خود را موظف به انتشار عمده نظرهایی می‌داند که در وبلاگستان منتشر می‌شود و از آن مطلع می‌شود.
یک استاد برجسته حقوق‌جزا با بیان این‌که متهم برای بازجویی و دادرسی احضار می‌شود و احضاریه باید مشخصاتی داشته باشد گفت: «اگر فردی بدون فرستادن احضاریه جلب شود این موضوع جایگاه قانونی ندارد. اگر به‌متهم تلفن کنند و او را احضار کنند ضمانت اجرایی برای این احضار وجود ندارد و اگر احضارنامه برای متهم فرستاده نشود حق جلب متهم وجود ندارد مگر در موارد بسیار استثنایی.»
به‌گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانش‌جویان ایران (ایسنا)، دکتر «محمود آخوندی» در جلسه‌ای با عنوان «حق دفاع متهمین در مرحله تحقیقات مقدماتی» که از سوی کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای مرکز برگزار شده بود، با بیان این‌که متهم، شهروندی است که به‌حق یا ناحق در مظان ارتکاب جرم قرار گرفته است گفت: «برای رسیدن به‌این واقعیت که هیچ فرد بی‌گناهی نباید مجازات شود، متهم باید در یک دادگاه مستقل بی‌طرف متشکل از قضات آگاه، تحصیل‌کرده و درس‌خوانده به‌طور آزادانه از خود دفاع کند.»
وی افزود: «برای دفاع متهم حد و حصری وجود ندارد. باید این امکان وجود داشته باشد که متهم شخصن یا به‌وسیله‌ی وکیل خود هفته‌ها و ماه‌ها دفاع کند. نباید برای دفاع محدودیت وجود داشته باشد.»
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا، با بیان این‌که انسان‌های اولیه برای دادرسی جایگاهی نمی‌شناختند، اظهار کرد: «قرن‌ها طول کشید تا بشریت پی برد که محاکمه دارای ارزش اجتماعی است. از زمانی‌که بشر به‌این ارزش اجتماعی واقف شده هیچ زمانی آن‌را ترک نکرده است.»
آخوندی افزود: «اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر، کنوانسیون حقوق مدنی و سیاسی و همه‌ی اعلامیه‌های دیگر و از همه بالاتر قانون اساسی به‌صورت زیبایی بیان می‌کند اجرای هیچ مجازاتی ممکن نیست مگر به‌حکم یک دادگاه صالح پس از یک محاکمه‌ی عادلانه بر مبنای مقررات قانونی.»
وی با تاکید بر این‌که همه‌ی سیستم‌های جزایی با محاکمه موافقند، عنوان کرد: «مهم این است که متهم را چگونه محاکمه کنیم، از کجا شروع کنیم، چگونه ادامه دهیم و به‌کجا برسیم. همه‌ی اختلاف‌ها در طرز محاکمه است نه نفس محاکمه.»
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا گفت: «در سیستمی که امروزه در اغلب کشورها از جمله کشور ما حاکم است دادرسی به‌دو مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی و دادرسی تقسیم می‌شود. در هر یک از این مراحل متهم دارای حقوق و امتیازاتی است که اگر نادیده گرفته شود دادرسی منصفانه نخواهد بود.»
آخوندی با اشاره به‌مرز تحقیقات مقدماتی، اظهار کرد: «در سیستم قضایی امروزی وقتی می‌گوییم تحقیقات مقدماتی سه موضوع مدنظر است. اول جمع‌آوری دلایل، جلوگیری از فرار یا مخفی‌شدن متهم و سوم اظهارنظر نهایی درباره‌ی گناه‌کار بودن یا بی‌گناهی متهم که مجموعه‌ی این سه موضوع را تحقیقات مقدماتی می‌گوییم.»
وی دعوت از متهم برای بازجویی، تامین امنیت قضایی برای متهم، تفهیم اتهام، بازجویی و کیفیت آن و اخذ تامین را از حقوق و مزایای متهم در تحقیقات مقدماتی دانست که امکان دارد در هر یک از مراحل برخی از حقوق متهم ضایع شود.
آخوندی با برشمردن چهار شرط جلب متهم گفت: «این چهار شرط عبارتند از 1- احضاریه به‌متهم ابلاغ شود 2- نقص در ابلاغ نشود 3- متهم حضور پیدا نکند و 4- حضور موجهی اعلام نکند. اگر این شرایط نبود باید متهم را مجددن احضار نکنیم.
وی ادامه داد: «جلب متهم در ساعات شب ممنوع است مگر در موارد خاص و با دستور و امضای مقام قضایی. باید ورقه‌ی جلب را خود قاضی امضا کرده باشد.»
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا، منظور از تامین امنیت را این دانست که متهم احضار شده یا جلب شده در برابر مقام قضایی، مقام امنیتی یا مقام انتظامی احساس امنیت کند و افزود: «اولین مرحله‌ی ایجاد احساس امنیت این است که طبق قانون به‌محض حضور متهم بلافاصله از او تحقیق به‌عمل آید و باید حداکثر ظرف 24 ساعت نوبت به‌تحقیق از متهم برسد.»
آخوندی گفت: «متهم اعم از این‌که جلب یا شخصن حاضر شود نباید دست‌بند، چشم‌بند یا پای‌بند داشته باشد. این‌ها نگرانی به‌وجود می‌آورد و متهم احساس امنیت قضایی نمی‌کند.»
وی ادامه داد: «این عمل‌کرد نادرست ماست که این واهمه را در ما به‌وجود می‌آورد که ممکن است متهم به‌ما حمله کند. اگر بیم حمله به‌ما وجود داشته باشد نهایتن چند مامور می‌گماریم.
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا، خاطرنشان کرد: «متهم باید امکان نشستن داشته باشد. نباید او را مجبور کنیم سر پا بایستد. مقام بازجو مکلف است در برابر متهم قرار بگیرد و متهم باید مقام بازجو را بشناسد. برخی می‌گویند اگر بازجو خود را معرفی کند بعدن متهم او را مورد تعقیب قرار می‌دهد. اما اگر مقام بازجو کار خود را درست انجام دهد متهم کینه‌ای از او نخواهد داشت.»
آخوندی با اشاره به‌این‌که زمان بازجویی از متهم ساعات روز است، گفت: «در قوانین ما ورود به‌منازل و جلب شبانه ممنوع است. اما قانون راجع به‌بازجویی شبانه ساکت است. این ممنوعیت باید جزو بقیه‌ی ممنوعیت‌ها اعلام شود. مدت بازجویی در استانداردهای جدید حداکثر 45 دقیقه است. پس از 45 دقیقه متهم باید 30 دقیقه استراحت کند و در هر روز تنها سه بار می‌توانیم از متهم بازجویی کنیم نه بیش‌تر.»
وی با تاکید بر حفظ شخصیت متهم در برابر مقام قضایی، عنوان کرد: «گزینش افراد خشن و گرفتار ناراحتی عصبی برای بازجویی ممنوع است. اگر هم‌کاری متهم در مرحله‌ی بازجویی وجود نداشته باشد دادرسی از مسیر طبیعی خود خارج می‌شود.»
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا، تفهیم اتهام را مهم‌ترین موضوعی دانست که شاید حقوق دفاعی متهم در مورد آن تضییع شود و گفت: «تفهیم اتهام استارت دادرسی‌های جزایی است. دادرسی‌هایی جزایی از زمان تفهیم اتهام شروع می‌شود. قبل از آن حق نداریم از متهم سوال کنیم.»
آخوندی ادامه داد: «وقتی می‌گوییم تفهیم اتهام، در کشور ما سه رکن به‌ذهن متبادر می‌شود. اول تذکر به‌این‌که متهم مواظب اظهارات خود باشد، دوم توضیح موضوع اتهام و سوم توضیح دلایل آن است. مجموعه‌ی این سه رکن را تفهیم اتهام می‌گوییم.»
وی با اشاره به‌این‌که حق داشتن وکیل‌مدافع از سوی متهم وجود دارد گفت: «وقتی به‌متهم تفهیم اتهام و دلایل می‌کنیم در واقع تفهیم می‌کنیم که حق انتخاب وکیل داری و می‌توانی تا حضور او از صحبت‌کردن خودداری کنی. اما این حق در قانون ما وجود ندارد. در تحقیقات مقدماتی وکیل نقش مهم و سازنده‌ای ایفا نمی‌کند. در واقع تماشاگر است. متهم می‌تواند هم‌راه وکیل بیاید و بنشیند ولی جواب‌ها را باید خود متهم بدهد.»
این استاد برجسته‌ی حقوق جزا، با بیان این‌که جرایم امنیتی در قانون محدودیت‌هایی دارد افزود: «مراجع قضایی ما از جرایم امنیتی تفسیر موسع می‌کنند. در این جرم شرکت وکیل‌مدافع باید با اجازه‌ی مقام قضایی باشد. اما بسیاری از مقامات قضایی سخت‌گیرند و به‌نحوی تفسیر می‌کنند که وکلا نمی‌توانند حضور داشته باشند.»
آخوندی اضافه کرد: «تحقیقات مقدماتی باید غیرعلنی باشد. یکی دیگر از مواردی‌که در تفهیم اتهام باید برای متهم بازگو کنیم حق سکوت است.»
وی درباره‌ی مرحله‌ی بازجویی از متهم عنوان کرد: «بازجویی از متهم مشکل‌ترین کار قضایی است. انشای رای کار ساده‌ای است اما بازجویی از متهم یعنی پی‌بردن به‌یک امر با سوال و جواب. بازجویی از متهم یک هنر است و بازجو باید شم آن‌را داشته باشد که به‌اندازه‌ی کافی از متهم سوال بپرسد.»
وی ادامه داد: «قانون‌گذار برای بازجویی از متهم مقررات خاصی بیان کرده و دست مقامات را باز گذاشته است. بازجو می‌تواند صدها و هزاران سوال از متهم بپرسد. اما سوال باید صریح و شفاف باشد. متهم باید بفهمد که از او چه سوالی می‌کنیم. برخی از بازجویان سوالات را به‌نحوی مطرح می‌کنند که متهم نمی‌فهمد. سوالات باید مفید باشد و به‌نتیجه برسد. در واقع قانون‌گذار در عین آزاد گذاشتن مقام قضایی برای سوال‌کردن تصریح می‌کند سوال غیرمفید نکن.»
آخوندی در ادامه گفت: «در قوانین ما خوش‌بختانه به‌موجب اعلامیه جهانی حقوق بشر، کنوانسیون حقوق مدنی و سیاسی، قانون اساسی، قانون آیین دادرسی کیفری، قانون مجازات اسلامی و قانون حقوق شهروندی شکنجه ممنوع شده است، اما در این زمینه نیاز به‌فرهنگ‌سازی نیز وجود دارد.»
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
