فضای مجازی دنیای وسیع و پیچیده‌ای است که گروه‌ها و افراد مختلف با گرایش‌ها باورها و اعتقادات گوناگون در آن زندگی می‌کنند. واژه «زندگی» در این فضا به اشتباه به کار نرفته است چرا که این دنیا توامان و همگام بادنیای واقعی و شاید بیشتر بر وجود آدمی و باورهایش اثر می‌گذارد. فضای مجازی مکانی است که فرد می‌تواند فعالیت‌های دنیای واقعی خود را وارد کند.
آقا یا خانم حق‌پرست در وبلاگ خود خط خطی‌های ذهن می‌نویسد: «از خصویات بارز این فضا بی‌مکانی و بی‌زمانی است. از بین رفتن فاصله مکانی و افزایش بی‌سابقه توان انسان‌ها برای مبادله و مراوده با یکدیگر فرایند هویت یابی جمعی افراد را دگرگون کرده‌است.
نمودی از این نوع زندگی در وبلاگ‌ها قابل مشاهده است. وبلاگ امروزبه مثابه رسانه متکثر فردی مورد قبول واقع شده است.
اصطلاح وبلاگ برای نخستین بار در سال 1997 مطرح شد. اما وبلاگ‌های واقعی از اواسط دهه 1990 به میدان آمدند و به آنها در آن هنگام ژورنال‌های آنلاین (Online Journals) می‌گفتند.
شکوفایی وبلاگ‌ها از پایان سال 1999 شروع شد و بعد از سال 2001 بود که رسانه‌های سنتی چاپی از وجود آنها مطلع شدند و به این ترتیب بود که نخستین پژوهش‌ها درباره وبلاگ‌ها در علم روزنامه‌نگاری صورت گرفت.
محتوای وبلاگ‌های اولیه شامل: مجموعه‌ای از لینک‌ها و توضیحات متناسب با علاقه نویسنده بود. سپس وبلاگهایی که جنبه دفترچه خاطرات شخصی داشت به وجود آمد و در ادامه نیز شاهد وبلاگهایی تخصصی در زمینه‌های گوناگون همچون: نجوم، روزنامه‌نگاری، مذهبی، سیاسی و… بودیم.
تقسیم‌بندی‌های متفاوتی برای وبلاگ‌ها وجود دارد مثلاً به لحاظ محتوا که آنها را به 3 دسته تقسیم می‌کنند: گروهی به بیان افکار و دیدگاه‌های شخصی نویسنده از طریق نگارش مقاله و یادداشت می‌پردازند.
برخی به بیان موضوعات تخصصی در زمینه‌های گوناگون: مذهبی، سیاسی، هنری، علمی و… می‌پردازند که می‌تواند به صورت گروهی اداره شود. اما وبلاگ‌ها به لحاظ قالب هم بدین صورت تقسیم‌بندی می‌شوند: تصویری (photoblog) ویدیویی (videoblog) و صوتی (Aadioblog).
اصطلاح وبلاگ برای نخستین بار در سال 1997 مطرح شد. اما وبلاگ‌های واقعی از اواسط دهه 1990 به میدان آمدند و به آنها در آن هنگام ژورنال‌های آنلاین می‌گفتند.
خریدن بلاگر (بزرگترین سرویس وبلاگی) توسط گوگل (بزرگترین موتور جست‌وجوی اینترنتی) از مهم‌ترین دلایل اهمیت وبلاگ‌ها در جهان امروز است، ضمن این که در حال حاضر هر جا رسانه‌های رسمی مثل: رادیو، تلویزیون، مطبوعات و خبرگزاری‌ها حضور نداشته باشند این وبلاگ‌ها هستند که می‌توانند کار اطلاع رسانی را انجام دهند. از جمله وبلاگ معروف «سلام پکس» که در جریان جنگ دوم آمریکا و عراق در سال 2003 به عنوان مهم‌ترین منبع خبری، حتی برای بزرگترین خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های دنیا، در خصوص وضعیت شهر بغداد در آمده بود. و یا وبلاگ سرباز معلمی که در روستایی کوچکی در جنوب ایران مشغول به تدریس بود.
وبلاگ‌ها به دلیل سهولت ساخت و استفاده از آنها و همچنین زبان ساده‌ای که دارند به قشر خاصی از جامعه محدود نیستند یعنی از رییس جمهوری گرفته تا حتی فروشنده یک فروشگاه می‌توانند نویسنده وبلاگ باشند.اما شاید مهم‌ترین ویژگی وبلاگ‌ها را بتوان رهایی آنها از محدودیت و قید و بند سانسور دانست. هر رویداد تا پیش از انتشار توسط رسانه‌ها (مطبوعات و رادیو و تلویزیون) تحت تأثیر عوامل مختلف درون سازمانی شامل:
1 – سیاست‌های خبری آن رسانه
2 – تأثیر ارزش‌های اجتماعی، سیاسی، مذهبی و فرهنگی و… هر جامعه بر آن رسانه
3 – باورها و اعتقادات شخصی خود خبرنگار
4 – مسایل فنی مثل: کمبود جا در مطبوعات و دقت در رادیو و تلویزیون و بدون سازمانی شامل:
1 – محدودیت‌های قانونی 2 – اعمال نفوذ اشخاص حقیقی و حقوقی 3- اعمال نفوذ صاحبان آگهی 4- تأثیر گروه‌های فشار 5- مخاطبان 6- منابع خبری (روابط عمومی سازمان‌های مختلف و خبرگزاری‌ها) قرار می‌گیرد.
بنابر این هرگز خبری که نهایتاً به اطلاع مردم می‌رسد بازتاب کامل واقعیت نیست اما وبلاگ‌ها چون تحت تأثیر این عوامل نیستند (مگر باورها و اعتقادات شخصی خود نویسنده) و به‌علاوه نویسندگان آنها می‌توانند هویت خود را پنهان نگهدارند، سانسور در آنها جایی ندارد، بنابر این نه تنها باعث تخلیه روانی و آرامش روحی نویسندگانشان می‌شوند بلکه در کل با تکثیر دیدگاه‌ها باعث افزایش تفاوت‌ها و سؤال‌ها و رشد هویت‌های فردی می‌شوند.
اما از سوی دیگر به دلیل آزادی بیان بی‌حد و مرزی که دارند بعضاً مطالبشان بسیار بی‌پروا و بی توجه به منافع ملی و مصالح ملی است و به همین خاطر گاهی نمی‌توان چندان به صحت نوشته‌های آنها اطمینان داشت.
از دیگر ویژگی‌های مهم وبلاگ‌ها سرعت بالای به روز شدن اخبار است که حتی از رادیو هم بیشتر است مثلاً وقتی حدود ساعت 5 صبح 14 دسامبر 2003 خبر دستگیری صدام اعلام شد و مهم‌ترین روزنامه‌های آمریکا در بهترین حالت 10 ساعت بعد با انتشار ویژه‌نامه‌ای این خبر را منتشر کردند در حالی که وبلاگ‌ها و روزنامه‌های الکترونیکی به صورت لحظه به لحظه به انتشار تازه‌ترین اخبار و تصاویر پرداخته بودند.
تاریخچه وبلاگ نویسی در ایران به 16 شهریور 1380 باز می گردد.روزی که سلمان جریری اولین وبلاگ فارسی را بر سوی صفحه اینترنت قرار داد.
البته وبلاگ‌ها این مزیت مضاف را هم دارند که می‌توانند از طریق لینک‌های متعدد، اطلاعات بیشتری در خصوص موضوع و زمینه کاری خود در اختیار مخاطبانشان قرار دهند.آخرین نکته قابل ذکر در این زمینه این است که وبلاگ‌ها می‌توانند به صورت منفرد یا بعضاً هماهنگ با هم از طریق تمرکز روی موضوعی خاص نقش مؤثری در جلب توجه و تحریک افکار عمومی داشته باشند.
تاریخچه وبلاگ نویسی در ایران به 16 شهریور 1380 باز می گردد.روزی که سلمان جریری اولین وبلاگ فارسی را بر سوی صفحه اینترنت قرار داد. مقاله درخشان با معرفی سیستم رایگان وبلاگ نویسی بلاگر نقطه عطفی در تاریخ وبلاگ نویسی ایران بود.
شاید روزی بلاگر _ آن هم به زبان انگلیسی _ برای داشتن یک صفحه از معدود راه های ممکن بود ولی امروزه دیگر گرفتن وبلاگ برای یک فارسی زبان و ایرانی،با وجود سایت های پرشین بلاگ ، بلاگفا و … بسیار ساده است.
بعد از گذشت یک سال از تاریخ اولین وبلاگ آمار وبلاگ های فارسی زبان از مرز 15000 نیز گذشت و بعد از مدتی به جایی رسید که در دنیای وبلاگ بعد از زبان های انگلیسی،پرتقالی و لهستانی،زبان فارسی قرار گرفت.از کنار رتبه چهارم زبان در وبلاگ نویسی برای ایرانی ها-آن هم با این وضعیت دسترسی به اینترنت- به راحتی نمی توان گذشت.
عوامل موثر بر رشد وبلاگ نویسی در ایران را می توان به دو دسته تقسیم بندی کرد:
1. ویژگی هایی که” فضای وبلاگ “دارد
2. ویژگی هایی که به خصوصیات مردم ایران و شرایط اجتماعی و فرهنگی باز می گردد.
ابتدا این فرضیه مطرح شد که دلیل این تعداد بالای وبلاگ نویسی به دلیل نبودن آزادی بیان است و موضوع به سیاست مرتبط شد، ولی با انجام تحقیقاتی به مرور زمان روشن شد وبلاگ های ایرانی بیشتر از آن که سیاسی باشند جنبه اجتماعی و بیان خاطرات شخصی و … دارند.
طبق تحقیقی که ضیایی پرور(1384)به روش تحلیل محتوا 100 وبلاگ انجام داده است سندی بر این حرف است.
وبلاگ‌نویسی میل به گفت‌وگو دارد و این ویژگی نهفته فرهنگ ایرانی را که گفت‌وگویی بودن است و در ادب فارسی،مستتر و در فرهنگ مذهبی و عارفانه ما هم هست،می‌تواند به گونه‌ای بازتولید کند.»
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
