اردوان طاهری / رادیو کوچه
پنج روز تا گشایش رسمی چهل و هشتمین دوره‌ی جشن‌واره‌ی فیلم وین باقی‌مانده است. امشب فرصت را غنیمت می‌شماریم و هم‌راه با هم به سینماهای «ویناله» (Viennale) سرک می‌کشیم، سینماهایی که میزبان فیلم‌های شرکت‌کننده در این دوره‌ی جشن‌واره‌ی فیلم وین هستند. با خودم گفتم، بد نیست تا جشن‌واره آغاز نشده، کمی با حال و هوای سالن‌های سینمای وین و «ویناله» آشنا بشویم. اردوان طاهری هستم، خبرنگار ویژه‌ی رادیو کوچه در چهل‌و‌هشتمین دوره‌ی جشن‌واره‌ی فیلم وین، «ویناله».
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
فرصت را غنیمت می‌شماریم و هم‌راه با هم به سینماهای ویناله (Viennale) سرک می‌کشیم
سینمای مترو (Metro Kino)
از کنار اپرای وین (Wiener Staatsoper) قدم‌زنان وارد «خیابان کرتنر» (Kärntner Straße) می‌شویم و پس از گذر از تقاطع «خیابان فیلارمونیک» (Philharmonikerstraße)، کوچه‌ی سوم، دست راست، به « کوچه‌ی یوهانس» (Johannesgasse) مشهور وارد می‌شویم. در پلاک چهار این کوچه، در فاصله‌ی پنج دقیقه از اپرای وین، «سینمای مترو» (Metro Kino) در کنار کنسرواتوار معروف وین (Konservatorium Wien) خودنمایی می‌کند. «مترو» یک از سینماهای زیبا و سنتی وین است که از تابستان سال ۲۰۰۲ در اختیار «آرشیو فیلم اتریش» (Filmarchiv Austria) قرار دارد. این سالن زیبا که از دهه‌ی ۱۹۲۰ به عنوان سالن تئاتر و سینما، یکی از مهم‌ترین مراکز نمایشی و سینمایی وین بوده است، هم‌کار و هم‌راه جشن‌واره‌ی فیلم وین، امسال نیز میزبان تماشاگران مشتاق «ویناله» است.
سینمای گارتن‌باو (Gartenbaukino)
دوباره به طرف اپرا باز می‌گردیم و از مقابل ساختمان با شکوه آن، بر «تراموا»ی شماره‌ی دو سوار و در ایست‌گاه دوم، «وای‌بورگ گاسه» (Weihburggasse) پیاده می‌شویم. در کم‌تر از سه دقیقه به «سینمای گارتن‌باو» (Gartenbaukino) در شماره‌ی ۱۲ خیابان «پارک رینگ» (Parkring) در منطقه‌ی یک شهر وین می‌رسیم؛ یعنی همان‌جایی که میزبان نشست خبری «ویناله» در سه‌شنبه‌ی گذشته، ۱۲ اکتبر ۲۰۱۰ بود. این سالن قدیمی، از سال ۱۹۶۰ تا به امروز، به عنوان یکی از خاطره‌انگیزترین سالن‌های سینمای وین در میان وینی‌های قدیمی مشهور است. سینمای «گارتن‌باو» با ۷۳۶ صندلی، آخرین سینمای بزرگ تک سالنی و کلاسیک وین است. آن‌چه این سالن کهن را ماندگار کرده، شهرت آن در اکران اولیه یا همان «پرمیره» (Premiere) فیلم‌های تازه تولید شده است. ناگفته نماند که در ساعت ۱۹:۳۰ پنج‌شنبه، ۲۱ اکتبر، «ویناله» با اکران فیلم فرانسوی «انسان‌ها و خدایان» (Des hommes et des dieux) ساخته‌ی «گزاویه بووآ» (Xavier Beauvois) در همین سینما، به طور رسمی گشایش خواهد یافت.
سینمای اورانیا (Urania)
دو ایست‌گاه آن طرف‌تر، با همان «تراموا»ی شماره‌ی دو، به «میدان یولیوس راب» (Julius-Raab-Platz) می‌رسیم. اکنون مقابل سینمای مشهور «اورانیا» (Urania) واقع در قطعه‌ی شماره‌ی یک خیابان «اورانیا» ایستاده‌ایم. سومین سینمایی که «ویناله» را در آن تماشا خواهیم کرد. مجموعه‌ی «اورانیا» در سال ۱۹۱۰ به عنوان «خانه‌ی آموزش ملی» هم راه با یک رصدخانه توسط «قیصر فرانتس یوزف» (Kaiser Franz Joseph) گشایش یافت. ساخت این بنا در سال ۱۹۰۹، به شیوه‌ی «یوگند استیل» (Jugendstil) یا همان «ار نوو» (Art Nouveau)، بر اساس نقشه‌ای از «ماکس فابیانی» (Max Fabiani)، معمار اتریشی – ایتالیایی آغاز شد. «فابیانی» شاگرد «اتو واگنر» (Otto Wagner)، معمار و شهرساز مشهور اتریشی بود. «اورانیا» از دهه‌ی ۱۹۲۰ به عنوان مهم‌ترین مرکز راهبردی سینمای فرهنگی اروپای مرکزی محسوب شد. در هشتم ژوئن ۱۹۲۸ نخستین فیلم کوتاه غیر اتریشی در این سینما اکران شد. شاید همین سابقه‌ای باشد برای این که بدانیم چرا «اورانیا» هم از جمله سینماهای «ویناله» است.
سینمای شهر (Stadtkino)
با «تراموا»ی شماره‌ی دو، راهی را که آمده‌ایم تا «میدان شوارتسن‌برگ» (Schwarzenbergplatz) که سه ایست‌گاه بیش‌تر نیست، باز می‌گردیم. از آن‌جا پیاده به طرف «سینمای شهر» (Stadtkino) واقع در شماره هفت تا هشت خیابان «شوارتسن‌برگ پلتس» (Schwarzenbergplatz) می‌رویم. این سینما که به عنوان یکی دیگر از سینماهای سنتی و قدیمی در منطقه‌ی سه شهر وین قرار دارد، در سال ۱۹۱۶ با نام «سینمای شوارتسن‌برگ» (Schwarzenbergkino) افتتاح شد. از سال ۱۹۸۱ و در پی بازسازی ساختمان و تجهیزات، نام آن به «سینمای شهر» (Stadtkino) تغییر یافت. این سینما نیز یکی از قدیمی‌ترین سینماهای هنری (Filmkunstkino) و محل اکران فیلم‌های فیلم‌سازان مؤلف (Autorenfilm) در شهر وین و میزبان دیگر «ویناله» است.
سینمای خانه هنرمندان (Künstlerhaus Kino)
از «سینمای شهر» (Stadtkino) که بیرون می‌آییم، به طرف راست و در جهت شمال غربی پیش می‌رویم تا در تقاطع «خیابان لوترینگ» (Lothringerstraße) به چپ می‌پیچیم و پس از گذشتن از ساختمان «انجمن موسیقی» (Musikverein) به «خیابان آکادمی» (Akademiestraße) می‌رسیم. ساختمان شماره‌ی ۱۳ همان «سینمای خانه‌ی هنرمندان» (Künstlerhaus Kino) است. این سینما یکی از آخرین سینماهای مستقل شهر وین است که در یک فضای هنری قرار گرفته است. اساس گشایش این سینما به زمانی بازمی‌گردد که انجمن هنرمندان، طی جلسه‌ای لزوم ایجاد محلی برای فیلم‌های هنری را تصویب کرد. در سال ۱۹۴۷ با هم‌کاری هنرمندان عضو خانه، سالنی به عنوان نمایش‌گاه افتتاح شد. این سینما از همان آغاز، به عنوان محلی برای اکران فیلم‌های پیشتاز (Avantgardefilm) و تجربی (Experimentalfilm) معروف شد و امروز نیز در هم‌کاری با «ویناله»، محلی است برای گردهم‌آیی اهالی و دوست‌داران سینما.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
