پویا / واحد ترجمه / رادیو کوچه
در صحراهای استرالیا، تیم‌های مختلف از سراسر جهان، در حال بهبود بخشیدن حمل‌و‌نقل با استفاده از انرژی خورشیدی هستند. آفتاب بر آسفالت بزرگ‌راه استرالیایی می‌تابد. بزرگ‌راهی که در برابر «یان ویلم فن خنت» Jan Willem Van) (Gent دانش‌جوی سال چهارم طراحی‌صنعتی در شرکت‌های «دلفت» (Delft) هلند امتداد یافته است. او سوار خودروی خورشیدی تیم خود به‌نام «نونا فایو» (Nuna5) می‌شود. کابین فقط کمی بزرگ‌تر از خود او است و درب آن به‌راحتی مانند کاسکتی بزرگ بالای سرش بسته می‌شود. فن خنت و نونا فایو به‌هم‌راه هم تنها در یک جهت حرکت خواهند کرد، به‌سوی خط پایان رقابت‌های «گلوبال گرین» ( Global Green) که 3000 کیلومتر آن طرف‌تر در« آدلاید» ( Adelaide) قرار دارد.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
32 تیم از سراسر جهان، شامل ایالات متحده، آلمان، ژاپن و استرالیا، اکتبر گذشته در «داروین» ( Darwin ) واقع در شمال استرالیا جمع شدند، جایی که مشهور‌ترین مسابقه‌ی اتومبیل‌های خورشیدی جهان برگزار می‌شود. به‌عنوان راننده‌ی شرکت کنندهی هلندی، او مدافع میراثی گران‌بها است، هلند قهرمان چهار دوره‌ی قبلی بوده است. با گرم شدن هوا، رانندگان ماشین‌ها را روشن می‌کنند. فن خنت فرمان را در دست می‌گیرد. ناگهان «اینفینیوم» (Infinium)، ماشینی که توسط دانش‌جویان شرکت‌های «میشیگان» طراحی و ساخته شده است به‌سرعت از کنارشان رد می‌شود اما مرد هلندی هم‌چنان صبورانه منتظر است. به شمارش معکوس تیم پشتیبان از طریق گوشی ارتباطی‌اش گوش می‌دهد، تیم پشتیبان در یک دست‌گاه ون نزدیک وی مستقر است. سرانجام پدال گاز را فشار می‌دهد و مسابقه را در منطقه‌های کویری با سرعت 90 کیلومتر بر ساعت شروع می‌کند. مدت زیادی طول نمی‌کشد تا به شرکت کنندهی آمریکایی برسد که پشت ون تیم پشتیان شرکت‌های میشیگان در حال ویراژ دادن است.
شرکت‌کنندگان می‌بایست فاصله‌ی بین داروین «واقع در قسمت بالایی نقشه» تا آدلاید «پایین نقشه» را در کوتاه‌ترین زمان ممکن طی کنند. اگرچه آزمایشات فراگیری قبل از مسابقات روی خودروها انجام می‌شود اما تعداد زیادی از آن‌ها در طول مسابقه هم‌چنان به انجام تعمیرات نیازمند هستند.
فن خنت به آسمان صاف نگاه می‌کند. این نشانه‌ی خوبی است، ظرفیت جذب سلول‌های خورشیدی در مقدار حداکثر خواهد بود. او دستوراتی را از طریق گوشی دریافت می‌کند، «سرعت را کم کن، سرعت را کم کن» و وقتی که موقعیت مناسب فرا می‌رسد «سبقت بگیر» و مرد هلندی سریع‌تر می‌راند.
وقتی که سرعت سنج حدودن 100 کیلومتر در ساعت را نشان می‌دهد، فن خنت از اینفینیوم که در سمت راست‌اش است، سبقت می‌گیرد. در حالی که دیگر کسی پیش رویش نیست سرعت را کم می‌کند و با آرامش بیش‌تر به راه ادامه می‌دهد تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. شرکت کنندهی ژاپنی، «توکای چلنجر» (Tokai Challenger) از شرکت‌های توکای هم‌چنان پیش‌تاز رقابت است.
سرعتی برگرفته از خورشید هر تیم شامل دانش‌جویانی است که ماه‌ها وقت صرف طراحی خودروشان کرده‌اند. در حالی که هدف اصلی از برگزاری مسابقه توسعه و ترویج استفاده از تکنولوژی خورشیدی است، دانش‌جویان و مربیان‌شان روی هدفی فوری‌تر متمرکز شده‌اند، به پایان رساندن مسابقه در کوتاه‌ترین زمان ممکن. کلید این هدف یافتن تناسب درستی است میان تکنولوژی سلول‌های خورشیدی، طراحی اتومبیل و رانندگی استرتژیک.
«مایک درور» (Mike Drewer) ، سخن‌گوی رقابت‌های «گلوبال‌گرین»، می‌گوید که از زمان شروع این رقابت‌های دوسالانه در سال 1987 بهره‌وری اتومبیل‌ها افزایش چشم‌گیری داشته و این افزایش مدیون پیشرفتهای حاصل شده در زمینه سلول‌های خورشیدی، موتورهای برقی و قدرت باتری‌ها است. سرعت خودروها نیز متناسب با این پیشرفت‌ها بهبود یافته است.
پیشرفتهای حاصل شده توسط دانش‌جویان بیش‌تر در زمینه‌ی کم‌مصرف شدن خودروها خود را نمایان می‌کند. درور می‌گوید: «خودروهای خورشیدی به این زودی‌ها بخشی از زندگی روزمره ما نخواهند شد. با تکنولوژی موجود تاکنون تنها اتومبیل‌های هیبریدی و الکتریکی روانه‌ی بازار شده‌اند.»
«صفحه سولار 4»که توضیحی در خصوص عکس «صفحه‌ی سولار3 می‌دهد» بر خلاف سایر خودروها، بیاوکروزر آلمانی مانند اتومبیل‌های عادی است که پنل‌های خورشیدی را دور تا دور آن چسبانیده‌اند.
خودرویی برای مردم عادی در حالی که همه‌ی تیم‌ها امیدوارند تا با استفاده از سرعت برنده‌ی مسابقه شوند، تیم آلمانی شیوه‌ی دیگری در پیش گرفته است. دانش‌جویان شرکت‌های بوخوم تصمیم گرفته‌اند تا خودرویی خورشیدی بسازند که به لحاظ تئوریک مناسب مصرف روزمره باشد. دلیل‌شان؟ «اشتفان اسپایکالسکی» (Stefan Spychalski) سخن‌گوی تیم آلمانی می‌گوید: «می‌خواهیم اثبات کنیم که ساختن خودروی برقی‌ای ایمن با سلول‌های خورشیدی روی سقف امکان‌پذیر است.» نتیجه‌ی این تفکر «بیاوکروزر» (BO criuser) است که ظاهری کاملن متفاوت از سایر همتایانش دارد، طراحی مدور آن بر خلاف مدل توپ پینگ‌پنگ که در سایر خودروها به‌کار گرفته شده است و چهار چرخه بودن آن گواه این مدعا است. سایر خودروها سه چرخ دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد سریع‌تر حرکت کنند اما اسپایکالسکی مدعی است که چهار چرخ برای ترافیک‌های روزمره مناسب‌تر است و سر پیچ‌ها این مسئله کاملن محسوس است.
اگرچه «بی‌او کروزر» در پایان رتبه‌ی دوازدهم را در میان 25 شرکت‌کننده کسب کرد اما توانست جایزه‌ی طراحی «سولار چلنج» ( Solar Challenge) را از آن خود کند.
در حالی‌که رویای ساخت اتومبیل خورشیدی مناسب برای زندگی روزمره هم‌چنان در شرکت‌های بوخوم پابرجا است، دولت «نوردرهاین- وستفالن» (Nordrhein – Westfalen) و شرکت‌های محلی از ساخت «بی‌اومبیل» (BOmobile) حمایت کرده‌اند. بی‌اومبیل آخرین اتومبیل طراحی شده در این شرکت‌هایی است که مسوولان شرکت‌های امیدوارند به‌زودی در شرایط ترافیک روزانه آن را تست کنند. این خودرو درب‌هایی مثل خودروهای عادی دارد و با ظرفیت حمل دو نفر و صندوق عقبی کوچک. اسپایکالسکی می‌گوید «خودرویی کم‌مصرف برای کمک به حفظ محیط زیست، این ایده‌ای بود که طراحی خودرو بر اساس آن شروع شد.»
آزمایش نهایی خودروها در جاده پیشینه مسابقات «گلوبال گرین» به سال 1982 برمی‌گردد زمانی که ماجراجوی دانمارکی، «هانس تولستراپ» (Hans Tholstrup)، با اتومبیل خورشیدی که خود آن‌را ساخته بود دور استرالیا سفر کرد. پنج‌سال بعد تلاش‌ها پیش‌تازانه‌ی او منجر به برگزاری اولین دوره‌ی مسابقات «جهانی سولار» (World Solar Challenge ) شد که از آن زمان مورد توجه قرار گرفت. موضوع مسابقه ساده بود، ساختن اتومبیلی که بتواند تنها با اتکا به انرژی خورشید فاصله‌ی بین داروین تا آدلاید را در کم‌ترین زمان ممکن طی کند.
از آن زمان، این مسابقه زمین‌های برای آزمایش تمام جنبه‌های طراحی اتومبیل‌های خورشیدی را فراهم کرده است، از آیرودینامیک گرفته تا مقاومت چرخش محور و استفاده‌ی موثر از انرژی آفتاب. در دوره‌های اولیه برگزاری این مسابقات ژاپنی‌ها و آمریکایی‌ها با تکیه بر صنایع اتومبیل‌سازی خود حاکمان این رقابت‌ها بودند. اروپایی‌ها و استرالیایی‌ها بعدها خود را مطرح کردند.
در سال 2009 تیم هلندی نتوانست از مقام قهرمانی خود دفاع کند اما توانست مقام چشم‌گیر نایب قهرمانی را کسب کند. توکای چلنجر «شرکت کنندهی ژاپنی» برنده‌ی مسابقه شد که در زمان 29 ساعت و 49 دقیقه با سرعت متوسطی معادل 100.54 کیلومتر بر ساعت مسابقه را به پایان رساند.
آقای درور می‌گوید که برنده شدن در مسابقه راهی ساده دارد، «تیمی که معمولن بیش‌ترین انگیزه را برای یافتن و توسعه‌ی تکنولوژی دارد زودتر از خط پایان می‌گذرد.» بعد از پیروزی ژاپنی‌ها در سال 2009 او انتظار دارد تا تیم‌های اروپایی و آمریکا بازگشت قدرت‌مندان‌های را در سال 2011 داشته باشند.
او می‌گوید: «شما نمی‌توانید پیش‌بینی کنید که پیشرفتهای جدیدی تا آن زمان حاصل خواهد شد اما مطمئن باشید که آن‌ها با یافته‌هایی جدید باز می‌گردند.»
برگرفته از مجله‌ی دیسکاوری
نوشته‌ی ساسکیا بویتلار
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
