جواد لگزیان/ رادیوکوچه
بنابر سنگنوشته داریوش بزرگ، در دوران هخامنشی، خوجیا (Khavjiaa یا به پارسی باستان خشترهپاو) نام استان خوزستان بودهاست ،سرزمینی دوستداشتنی و زیبا که از دورزمان تاریخ تا کنون دیاری ایرانی با فرهنگی پویا و شکوفا بودهاست.
نگارش کتاب «تاریخ خوزستان» علاوه بر نقد و بررسی کتاب «تاریخ پانصدساله خوزستان کسروی» پژوهشی در باب پانصدسال تاریخ مردم عرب خوزستان است که به قلم محققی محلی گردآوری شدهاست.
«عبدالنبی قیم» در این کتاب کوشیدهاست تا تاریخ را از ناسیونالیسم بیمنطق رهایی بخشد و با نگاهی همه جانبه از اتحاد و یگانگی همهی ایرانیان سرزمین خوزستان بگوید.
این کتاب تاریخی در 5 فصل تنظیم شدهاست که فصل نخست آن به نگاهی به کتابهای تألیف شده درباره تاریخ خوزستان اختصاصدارد. فصل دوم به آشنایی با احمد کسروی، فصل سوم به مشعشیان، فصل چهارم بنیکعب و فصل پایانی کتاب به آلبوکاسب میپردازد.
از نکات مهمی که قیم به آن پرداختهاست توجه به زمینههای سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی در تحلیل هرپدیده تاریخی است بطوریکه برای مثال به دقت شرایط بروز جنبش مشعشعیان و دلایل خاص موضعگیریهای رادیکال مذهبی از جانب آنان و یا استفاده شبههناک آنان از علوم غریبه را با توجه به زمینههای اجتماعی آن بررسی میشود تا توهمات خوشایند ذهن تاریخ پنداشته نشود و دروغ بهجای حقیقت بر سریر ننشیند.
با همین روی کرداست که تئوری توطئه و دشنامگویی در روایت عبدالنبی قیم راه ندارد و به جای پیشداوریهای رنگارنگ بهطور مستقیم با تاریخ روبرو میشویم.
انصاف را هم باید گام مهم دیگری در تاریخنگاری قیم دانست که برای مثال در بررسی قوانین تنبیهی مشعشعیان این قوانین را هم در بستر خود مطالعه میکند یعنی در جامعه فقیر ،عقبمانده و خشن سده هشتم ونهم تا از شعارهای مرسوم ذهنهای ایدئولوژیزده در امان باشد.
رعایت شان پیشکسوتی کسروی و درنظرداشتن این احتمال که شاید او به بعضی مدارک دسترسی نداشته، جلوهای ناب از رعایت اخلاق در نقد نویسی است که کیمیای زمان و زمانه ما است.
پانصدسال تاریخ خوزستان ( و نقد کتاب تاریخ پانصد ساله خوزستان تالیف: احمد کسروی)
نوشتهی عبدالنبی قیم در512 صفحه و با قیمت 9500تومان منتشر شدهاست.
کتابی برای مطالعه پانصد سال تاریخ خوزستان و یادگیری روایت تاریخ با انصاف و بیدشنام.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»