کیومرث/ تاجیکستان/ رادیو کوچه
کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان یک نهاد رسمی پشتیبان از زبان تاجیکی با تهیه فهرست نامهای فارسی یا ایرانی قدیم میخواهد مردم را ترغیب کند، تا به فرزندان خود اسم فارسی بگذارند. در حالی که در ده سال گذشته در تاجیکستان مردم به فرزندان خود بیشتر نامهایی را که ریشه عربی دارند و در میان عام به عنوان «نام اسلامی» نیز معروف است، انتخاب میکنند.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
اداره ثبت احوال شهروندان در تاجیکستان میگوید: «ساکنان برای فرزندان خود حالا بیش از همه نامهای «محمد»، «ابوبکر»، «عبداله»، «عایشه» و «عمر» را میگذارند.» یک ساکن جوان تاجیکستان میگوید: «او را در اول والدانش «شاهرخ» نامگذاری کردند، ولی بعدن با مشورت دوستان نام خود را به «محمد» تبدیل داد.
همینطور، اکنون صف آنهایی که برای فرزندان خود نامهای «جمشید»، «کیومرث»، «گردآفرید»، «طهماسب» را بگذارند، خلیی کم اندر کماند.
روحانیان تاجیک نیز بارها در ارایه موعظههای خود به مردم تاکید کردند، که بهتر است، برای فرزندان نامها را از کتابهای اسلامی انتخاب کنند. «حاجی میرزا» یک روحانی معروف در تاجیکستان که در قسمت جنوب کشور مسجد جامع را امامتی میکند، میگوید: «منظور آنها به این وسیله منع نامهای فارسی نبود.»
پروفسور «دادی خدای سیمالدین»، رییس کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان، یک نهاد پشتیبان از زبان تاجیک مطمئن است که با نشر فهرست نامهای فارسی میتوان این نامها را دوباره در میان مردم زنده کرد.
همینطور، اکنون صف آنهایی که برای فرزندان خود نامهای «جمشید»، «کیومرث»، «گردآفرید»، «طهماسب» را بگذارند، خلیی کم اندر کماند
پروفسور «سیمالدین» میگوید: «در این فهرست نامهای برای فرهنگ تاجیک بیگانه و نامهای که از دو جز عبارت بوده، یک جز آن از زبان دیگر وارد شده است که جا نگرفتهاند که به باوری او به برخورد منفی ساکنان روبهرو نخواهد آمد.
اما «ظفر صوفی» سردبیر نشریه سیاسی «آزادگان» که هفته یک بار در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان منتشر میشود، مطمئن است که فعلن به این شکل پیش راه نامگذاری اسلامی در کشور را گرفتن مشکل است. وی افزود: «بهترین راه به نظر میرسد که راه میانه است. یعنی راه انتخاب گذاشتن برای مردم. خود ساکنان باید از روی دیدگاه، اعتقاد و سنتهایی که دارند، نام بگذارند.»
با این حال، جانبداران و مخالفان نامهای فارسی و عربی در تاجیکستان کم نیستند. هر کدام آنها به نوبه خود دلیلی هم دارند که چرا میخواهند باید نام فارسی و یا عربی در تاجیکستان رایج باشد.
در همین حال، طرح قانون «مسوولیت والدین» در تاجیکستان برای بررسی مردم پیشنهاد شده است که باید والدان به فرزندان خود با در نظرگیری ارزشهای ملی نامهای مناسب بگذارند.
منظور از چنین تاکید در طرح قانون این است که ساکنان تاجیکستان پس از مستقلیت کشور در بیست سال اخیر برابر تماشای سریالهای مکزیکی، فیلمهای آمریکایی و هندی به فرزندان خود نامهای قهرمانهای این فیلمها را هم گذاشتهاند، که به فرهگ تاجیکان بیگانه است. برای مثال، حالا در تاجیکستان نامهای «لینده»، «ماریا»، «شاهرخ خان» ، «سیم ران» و غیره را میتوان واخورد.
با این وجود، در تاجیکستان کم کسی را پیدا کرد که به فرزند خود از کتابها نام بجوید. مثلن، اگر فرزند در روز عید یا جشنی تولد شود، «عیدی گل» یا «عیدی بیک» میگذارند. چنین است که حالا در فرهنگ نامگذاری تاجیکستان نام «گیلاس»، «انار» و «انگور» را میتوان پیدا کرد.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»