سیمین/ رادیو کوچه
simin@koochehmail.com
اگر دارای فرزند باشید یا با کودکان سروکار داشته باشید به طور قطع به این پرسش از جانب آنان برخورد کردید که: «من چه طور به دنیا اومدم یا از کجا متولد شدم؟» یا پرسشهایی از این قبیل که به طور معمول والدین در پاسخدادن به آنها دچار تردید میشوند.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
در دوران پیش از مدرسه، کودکان علاقهمند به کشف بسیاری از مسایل بوده و اطلاعات بسیاری را در مورد محیط اطراف خود میآموزند. پرسشهایی مانند «بچهها از کجا میآیند؟» از سوالهای معمول کودکان در این مرحله است که بسیاری از والدین ناآگاه را پریشان میکند.
اما باید دانست که این گونه پرسشها برخلاف ظاهر تخصصی و جنسی خود در محتوا تفاوتی با سایر سوالهای کودکان مانند پرسش در مورد منبع باران و رنگ آبی آسمان ندارند. و ارایه پاسخهای مبهم و گفتن این مطلب که: «تو خیلی کوچکتر از آن هستی که این چیزها را بفهمی» کودکان را ناچار میکند که این سوالها را برای خودشان نگه دارند و از تولد تصورات عجیب و غریب برای خود بسازند.
کودکان در این سن در مورد جنسیت خود کنجکاو هستند و بازیهایشان تاحدودی رنگ و بوی جنسیت را به خود میگیرد. در سن سه سالگی اغلب بچهها از تفاوتهای آناتومیک هر دو جنس آگاه بوده و شکلهای مربوط به هر جنس را تقریبن میشناسند. «دکتر بازی» یکی از بازیهای معمول کودکان در این سنین است که کنجکاوی آنها را در مورد جنسیت آشکار میسازد. جستجو و سوال در مورد محلی که بچه از آن متولد میشود نیز از مسایلی است که ذهن این کودکان را به خود مشغول داشته و گاه موجب سردرگمی آنها میشود.
سوالهای جنسی کودکان اغلب از حدود سنین سه تا پنج سالگی آغاز میشوند. آنها نیازمند اطلاعات صحیح هستند و پرسشهای خود را تا رسیدن به جواب قطعی و به بهانههای مختلف تکرار میکنند.
اما به طور معمول والدین ناآگاه در این مورد به دوشیوه برخورد میکنند: یا جوابی به سوالها نمیدهند یا ذهن کودک را با انبوه اطلاعات پر میکنند.
اما دو قاعده کلی برای ارایه اطلاعات جنسی و یا اطلاعاتی در مورد مرگ، طلاق و موردهایی از این دست وجود دارد:
1 ـ کشف و درک آنچه بچهها میدانند و نحوه نگرش آنها
2 ـ صداقت در بیان مطلب
گرچه پدر ومادرها در بسیاری از موارد نمیتوانند اطلاعات دقیقی به بچهها بدهند ولی میتوانند ذهن آنها را از تصور و فکر غلط رها کنند.
برای مثال در مورد تولد بچه، اغلب کودکان فکر میکنند بچه از خوردن چیزی توسط مادر وبزرگ شدن آن در شکم مادر ایجاد میشود. وقتی والدین اطلاعات درستی به او بدهند این تصور غلط در ذهن آنها از بین خواهد رفت.
باید توجه داشت وقتی بچهها پرسشی دارند تنها باید پاسخ همان سوال را داد. بهترین زمان برای آموزش مسایل جنسی به کودک، زمانی است که خود او سوالی را میپرسد
بسیاری از اطلاعات و آگاهیهای ارایه شده توسط والدین ممکن است توسط بچهها فراموش شده و بدرستی درک نشوند. اما مهم است که در طول سالهای رشد درک او از این مسایل نیز افزایش یافته و به ارایه اطلاعات صحیح عادت کند. برای مثال گرچه یادگرفتن نامهای آناتومیک دستگاه تناسلی برای بسیاری از کودکان دشوار است، اما زمینهای را برای دریافت اطلاعات صحیح بعدی فراهم مینماید و یا فهم این نکته که به دنیا آمدن بچه ربطی به خوردن و گوارش ندارد ولی از جایی نزدیک به محل دفع رخ میدهد ( اما نه از محل ادرار کردن و دفع مدفوع ) خیال او را تاحدودی آسوده میکند.
باید توجه داشت وقتی بچهها پرسشی دارند تنها باید پاسخ همان سوال را داد. بهترین زمان برای آموزش مسایل جنسی به کودک، زمانی است که خود او سوالی را میپرسد.
پاسخ دادن به سوالهای کودکان با صداقت و همدلی، یکی از راههای عشق ورزیدن و احترام گذاشتن به آنان است.
کمتر کودکی قبل از هشت سالگی از مسایل جنسی سر در میآورد اما والدین باید همواره سعی کنند هنگام بحث در مورد موضوعات جنسی، احساسات، عواطف، عشق و ارزشهای اخلاقی را نیز دخیل کنند. ترکیب این مفاهیم با صراحت و صداقت به کودکان کمک میکند تا هنگامی که بزرگ شدند در مورد رفتار جنسی خود خویشتندار و دارای قضاوت صحیح باشند.
اگرچه کودکان خردسال به طور معمول توضیحات ساده را به آسانی میپذیرند، کودکان بزرگتر از پنج یا شش سال، اغلب با یک ابراز تعجب به نخستین شنیدههایشان درباره مسایل جنسی واکنش نشان میدهند.
این علامت آشکار و بسیار خوبی است که کودک نمیتواند جزئیات بیشتری را تحمل کند، بنابراین موضوع صحبت را عوض کنید و دفعه بعد رویکرد دیگری را امتحان کنید.
منبع
سلامت
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
Avideh Motmaen-Far
Excellent Simin jan! The worst thing to say to children is lies.