کیومرث/ دفتر تاجیکستان/ رادیو کوچه
پلس تاجیکستان در ده مسجد پنج وقته در شهر «دوشنبه»، پایتخت این کشور را قفل زده، 30 مرد ریشدار را بازداشت و بازپرسی کرده است.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
«شهرت شادیف»، خبرنگار آژانس خبری محلی تاجیکستان، که در قطار افراد ریشدار بوده است، گفته که تنها پس از وارد کار شدن وکیل دفایش او را آزاد کردهاند.
مقامات تاجیکستان از افزایش مردان ریشدار نگرانند و حتا وزیر کشور نیز خواسته، که شهروندان صورت یا چهره خود را آن چنانی، که در شناسنامه یا اسناداشان هست، نگاه بدارند.
در مقایسه به چارسال پیش در جامعه تاجیکستان مردان ریشدار و زنان حجابپوش زیاد مشاهده میشوند و کارشناسان این همه را به اسلامیشوی تاجیکستانی، که هفتاد سال در پهنا حکمت دینزدای شوروی بود، بستگی میدهند.
اما بحث مقامات با ریشداران در حالی است، که پلس یکباره به در ده مسجد پنج وقته محلات مختلف پایتخت تاجیکستان هم قفلزده به امامهای این مساجد امر داده است، که از خواندن نماز در این عبادتگاهها خودداری کنند.
ساکنان حالا در این مساجد نمیتوانند نماز بگذارند، زیرا بر اساس امر پلس در صورت نمازگذاری مجازات خواهند شد. آنها مجبورند برای ادای عبادت خود به مساجدی بروند، که از منزل زیست آنها صدها متر دورتر واقع است.
«ملا دولت مرزایف»، امام یکی از مساجدی است، که مقامات عبادت در آنجا را ممنوع کردهاند. وی به سن هفتاد رسیده و مسیر سه کلامتر را طی میکند، تا نماز خود را در مسجد و با اشتراک مردم زیادی انجام بدهد.
ملا دولت میگوید: «مقامات مسجد آنها را تنها به دلیل این که ثبت نام رسمی ندارد قفل زدهاند».
«مولان مختاروف»، «موعاون» رهبر کمته امور دین تاجیکستان بسته شوی مساجد پنج وقته در محلات مختلف دوشنبه را تقصیر این نهاد نمیداند. بلکه میگوید، مسوولان این مساجد برای ثبتنام عبادتگاه خود کندی کرده، به این نهاد اسناد کامل را پیشنهاد نکردهاند.
تاجیکستان بر اساس قانون اساسی این کشور دموکراسی و دنیوی است.اما بیشتر از نود درصد ساکنانش از دین اسلام پیروی میکنند. خود شخص اول تاجیکستان هم بارها در منبرها داخل و خاریج از اسلام پشتبانی کرده است.
در سال 2008 دولت تاجیکستان از 1310 امین سالروز امام ابوالحنفه، که اکثر کل ساکنان مسلمان تاجیکستان پیرو مذهب او هستند تجلل کرد و به سردی مناسبت دولت با دین خاتـمه داد.
ولی با گذشت یک سال دولت تاجیکستان قانون نو آزادی وجدان و سازمانها مذهبی را به تصویب رساند، که بر اساس آن باید همه سازمانهای مذهبی مساجد، کلسا و کنشت از قید رسمی دولتی گذرند.
در طول یک سال در تاجیکستان حدود 3 هزار مسجد پنج وقته و 267 مسجد جامیع ثبتنام شدهاند. ولی هنوز دهها مسجد و مدارس دینی در انتظار ثبتنام رسمی نشستهاند، که دولت به اکثر آنها پاسخ منفی داده است. چنین ثبتنام رسمی برای سازمانها مذهبی غیراسلامی هم چندان به منفعت نبود. در پی چنین ثبتنام 9 سازمان مذهبی غیراسلامی نتوانستند از قید رسمی بگذرند و به فعالیتهای دینی خود ادامه بدهند. از جمله تنها کنیسه یهدییان در تاجیکستان هم تا هنوز نتوانسته است خودرا ثبتنام رسمی بکند.
با اینحال، کارشناسان به مشکلی، که اکنون میان دولت و دینداران به وجود آمده است، از دو زاویه نگاه میافکنند.
«عبدالقیوم قیوم زاد»، «تهللگر» تاجیک میگوید: «اولن اینکه دولت در انتخابات آخر پارلمانی تاجیکستان در ماه فیوریه سال 2010 ملادی از اشتراک و رایدهی مردم به جانبداری حزب نهضت اسلامی تنها حزب رسمی دینی در تاجیکستان در هراس افتاد و بعدن میخواهد با چنین شیوهکار خودرا از همکاران کشورهای غربی نشان بدهد، که مبارزه با تروریسم را از اولویتها کار خود میدانند.»
حالا جامعه مدنی تاجیکستان میخواهد به پارلمان تاجیکستان پیشنهاد کند، که قانون آزادی وجدان و سازمانها مذهبی تجدد نظر شود. تا مناسبت دولت با دینداران به نرمش شده اسلام معتدل در تاجیکستان را نگاه دارد، نه این که کشور را به یک صحنه اسلام افراطگرا تبدل بدهد.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»