رادیو کوچه
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
1908 میلادی- «لو داویدوویچ لاندائو» (Lev Davidovich Landau) فیزیکدان یهودیتبار شوروی در چنین روزی به دنیا آمد. او خدمات باارزشی در مباحث مختلف فیزیک نظری انجام داده است. از جمله کارهای این فیزیکدان میتوان، به تئوری کوانتومی دیامغناطیس، نظریه ابرمیعان و نظریه گذار فاز درجه دو، نظریه گینزبورگ-لانداو در ابررسانایی، اصطکاک لانداو در نظریه پلاسما و همچنین قطب لانداو در الکترودینامیک کوانتوم اشاره کرد. از لئو لانداو، به خاطر کارهای باارزشش، در مورد ابرمیعان، سال ۱۹۶۲ با جایزه نوبل فیزیک قدردانی شد.
1905 میلادی- «یکشنبه خونین» نامی است که به کشتار مردم توسط گارد سلطنتی در پترزبورگ روسیه داده شده است. در آن روز چند هزار نفر از کارگران اعتصابی روسیه برای تقدیم عریضهای به تزار در تظاهراتی آرام و با خواندن سرودهای مذهبی به سمت کاخ او حرکت کردند. واقعه یکشنبه خونین 22 ژانویه باعث شد تا توهمی که بسیاری از مردم فرودست روسیه نسبت به تزار داشته و به او به چشم پدری مهربان نگاه میکردند از بین رفته و جای خود را به درگیری رو در رو میان مردم و حکومت تزاری بدهد. متعاقب یکشنبه خونین فعالیتهای مبارزاتی در روسیه شدت گرفت که به انقلاب 1905 روسیه انجامید.
در این عریضه درخواستهایی همچون بهبود شرایط کار، دستمزدهای عادلانهتر و کاهش ساعات کار به هشت ساعت و نیز پایان دادن به جنگ روسیه و ژاپن و نیز اعمال حق رای عمومی مطرح شده بود. پیشزمینه این تظاهرات به یک ماه قبل از آن مربوط میشود یعنی زمانی که 80000 نفر در مسکو دست به اعتصاب زده و پایتخت از برق و روزنامه محروم شده بود.
سازماندهنده این تظاهرات کشیشی به نام «گاپون»(Georgiy Apollonovich Gapon) بود که به بهبود وضعیت کارگران علاقهمندی نشان میداد.
1322 میلادی- «خسرو گلسرخی»، شاعر و نویسندهی مارکسیست ایرانی به دنیا آمد. او به همراه عدهای دیگر از روشنفکران همنسل خویش که برخی از آنان از سازمان چریکهای فدایی خلق ایران (سازمانی معتقد به جنگ مسلحانه با حکومت محمدرضا پهلوی شاه وقت ایران) بودند، پشتیبانی میکردند، هرچند ارتباط مستقیمی با این سازمان نداشتند، به اتهام توطئه برای آسیبرساندن به اعضای خانواده سلطنتی، در سال ۱۳۵۱ دستگیر شدند. گلسرخی و چند تن از متهمان، اتهامات را در دادگاه نظامی نپذیرفتند. گلسرخی ۳۰ ساله و دانشیان در سال ۱۳۵۲ اعدام شدند. نحوه دفاعیات و نهایتن اعدام گلسرخی، ستایش و محبوبیت بسیاری در سطح جامعه برای او به ارمغان آورد.
گرچه در زمان خود او اشعارش بهصورت کتاب چاپ نشدند، پس از مرگ گلسرخی چندین کتاب مختلف در بزرگداشت او و ازجمله مجموعه اشعارش به چاپ رسیدند.
1918 میلادی- در چنین روزی اکراین از شوروی جدا شد. اکراین از کشورهای اروپای شرقی است. این کشور از شرق با روسیه، در شمال با بلاروس، از غرب با لهستان، اسلواکی و مجارستان، از جنوب شرقی با رومانی و مولداوی هممرز است و در جنوب آن دریای سیاه و دریای آزوف قرار دارد و پایخت آن شهر «کییف» و زبان رسمی آن اوکراینی و بیشتر مردم به زبان روسی صحبت میکنند و دین رسمی این کشور مسیحیت است.
نوع حکومت اوکراین جمهوری بوده که از ۲۴ استان تشکیل شده است و دارای یک بخش خودمختار (کریمه) نیز هست.
نظام سیاسی اوکراین، جمهوری ترکیب شده نیمهپارلمانی، نیمه ریاست جمهوری است که در آن قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضاییه مستقل هستند و رییس جمهوری در یک انتخابات عمومی برای ۵ سال به عنوان رییس دولت انتخاب میشود.
در رتبهبندی سازمان جهانی گردشگری، اوکراین از نظر تعداد گردشگران جایگاه هشتم را به خود اختصاص داده است. همچنین عجایب هفتگانه اوکراین از اصلیترین جاذبههای گردشگری این کشور هستند که از هفت بنای تاریخی و فرهنگی تشکیل شده است و شهرهای مهم توریستی آن شبه جزیره «کریمه»، «کییف» و «خارکف» هستند.
1666 میلادی- «شاهجهان» پنجمین امپراتور تیموری (گورکانی) هند درگذشت. وی در سال 1592 متولد شده بود. شاهجهان بود که عمارت «تاج محل» را به یادبود همسرش ارجمندبانو (ممتاز محل) ساخت. شاهجهان دوبار تلاش به تصرف قندهار کرده بود که از ارتش ایران شکست خورد. شکست سال 1653 او آن چنان سخت بود که اندیشه تعرض به قلمرو ایران را از سر بیرون کرد. وی پس از جهانگیر، اکبر، همایون و بابر امپراتور هند شده بود. حکومت تیموریان بر هند از 1526 تا 1857 طول کشید و از این سال، پادشاه انگلستان امپراتور هند اعلام شده بود که از جانب خود تا سال 1947 نایبالسلطنه به دهلی میفرستاد.
طراح عمارت تاج محل که در ژانویه سال 1653 میلادی تکمیل شد «استاد عیسا» معمار بزرگ ایرانی بود. استاد عیسا برای ساختن این عمارت باشکوه دهها معمار و تزیینکار را از ایران (عمدتن از شهرهای اصفهان، کرمان و شیراز) به هند برده بود. بیشتر تزیینکاران از شیراز بودند. قسمتی از سنگهای مرمر این عمارت از ایران به محل حمل شده بود.
1997 میلادی- بانو «مادلین آلبرایت» (Madeleine Albright) وزیر امور خارجه دولت واشنگتن شد. وی که پانزدهم ماه مه 1937 در شهر پراک (جمهوری چک) و در یک خانواده یهودی به دنیا آمده نخستین زنی بوده که وزیر امور خارجه ایالات متحده شده است.
1517 میلادی- قاهره پایتخت مصر، به تصرف نیروهای عثمانی درآمد و از آن پس، مصر قرنها وابسته به دولت اسلامبول (استانبول) بود. این شهر در کرانه رود نیل و در شمال مصر واقع شده است، در همسایگی غربی آن شهر باستانی جیزا و گورستان قدیمی ممفیس و اهرام ثلاثه وجود دارد.
——————————————–
برخی از رویدادهای دیگر
1324 خورشیدی- تاسیس جمهوری «کردستان» به رهبریت «قاضی محمد» در شهر مهاباد ایران .
1836 میلادی- «آندره آمپر» فیزیکدان فرانسوی که واحد سنجش جریان برق به نام او (آمپر) گذارده شده، درگذشت. وی در زمینه برق، آهنربا و حوزههای مغناطیسی تجربهی بسیاری به دست آورده بود.
1946 میلادی- سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا )( C.I.A) تاسیس شد.
1992 میلادی- «علی امینی» سیاستمدار قدیمی و نخست وزیر پیشین ایران در فرانسه درگذشت.
1331 خورشیدی- دکتر «مصدق»رییس دولت وقت دستور تاسیس فوری سازمان بیمههای اجتماعی کارگران را در ایران که از ابتکارهای وی به منظور تامین رفاه عمومی به شمار میرود، صادر کرد.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»