کیومرث/ دفتر تاجیکستان/ رادیو کوچه
«آزادگان»
این نشریه تصویب سند درخواست ۲۰۳ میلیون دالر قرض از چین در پارلمان تاجیکستان را به بررسی گرفته است. نشریه می‌نویسد، «سندی که از طرف وزیر مالیه تاجیکستان «سفرعلی نجم‌الدین‌اف» معرفی شد، مهر و امضا نداشت.» وکیلان پارلمان تنها با تکیه به قول وزیر مالیه که گویا رییس جمهوری از این سند آگاهی دارد، آن را به تصویب رسانده‌اند. اما رییس پارلمان تاجیکستان به وزیر مالیه کشور هشدار داده، که از این به بعد اسناد بدون امضا و مهر را به پارلمان پیشنهاد نکند. زیرا به گفته او در صورت تصویب چنین اسناد بی‌امضا و مهر، وزارت و اداره‌ها می‌توانند به آن تغییر و اصلاح وارد کرده، به نفع خود استفاده کنند.
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
این در حالی است، که بار نزدیک ۲ میلیارد دالر قرض به گردن تاجیکستان است. قسمت بیش‌تر این قرض‌ها را دولت چین برای بنیاد شاه‌راه‌ها، خط بلندشدت نیروی برق و ساختمان نقب در شمال و جنوب تاجیکستان داده است. در این قطار از ایران هم نام برده می‌شود، که ساختمان نقب «استقلال» در گردنه «انزاب»، شمال شهر دوشنبه، و ساختمان نیروگاه برق آبی «سنگتوده-۲» را سرمایه‌گذاری کرده است. «صندوق بین‌المللی پول» می‌گوید در حال حاضر وام‌های بیرونی تاجیکستان حدود ۴۰ درصد مجموع محصولات ناخالص ملی این کشور برابر است.
«نگاه»
از سرنوشت یک گروه مهاجران کاری تاجیک قصه کرده است، که از سوی شرکت محلی «تاجیک اویه تور» برای کار به روسیه رفته، ولی با دو دست خالی به وطن بازگشته‌اند. این مهاجران گفته‌اند، شرکت «تاجیک اویه تور» که آن‌ها را رسمن به شهر «ارکتسک» روسیه گسیل کرده بود، دیگر از وضع آن‌ها نپرسیده و در مورد بازگشت‌شان نیز کمک نکرده است. «امام علی زیایف» مهاجر تاجیک به «نگاه» گفته است، آن‌ها ماه نوامبر سال ۲۰۱۰ به روسیه رفته‌اند.
به گفته وی شرکت «تاجیک اویه تور» برای آن‌ها در یک ماه حدود 1000 دالر حق مزد وعده داده است. اما به نقل «کمال‌الدین یعقوب‌اف»، آن‌ها در وضع مشکل قرار داشته، از طرف کارفرمایان روس مورد تحقیر قرار گرفته بودند. وی از آن شکایت کرده است، که کارفرمایان روس نه تنها مبلغ، بلکه نان و چای کافی نیز برای‌شان نداده‌اند. همه ساله هزارها ساکن تاجیکستان برای مهاجرت کاری به روسیه می‌روند و قسمت اصلی آن‌ها در این کشور به کارهای ساختمانی می‌پردازند.
«پیکان»
در هجدهمین سال‌روز تاسیس «ارتش ملی تاجیکستان» از صاحب‌نظران پرسیده است، که در هیت ارتش این کشور بیش‌تر کی‌ها خدمت می‌کنند. «مهدی صابر» کارشناس تاجیک گفته، که «در حال حاضر نزدیک ۹۰ درصد سربازان تاجیک فرزند افراد کم‌بضاعتند.» به نظر «نورعلی دولت» تاجیکستان تنها از کم‌بضاعتان نیست، باید فرزند افراد دارا و منصب‌دار هم باید در صف ارتش کشور خدمت بکنند. «دولت عثمان» گفته است، «تا هنوز خدمت در صف ارتش هم‌چون یک افتخار شناخته نشده است.» ارتش ملی تاجیکستان هجده سال قبل از این، در اوج جنگ شهروندی تاسیس یافته است. برعکس جماهیر دیگر شوروی، که تانک و توپ زیادی را به میراث برده‌اند، تاجیکستان بی‌نصیب مانده، ارتش خود را از صفر تشکل کرده است. مقامات می‌گویند حالا ارتش تاجیکستان برای مقابله با هر‌گونه نیروی مخالف آماده است. ولی سال گذشته در منطقه شرق کشور در یک درگیری نیروهای دولت با مخالفان مسلح ۲۸ سرباز وزارت دفاع کشته شدند.
«فرژ»
راه‌های پربرف و پرخطر دوشنبه-خجند را، که جنوب و شمال کشور را به هم می پیوندد، به تصور کشیده است. این مطلب در حالی نشر شده، که تنها در یک هفته گذشته بر اثر لغزش در این مسیر یک ماشن به دریا سرازیر و شش تن کشته شدند. «فرژ» می‌نویسد، با وجود آن‌که راه «دوشنبه-خجند» را حالا شرکتی با نام «آی ار اس» به دوش خود گرفته، برای گذشتن از این راه از رانندگان مبلغ می‌ستاند، ولی توان تازه کردن راه از برف‌ها را نداشته است. در نتیجه، به نوشته این نشریه، حدود ۲۰۰ ماشین در راه‌های بلندکوه بند مانده، مسافران در وضعیت ناگوار قرار دارند. هر سال در فصل زمستان و برابر باریدن برف در راه‌های مناطق بلندکوه کشور آمد و رفت ماشین‌ها مشکل می‌شود. در این فصل بر اثر ریزش بهمن و یا لغزش چرخ ماشن ده‌ها نفر کشته می‌شوند.
«امروز نیوس»
نامه دیگری از افشاگری‌های «ویکیلیکس» در‌باره گفت‌وگو سفیر سابق آمریکا در دوشنبه «رچارد هاگلند» با وزیر سابق امور خارجی تاجیکستان «تلبک نظراف» را چاپ کرده است. همان‌گونه که نشریه می‌نویسد، در این گفت‌وگوی سفیر و وزیر موضوع هم‌کاری‌های «تاشکند و موسکو» نیز بررسی شده است. سابق وزیر امور خارجی تاجیکستان از نزدیکی روسیه و ازبکستان نگرانی کرده، گفته است، این دو جانب در یک‌جایگی می‌توانند در مقابل منافع دوشنبه صدا بلند بکنند.
در این صحبت خود سابق وزیر امور خارجی تاجیکستان از «اتحاد اروپا» هم انتقاد کرده است، که به گفته او، نتوانسته است تحریمات خود علیه ازبکستان را به‌طور ضروری راه‌اندازی کند. قبل از این، «ویکیلیکس» نامه محرمانه دیپلمات‌های آمریکایی در‌باره گفت‌وگوی آن‌ها با «همراه‌خوان ظریفی» سابق سفیر تاجیکستان در آمریکا، «محی‌الدین کبیری» سابق معاون رییس حزب نهضت اسلامی، «عبداله نظراف» سابق معاون رییس کمیته امنیت ملی را نشر کرده بود.
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
