در تاریخ ۳۳ ساله جمهوری اسلامی سید محمد خاتمی، میرحسین موسوی و اخیرن محمود احمدی‌نژاد به بنی صدر تشبیه شده‌اند، حال سوال این است که آیا واقعیتی در این قیاس وجود دارد و این‌که رابطه بین بنی‌صدر و خمینی دقیقن به چه صورت بوده است؟
فایل صوتی را از اینجا بشنوید
متن کامل نامه به شرح زیر است:
بسمه تعالى
معروض می‌دارد:
از جمله نوارها، نوارى است که در آن گوینده می‌گوید باید نگذاشت بنىصدر در هیچ زمینهاى موفق بشود تا بتوان ظرف شش ماه مجلس را در مقابل او قرار داد و مجبور به‌استعفایش کرد. اگر ظرف این مدت استعفا نکرد، باید او را ترور نمود(1).
و وقتى درست دقت بشود هر قدمى که برداشته میشود مانعى می‌تراشند که بى‌نتیجه شود. موارد را می‌آورم:
1- ارتش:
وقتى این جانب عهدهدار مسولیت شدم، شیرازه ارتش از هم پاشیده بود. روحیه یاس حاکم گشته بود و هر روز در پادگان‌ها تظاهرات بود (۲). از دلایل بسیار بر درستى این امر می‌گذرم و استناد میکنم به فرمایش خود شما در پیام روز اول سال که دیگر نمی‌توانید این وضع را در ارتش تحمل کنید. چرا آن‌طور شده بود، از دلایل دیگر که بگذریم به‌این دلیل اساسى که می‌خواستند مشکل ارتش را از راه تغییر اشخاص حل کنند حال آن‌که مشکل ارتش بدون ایجاد روحیه و تجدید سازمان ممکن نیست. با ایجاد روحیه، گنبد را بازگرداندم و در کردستان نیز ارتش را از رخوت بیرون آوردم و تا امروز ۴۰۰ کشته و ۱۰۰۰ زخمى داده است. اما بلافاصله شروع شد. خدمت رسیدند و نوشته‌اى گرفتند که در ارتش تفتیش کنید و هفته‌اى یک گزارش بدهید. در کجاى دنیا و در کدام تاریخ ارتش می‌تواند با این‌گونه اظهار علنى سوظن برسر پا بماند؟
چطور ارتش از فرماندهانى فرمان ببرد که این‌طور طرف بى‌اعتمادى قرار گرفتهاند؟ رهبر باید از طریق فرماندهان خود گزارش دریافت کند و اگر بازرسى را لازم میبیند بطور مخفى اینکار را بکند وقتى علنى شد بازرسى ممکن نمی‌شود چون همه می‌دانند چگونه خود را از بازرسان مخفى کنند. تنها نتیجه اینکار بهم ریختگى میشود.
براى اطمینان از ارتش باید سازمان آن را دگرگون کرد و اگر بگذارند اینکار زود انجام میگیرد و توطئه کودتا غیر ممکن میشود و کارآیى ارتش به حداکثر می‌رسد. صحبت زیاد است محض نمونه این مختصر عرض شد.
2- مجلس:
میآیند خدمت شما که از شما گفته و نوشته بگیرند که… و به‌عرض می‌رسانند که من می‌خواهم مجلس تضعیف بشود. داستان مصدق و مجلس را پیش میکشند و… حال آن‌که کاملن عکس حقیقت را می‌گویند و جاى تاسف است که توجه نمی‌فرمایید. عد‌ه‌اى با دین را مامور بفرمایید تحقیق کنند و به شما گزارش صحیح بدهند بلکه معلوم بشود من مجلس قوى می‌خواهم و آن‌ها که خوابهاى آشفته براى ایران دیدهاند، مجلس ضعیف می‌خواهند تا هم‌واره جلو چشم مردم وسیله مایوس کردن مردم از این جمهورى بشود.
عرض شد باید به تقلبات انتخاباتى رسیدگى شود فرمودید صحیح است اما بدون این‌که صبر شود و نتیجه تحقیق معلوم شود، آمدند و از شما امریه گرفتند و دور دوم را شروع کردند، نتیجه این‌که بیش از شش میلیون نفر شرکت نکردند. باتوجه به‌این‌که ۱۹۰ نماینده در دور دوم معین می‌شوند و آن‌هم با اکثریت نسبى این مجلس معرف یک هفتم مردم ایران بیشتر نمی‌شود. این مجلس ضعیف است یا قوى؟ اینها چون مرض خودپرستى دارند هر حرفى را در رابطه با شخص رییس جمهور تعبیر و تفسیر میکنند. حال آن که اگر مقصود نجات کشور نبود و مقصود قدرتطلبى بود از این مجلس بهتر نمی‌شد. در همه جاى دنیا در انتخابات مجلس بیش‌ترین راى دهندگان شرکت میکنند. اگر گروه گرایى نشده بود و سعى میکردیم آزادى واقعى انتخابات را به‌وجود میآوردیم، مجلس قوى به‌وجود می‌آمد. در حال حاضر اوضاع کشور آن‌قدر بحرانى است که مجلس ضعیف دردى را دوا نکند. باید مجلس تقویت بشود و یکى از راههاى تقویت آن این است که محل زد و بندها نشود آن‌طور که آن شخص در نوار گفته است نخواهد رییس جمهورى را تابع خود کند و هر روز در آن کش‌مکش شود. این مجلس اگر بخواهد اسباب دست افرادى بشود که می‌خواهند به‌هر قیمت قدرت را قبضه کنند، حتمن وسیله تشدید بحران میشود و قطعن سرنوشت انقلاب و ایران را به‌خطر می‌اندازد (3).
3- گروگان‌ها:
لابد مطالب نوار را به‌عرض رساندهاند. جاى کمال تاسف است ما ملتى را در ازا ۵۰ نفر گروگان امریکا بکنیم و آن گروگان‌ها را به «برگ برنده» برضد رییس جمهورى تبدیل کنیم. کسى (که) دوبار به وزارت خارجه امریکا نامه اعتذار نوشته است امروز دم از محاکمه آن‌ها میزند و برابر خبر موثق امریکایىها سه گروه را مامور قتل گروگان‌ها کردهاند اگر براى امریکایی‌ها آزادى اینها این‌قدر اهمیت دارد چرا گروههاى تروریست را مامور قتل آن‌ها میکند. حیف نیست که ما کار اصلى را که استقلال واقعى کشور است رها کنیم و با استفاده از گروگان‌ها در داخل بازى قدرت بکنیم؟ (4)
4- اقتصاد
با آن‌که کشور در محاصره اقتصادى است، با تلاش شبانه‌روزى خود و تنى چند از مسولان مخصوصن آقاى نوبرى و آقاى صراف، چرخ اقتصاد را به‌حرکت درآوردیم و هر روز تظاهرات بی‌کاران در همه شهرها بود، مدتى است قطع شده است. اما تا دیدند در این زمینه توفیقى به‌دست آمده است، فورن یادشان آمد که باید ثروت‌ها را بطور مساوى تقسیم کرد و شب و روز مشغولند بلکه دوباره چرخ‌ها را از حرکت بیاندازند(5).
5- امنیت و قضا
به‌خدا این همه خشونت در خور یک حکومت فاشیستى نیست چه رسد به یک حکومت اسلامى دیروز که از سفر بازگشتم ۳۰ محکوم به‌اعدام یا اعدام شده‌اند و یا منتظر اعدام هستند. با این میزان خشونت جامعه هم‌گرایى پیدا نمى‌کند و جو سنگینتر میشود. غالب محکومان به‌ناحق محکوم می‌شوند (6). در خوزستان از راه اجراى یک طرح و با تشویق و دل‌گرمى دادن به نظامیان و ژاندارم و سپاه ایجاد هم‌کارى میان آن‌ها و ایجاد امید میان مردم بسیار محروم عرب، امروز یک‌ماه و نیم است که دیگر اتفاقى نیافتاده اما قطع دارم که به‌زودى با عناصرى که در سپاه دارند، به‌خدمت می‌رسند و حرف‌هایى برضد ارتش و ژاندارمرى می‌گویند و دوباره هم‌کارى اینها را از بین میبرند و بى نظمى و عدم امنیت را دوباره رواج می‌دهند.
حرف زیاد است، امید من بعد از خدا به‌این بود که آقا اعتماد دارید و در امور اقلن، قبلن صحت و سقم هر مطلب را از من می‌پرسید. من براى مقام داوطلب ریاست جمهورى نشدم وضع را سخت دیدم خود را به آتش انداختم بلکه وضیعت را نجات بدهم اینک هم در صفحه جداگانه استعفا خود را مینویسم خدمت شما باشد هر وقت دیدید مصلحت کشور است بفرمایید منتشر کنند و تا وقتى اعتماد هست اجازه نفرمایید گروه بازان قدرت‌پرست مانع کارها بشوند. در شبانه روز چهار ساعت استراحت ندارم لازم ترور نیست با این کار کشنده و جنگ اعصاب شش ماه نمی‌کشد که از پا در میآیم. وضع بغایت سخت است هر اندازه امید ایجاد میکنم، فورن تبدیل به یاس میکنند.
ابوالحسن بنى صدر
۱۳۵۹/۳/۱
……………………………….
توضیح:
1- نوارها، نوارهای معروف سخنان حسن آیت هستند. در این نوارها، او گفته بود: در طرح تعطیل دانشگاهها، بنى صدر توانست بر موج سوار شود. این بار، طرحى تهیه کردهایم که پدر بنى صدر هم حریف نمی‌شود.
2- بنابر گزارش‌هاى فرماندهان سه نیرو، میزان آمادگى نیروى زمینى صفر درصد و میزان آمادگى نیروى هوایى ده‌درصد و میزان آمادگى نیروى دریایى بیست‌درصد بود. نخستین کار، رساندن آمادگى سه نیرو به حداکثر بود. با وجود این‌که به‌طور مرتب کارشکنى می‌شد، تغییر سازمان ارتش از استبدادى به مردم سالار و بالا بردن میزان آمادگى آن، مانع از سقوط ایران به‌هنگام حمله عراق شد. توجه به این امر که در کردستان، پیش از حمله عراق، به تحریک رژیم صدام، جنگ را به‌راه انداخته بودند، بسیار مهم است.
3- گزارش‌هاى هیات‌هاى بازرسى از وقوع تقلبهاى بسیار حکایت مىکردند. آن زمان، آقاى خمینى گفته بود: همین مجلس خوب است!
امروز که واقعیت از پرده بیرون افتاده و آقاى هاشمى رفسنجانى در عبور از بحران، با صراحت مىنویسد (نامه ۲۸ بهمن ۱۳۵۸ بهشتی، موسوی اردبیلی، خامنه‌ای، باهنر و هاشمی رفسنجانی به خمینی): «احتمال این‌که روال موجود مانع تشکیل مجلس شورای اسلامی احتمالی گردد که جناب‌عالی بدان دل بسته‌اید و امیدوارید بتواند نارسایی‌ها و کمبودهای رییس جمهور را جبران کند، قابل توجه و تکلیف آور است» که همان بازنوشتن «امام به ما فرمود شما سعی کنید مجلس را دردست بگیرید» است.
و امروز که کودتاى خرداد ۶۰ وقوع یافته است و باز آقاى هاشمى رفسنجانى در عبور از بحران مىنویسد: «امام فرمودند زودتر مجلس در مورد آقای بنی صدر تصمیم بگیرد» (یادداشت دوشنبه ۲۵ خرداد ۶۰، صفحه ۱۵۶) و امروز که بر همگان روشن است که ملاتاریا مجلس دست نشانده بى‌اختیار مىخواهد، هم اهمیت تاکید بنى صدر بر استقلال و توان‌مندى مجلس بر مردم آشکار مىشود و هم مسلم مىگردد که نزاع میان مجلس و رییس جمهورى نبوده، بلکه نزاع میان استبدادیان (خط سید ضیاء) با آن‌ها بود که بنابر اصل استقلال و آزادى، مجلس نماینده واقعى مردم و مستقل مىخواستند.
4- ماجراى سازش برسر گروگان‌ها تازه شروع شده بود. همان‌طور که در نامه آمده است، آن زمان، معلوم بود که ملاتاریا در کار استفاده از گروگان‌ها براى تصرف قدرت است. نقد از «مطالب نوار»، نوار صحبت‌هاى آقاى محمد حسین بهشتى خطاب به محارم خود بوده است. در این نوار گفته بود: از گروگان‌ها باید مثل یک آتو برضد بنى صدر و کارتر استفاده کرد
این نوار، رییس جمهورى و هم‌کاران او را هشیار کرد تا از نزدیک مراقب سازش پنهانى برسر گروگان‌ها باشند. زیرا آتو کردن گروگان‌ها برضد کارتر، تنها یک راه داشت و آن سازش با رقیب کارتر برسر گروگان‌ها بود. و آتو کردنش برضد بنى صدر به کودتا میسر مىشد. در عمل نیز، سازش پنهانى با گروه ریگان – بوش موجب شکست کارتر در انتخابات ریاست جمهورى شد و در پى آن، کودتاى خرداد ۶۰ واقع گشت.
در نامه اشاره به کسى است که دو بار نامه پوزش خواهى به وزارت خارجه امریکا نوشته است و امروز که ایران گیتىها شناخته شده‌اند، مواضع آن روزشان درباب گروگان‌ها به ایرانیان پند مىآموزد که با رویدادهاى سیاسى که در ابهام انجام مىگیرند (گروگان‌گیرى یکى از مهم‌ترین این‌گونه رویدادها است) نباید موافقت کرد.
5- اشاره است به سخنان آقاى بهشتى. لازم به یادآورى است که از جمله نخستین برخوردها با رهبرى حزب جمهورى اسلامى، به خاطر باجگیرى حزب از بازاریان روى داد. حزب از بهاى کالاها، درصد مىگرفت و بدین‌سان بود که دخالت قدرت طلبان اسباب تورمی را فراهم آورد که عوامل غیر اقتصادى داشت و دارد (رانت خوارى).
6- یک مورد از دهها مورد اعتراض به اعدام‌ها و سنگین کردن جو خشونت در جامعه.
منبع:
کتاب نامه‌ها از آقای بنی صدر به آقای خمینی و دیگران….انتشارات انقلاب اسلامی – ص ۴۴- ۵۰
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»
