محبوبه شعاع / رادیو کوچه
اول فروردین برابر با بیستویکم مارس مصادف با «روز جهانی شعر» است. سازمان فرهنگی، اجتماعی و آموزشی ملل متحد «یونسکو»، از سال 1999، این چنین روزی را رسمن روز جهانی شعر نامید تا از این طریق، از ناشران کوچک برای انتشار مجموعه شعرهای کوچک حمایت کند و در برابر گسترش سرسامآور تصویر در دنیای مدرن سینما و تلویزیون، کلمه را قدر بداند.
در سیامین اجلاس کنفرانس عمومی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد «یونسکو» در آبان 1378 به اتفاق آرا، روز اول فروردین برابر با بیستویکم مارس را به عنوان «روز جهانی شعر» نامگذاری کردند.
مطالعات یونسکو در مورد وضعیت شعر طی دو دهه گذشته نشان میدهد که با وجود تکثر و تنوع فعالیتهای شعری و افزایش تعداد شاعران و توجه ملتها و جوامع به حفظ سنتها و بیان شفاهی، هنوز شعر به عنوان یک وسیله اصیل بیان فرهنگی و هنری در رسانهها و نظامهای آموزشی جایگاه واقعی خود را نیافته است.
در حالی که جهان امروز با نیازهای زیباییشناسی، برآورده نشده فراوانی روبهرو است که اگر نقش اجتماعات، مناسبات و ارتباطات مردمی به عنوان ابزاری برای ارتقای سطح آگاهی عمومی به رسمیت شناخته شود، شعر میتواند این نیازها را برآورده سازد.
تعیین روز جهانی شعر از سوی یونسکو فرصتی است برای حمایت از شعر و نهضتهای شعری و بهویژه پشتیبانی از: تلاشهای ناشران کوچک برای حضور در بازار کتاب با انتشار مجموعه اشعار شاعران جوان. بازگشت به سنتهای شفاهی یا اجراهای زنده، زیرا امروزه برنامههای شعرخوانی و شبهای شعر بیش از پیش مخاطب دارد.
پیوند و رابطه میان شعر و هنرهای دیگر چون هنرهای نمایشی، موسیقی، نقاشی و نظایر آن. پیوند میان هنرها و فلسفه که به گفته یک هنرمند «هنر بدون شعر وجود ندارد» و در نهایت ارایه تصویری واقعی از شعر در رسانهها به نحوی که شعر، شکلی منسوخ از هنر تلقی نشود، بلکه هنری باشد در جهت تقویت هویت جامعه.
یونسکو از کلیه کشورهای عضو، نهادهای دولتی و غیردولتی، شهرداریها، مدارس، انجمنها، موزهها، ناشران خواسته است تا فعالیتهایی را به مناسبت این روز پیشبینی و اجرا کنند. و این سازمان ملی خود با برپایی چند گردهمایی روز جهانی شعر را گرامی میدارد.
و اما هویت و تاریخی که شعر در حوزه کهن و گسترده زبان و فرهنگ فارسی و در ایران دارد، با هویت و دیرینگی این هنر والا و پرتاثیر در بسیاری از فرهنگها و کشورهای دنیا، نظیر شعر در زبان انگلیسی، تفاوتهای بنیادی دارد.
تاثیر و تاکیدی که فارسیزبانان و ایرانیان بر زیبایی وزن و مفهوم شعر داشتهاند، تقریبن کمنظیر است. در حالیکه ترجمه شعر، بخش اعظمی از این ظرافت را از بین میبرد و تنها زیباییهای مفهومی را باقی میگذارد، شهرت شعر فارسی در جهان قابل ملاحظه است. مولانا جزو معروفترین شعرای دنیا است و به نقل از «بی بی سی»، در سال های گذشته محبوبترین شاعر در آمریکا بوده است و این محبوبیت شگفتانگیز در حالی رخ داده است که زمان زیادی از ترجمههای قوی از کارهای او به زبان انگلیسی نمیگذرد.
خیام هم از دیگر شاعرانی است که شهرت جهانی دارد. تاثیری که حافظ، شاعر معروف ایرانی، بر «یوهان ولفگانگ گوته» گذاشته است و دیوانی که این شاعر آلمانی با الهام از حافظ سروده است جای بسی تامل دارد و شعر فارسی به طور کامل بر فرهنگها و زبانهای مجاور شامل شبه قاره هند و زبانهای عربی و ترکی تاثیر گذاشته است.
منبعها:
گوگل
ویکیپدیا
کتابنیوز
همشهری
«نوشته فوق می تواند نظر نویسنده باشد و الزامن نظر رادیو کوچه نیست»